Massaçusets tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary häzirki wagta çenli üsti açylan iň uzakdaky galaktikanyň tapylandygyny mälim etdiler. Gözleg «Jeýms Uebb» kosmos teleskobynyň maglumatlaryna esaslanyp, irki ýyldyz ulgamlaryny öwrenýän «Mirage» atly maksatnamanyň çäginde alnyp baryldy...
Barlagçylar Kaliforniýanyň San-Fransisko aýlagynda ýakyn onýyllyklarda güýçli ýertitremäniň bolup biljekdigini çaklaýarlar. Bu barada Mercury News neşiri ýazýar. ABŞ-nyň Geologiýa gullugynyň geofizigi Sara Minson 2055-nji ýyla çenli sebitde uly ýertitremesiniň bolmagynyň ähtimallygynyň 72%-e çenli ýokarlanandygyny aýtdy...
Astronomlar baryp 2006-njy ýylda Plutonyň planetar statusyny karlik derejä çenli peseldýänçä, Gün ulgamynda dokuz sany planeta bar diýlip hasaplanýardy. Indi alymlar astronomiýa boýunça okuw kitaplaryny ýene täzeden ýazmak pikirine geldiler...
«ispace» ýapon kompaniýasy «X» sosial torunda «Resilience» gonuş modulynyň täze düşüren suratyny paýlaşdy. Suratda Aýyň Günorta polýusy we onuň töweregi görünýär. Modul şu ýylyň ýanwarynda «Falcon 9» raketa göterijisi arkaly Ýeriň hemrasyna ugradyldy...
SpaceX kompaniýasynyň Starship agyr raketasynyň dokuzynjy synag uçuşy şowsuz tamamlandy. Raketa ABŞ-nyň gündogar wagty bilen 19:36-da (Aşgabat wagty bilen 04:36) Tehasdaky Starbase kosmodromyndan uçuryldy. Uçuş birnäçe minut gijikdirildi, ýöne bu adaty ýagdaý hasaplanýar...
Astrofizikler ilkinji gezek 8K durulykda Gün üstüniň suratyny aldy. Suratlar Gün tegmillerini we işjeň zolaklary jikme-jik görmäge mümkinçilik berýär diýip, Solar Physics ylmy žurnalyna salgylanyp, Space.com neşiri habar berýär...
Ýewropanyň kosmos agentligi (ESA) Marsyň Deuteronilus Cavus krateriniň täze suratlaryny çap etdi. Suratlar Mars Express kosmos apparaty arkaly alyndy. Krater Gyzyl planetanyň demirgazyk ýarym şarynda ýerleşýär...
2025-nji ýylda Blue Origin kompaniýasy Blue Moon Mark 1 gonuş modulynyň nusgasyny Aýa ibermegi meýilleşdirýär diýip, kompaniýanyň wise-prezidenti Jon Kuluris mälim etdi. Onuň sözlerine görä, apparat Ýeriň hemrasynyň günorta polýusyna tarap ugur alar...
Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň (SPbGU) alymlary germaniýaly we daniýaly kärdeşleri bilen bilelikde maşyn okuwyna esaslanýan syýany derňemegiň algoritmini döretdiler. Bu usul DCA ML diýlip atlandyryldy diýip, uniwersitetiň metbugat gullugyna salgylanýan TASS habar berýär...
Täze Zelandiýanyň Dawn Aerospace kompaniýasy uçarmansyz, gaýtadan ulanylýan Aurora raketoplany üçin sargytlary kabul edip başlady. Apparat kosmosa az mukdardaky ýüki çykarmak üçin niýetlenendir diýip, Space News habar berýär...
Perm milli ylmy-barlag politehniki uniwersitetiniň (PNIPU) alymlary lagym suwlaryndan ammoniý azodyny çykaryp, ony struwite – özünde magniý, ammoniý we fosfat saklaýan peýdaly mineral döküne öwürmegiň usulyny işläp düzdüler...
Hytaýyň Guandun prowinsiýasynyň Şençžen şäherinde ilkinji gezek adam şekilli robotlaryň söweş çempionaty geçiriler. «EngineAI Robot Free Combat Tournament: "Mecha King"» atly ýaryş robotehnika pudagynda möhüm ädim bolup, emeli aňyň mümkinçiliklerini barlamaga we robotlaryň önümçilige giňden ornaşdyrylmagyna gönükdirilendir diýip, «Global Times» habar berýär...
Hytaýda gumanoid robotlaryň arasynda dünýäde ilkinji söweş Unitree Iron Fist King: Awakening! geçirildi. Söweş 25-nji maýda Hançžouda (Çžeszýan welaýaty) CMG World Robot Competition-yň çäklerinde geçdi diýip, CCTV teleýaýlymy habar berýär...
2025-nji ýylyň maý aýynda Hytaýyň China Satellite Network Group (China SatNet) kompaniýasy dünýäde ilkinji gezek 5G standarty boýunça hemradan adaty smartfona wideojaňy amala aşyrdy. Synag 13 000 töweregi hemrany uçurmagy meýilleşdirýän Guowang hemra ulgamynyň üsti bilen geçirildi...
Amerikanyň Starfish Space hususy kompaniýasy orbitada synag missiýasyny geçirmäge taýýarlanýar. Iýun aýynyň ortalarynda Otter Pup 2 hemrasy kosmosa uçurylar. Onuň maksady - D-Orbit ION apparaty bilen sepleşmek...
«Google I/O 2025» konferensiýasynda «Google» kompaniýasy «SynthID Detector» atly ýörite portaly hödürledi. Bu portal emeli aňyň kömegi bilen döredilen sanly mazmunlary barlamaga mümkinçilik berýär. «SynthID Detector» arkaly ýüklenen faýlyň «Google-yň» EA gurallary arkaly döredilip-döredilmändigini anyklap bolýar...
Tesla-nyň baş direktory Ilon Mask Optimus robotynyň öý işlerini ýerine ýetirişini görkezýän wideo ýerleşdirdi. Wideoda ol tozan sorujy bilen işleýär, gazojagyň üstüne oturdylan pitidäki nahary bulamaklyga öýkünip görkezýär we hapany zyňýar...
Massaçusets tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary gök önümleriň saklanyş möhletini uzaltmaga ukyply, ýüpekden ýasalan, biodargamaga ukyply nanoplastyr döretdiler. Bu barada institutyň metbugat gullugy habar berýär...
Tokio uniwersitetiniň alymlary gan damarlarynda gan lagtalarynyň (tromblaryň) döremegini häzirki wagtda ýüze çykarmaga mümkinçilik berýän täze usuly hödürlediler. Bu tehnologiýa täze nesil mikroskop bilen emeli aňyň utgaşmasyna esaslanýar...
«Perseverance» mars roweri Marsda peýda bolan «tozan arwahyny» tötänleýin görkezýