Howanyň üýtgemegi, iri buzluklaryň eremegi sebäpli deňiz derejesiniň ýokary galmagy ýaly, eýýäm juda duýulýan netijelere getirip ugrady. Ählumumy maýlama garşy göreşmegiň esasy serişdesi senagaty optimallaşdyrmak...
Germaniýanyň Karlsrue Tehnologiýa institutynyň alymlary göz perdesini 3D çap etmegiň usulyny oýlap tapdylar. VisioPrinTech-iň tehnologiýasy hassanyň sütün öýjüklerinden alnan biosyýany ulanýar. Şeýle hem alymlar...
Savor amerikan başlangyjy kömürturşy gazyny iýmitlik ýaga öwürýän tehnologiýany döretdi. Täze usul gazylyp alynýan ýangyjy gaýtadan işlemegiň tehnologiýasy kybap uglerody gaýtadan işlemäge esaslanýar diýip, New...
Perunyň demirgazyk-günbataryndaky Zanýa sebitinde arheologlar kolumbdan öňki döwür diýilýän eýýama degişli 5000 ýyllyk ybadathana toplumynyň galyndylaryny tapdylar diýip, LiveScience habar berýär. 3-nji iýunda...
Köp filmleriň we kitaplaryň sýužetleri mumiýalaryň gadymy ýokanç keselleriň çeşmesine öwrülip biljekdigine esaslanýar. Emma alymlar beýle gorkularyň esassyzdygyny nygtaýarlar. Hünärmenler wiruslaryň aglabasynyň...
Häzirki wagtda Internet we sosial ulgamlar durmuşymyza mäkäm ornaşdy. Adamlar çagalygyndan gajetleri ulanmagy öwrenýärler we Internete ir aralaşyp başlaýarlar. San maglumatlaryna görä, Internet dünýäniň ilatynyň...
NASA adamlaryň Marsa geljekki uçuşlarynyň taýýarlygyna gönükdirilen Gyzyl planetadaky ýaşaýşy imitirlemek boýunça bir ýyl dowam eden tejribesini tamamlady. Bu barada BBC habar berýär. 10 müň dalaşgärden saýlanan...
Alymlar salamandrlara meňzeş bir haýwanyň dinozawrlardan hem 40 million ýyl ozal ýaşandygyny anykladylar. Nature žurnalynda on ýyla golaý wagt alan ylmy gözlegleriň dessin netijeleri çap edildi. Dört sany dürli...
Beýik Britaniýaly we şweýsariýaly fizikler kwazikristallara - kämil däl, ýöne tertipli gurluşy bolan ekzotik maddalara esaslanýan dünýäde iň çylşyrymly gurluşy döretdiler. Olaryň işleri çäksiz ulalyp bilýän fraktal...
Awstraliýaly alymlar Indoneziýanyň Sulawesi adasynda ýaşy 51 müň ýyldan gowrak bolan gaýa suratlaryny tapdylar. Nature žurnalynda çap edilen barlagyň netijeleri irki sungatyň taryhyna gaýtadan göz aýlamaga mejbur...
Hytaýly alymlar “çipde beýnisi” bolan roboty döretdiler. Týanszin we Günorta Ylym we Tehnologiýa uniwersitetiniň tehnologiýalaryny birleşdirýän taslamada neýron interfeýs çipine birikdirilen beýni organoidi - adam...
Research Square žurnalynda çap edilen barlagyň netijesine görä, Gün panelleri bilen örtülen meýdanlaryň sany barha artýar. Eýýäm 2018-nji ýylda Gün panelleri bütin dünýäde 1300 inedördül kilometrden gowrak ekin...
Şweýsariýanyň Lozanna uniwersitetiniň alymlary garynjalaryň ýoldaşlarynyň janyny halas etmek üçin olaryň el-aýaklaryny kesmäge ukyplydygyny anykladylar diýip, The Guardian habar berýär. Current Biology žurnalynda...
Dubaýyň LEAP 71 başlangyjy emeli aňyň kömegi bilen döredilen suwuk raketa hereketlendirijisini üstünlikli synagdan geçirdi diýip, Arabian Business neşiri ýazýar. Noyron TKL-5 diýlip atlandyrylýan hereketlendiriji...
Kolumbiýanyň And daglarynda ýaşy 19-60 million ýyl bolan üzümiň daşa öwrülen galyndylary tapyldy. Bu Günbatar ýarymşarda üzümler maşgalasynyň wekillerine degişli iň gadymy tapyndy we Ýer ýüzündäkileriň içinde hem...
Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň barlagçylary Marsdaky basyşy, temperaturany, gazyň düzümini we ultramelewşe şöhleleriniň derejesini simulýasiýa edýän synagy geçirdiler. Netijeler bir hepdelik synagdan geçen garaharsaňyň...
Arheologlar kino söýüjileriň gowy görýän tagamy bolan popkornyň gadymy döwürlerde, tas 7000 ýyl mundan ozal oýlanyp tapylandygyny anykladylar. Bu barada Olbanidäki Nýu-Ýork ştatynyň uniwersitetinden antropologiýa...
Täze barlag çagalaryň gahar-gazabyny köşeşdirmek üçin sanly enjamlary ulanmagyň çaganyň emosional ösüşi üçin ýaramaz netijelere getirip biljekdigini görkezdi. Degişli ylmy iş MedicalXpress žurnalynda çap edildi...
T Coronae Borealis, şeýle-de T CrB ýa-da "Lowlap ýanýan ýyldyz" ady bilen tanalýan ýyldyz partlamagyň öň ýanynda dur. Partlamanyň örän güýçli boljakdygy we Ýerden adaty göz bilen seredeňde hem görünjekdigi bellendi...
Hytaýly alymlar her dänesine et zerreleri birleşdirilen tüwini ösdürip ýetişdirmegi başardylar. Bu üstünlik Pekiniň Azyk ylymlary akademiýasynyň Hytaý eti bar merkeziniň hünärmenlerine degişlidir diýip, South China...
NASA Aýa gonuş apparatyny (HuLC) döretmek boýunça ilkinji bäsleşiginiň ýeňijilerini yglan etdi. ABŞ-nyň uniwersitetlerinden bäsleşige 12 topar gatnaşdy we Aý tozany meselesini çözmek boýunça taýýarlan konsepsiýalaryny...
Hindistanyň kosmos barlaglary guramasy (ISRO) öz astronawtlaryny Aýa ibermek üçin raketa göterijileriň täze neslini işläp taýýarlamaklyga girişdi. Bu barada ISRO-nyň başlygy Sridhara Paniker Somnath NDTV teleýaýlymyna...
Braziliýaly hünärmen we 3D-dizaýneri Sisero Morais Gadymy adamlaryň daş keşbini kompýuterde dikeltmek bilen meşgullanýar. Bu gezek meşhur bilermen gadymy müsür faraony Ramzes II-niň ömrüniň soñky ýyllaryndaky keşbini...
Hytaýly we belgiýaly alymlar 4 milliard ýyl ozal Merkuridäki şertleri simulirleýän synagy geçirdiler. New Scientist neşirindäki materialda aýdylyşyna görä, netijeler planetada galyň göwher gatlagynyň emele gelip...
NASA Halkara kosmos stansiýasyndan iki sany kiçijik emeli hemranyň uçurylyp goýberilişiniň wideosyny paýlaşdy. Bu hadysa HKS-nyň bortundaky kosmonawtlar syn etdiler. Adaty aýakgap gutusynyň ululygyndaky iki sany...
Rinodaky Newada uniwersitetiniň alymlar topary kaktus armydynyň bio ýangyjyň geljegi uly çeşmesi bolup biljekdigini ýüze çykardylar. Ol kän suw talap etmeýär we ösümligi gurak sebitlerde hem ösdürip ýetişdirip...
Geologlar Günbatar Antarktidanyň çägi bilen 1,5 müň km-e uzap gidýän gadymy derýa ulgamynyň yzlaryny tapdylar. Takmynan, 40 million ýyl ozal akan bu derýa Amundsen deňzine guýupdyr diýip, Science Advances žurnalynda...
Ysraýylyň demirgazyk kenaryndan 90 km uzaklykda, 1,8 kilometr çuňlukda ýaşy 3300 ýyl bolan, heläkçilige uçran gämi tapyldy. Hünärmenleriň pikirine görä, bu bürünç asyryndan galan, hanaan döwrüniň ýük gämisi bolmaly...
Beýik Britaniýadaky Nottingem Trent uniwersitetiniň barlagçylary manyly, täsirli ýüz keşbiň adamyň jemgyýetçilik durmuşyna edýän täsirini öwrendiler. Netijeler ýüz keşbiniň manyly bolmagy adamlary has özüne çekiji...
ABŞ-nyň, Kanadanyň we Meksikanyň demirgazygynda giňden ýaýran ösgün solidago (Solidago altissima) diýip atlandyrylýan haşal ot howplara garşy durup biljekdigini subut etdi. Kornell uniwersitetiniň alymlary bu ösümligiň...
Alymlar Awstraliýanyň Kwinslend ştatynyň günbatarynda galyndylary tapylan pterozawryň täze görnüşini suratlandyrdylar. Bu barada Phys.org ylmy žurnaly ýazýar. Nýu-Kertin uniwersitetiniň ýolbaşçylygynda geçirilen...
ABŞ-nyň we Germaniýanyň alymlary gurak sebitlerde howadan agyz suwuny alyp biljek materialy işläp taýýarladylar. Barlagçylar bu oýlap tapyş barada ACS Energy Letters žurnalynda habar berdiler. Täze material seolite...
ABŞ-nyň Miçigan uniwersitetiniň we Meksikanyň Puebla şäherindäki Astrofizika, optika we elektronika milli institutynyň alymlary itleriň üýrmesine düşünip bilýän emeli aň (AI) ulgamyny döretdiler. Ilkibaşda adam...
Ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary bilen bilelikde Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy tarapyndan “Döwlet ylmy-tehniki maksatnamalary işläp taýýarlamagyň, ýerine ýetirmegiň we maliýeleşdirmegiň Tertibiniň”...
Hindistanyň Andhra-Pradeş ştatynda ýaşy takmynan 41 000 ýyl bolan iň gadymy düýeguş höwürtgesi tapyldy. Höwürtge Wadodara uniwersitetinden arheologlaryň topary we Germaniýanyň, Awstraliýanyň we ABŞ-nyň hünärmenleri...
Halkara alymlar topary repeýnikçi kebelekleriň (Vanessa cardui) Atlantik ummany üstaşyr 4200 kilometrden gowrak ýoly uçup geçip biljekdigini subut etdi. Nature Communications žurnalynda çap edilen bu barlagyň netijeleri...
Hytaýly alymlar taryhda ilkinji gezek Aýyň arka tarapyndan Aý topragynyň nusgalaryny aldylar. Nusgalar 2024-nji ýylyň 25-nji iýunynda 53 günlük missiýany üstünlikli tamamlan “Çane 6” missiýasynyň gaýdyp gelen moduly...
Beýik britaniýaly 13 ýaşyndaky Oran Noulsona dünýäde ilkinji bolup garaguş keseliniň tutgaýlaryna gözegçilik etmek üçin neýrostimulýator goýuldy. Operasiýa Londonyň Greýt-Ormond-strit keselhanasynda edildi diýip...
Hytaýly arheologlar Tibetiň günbataryndaky Syada Ko kölüniň kenarynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri mahalynda adaty bolmadyk açyş etdiler. Olar 9000 ýaşly alty sany daşdan ýasalan iňňäni tapdylar. Bular şu wagta...
Braziliýada Parvosuchus aurelioi adyny alan gadymy süýrenijiniň galyndylary tapyldy. Häzirki zaman krokodilleriniň kowumdaşy, psewdozuhiýler toparyna degişli bolan bu haýwan 237 million ýaşly diýip, Phys.org neşirinde...
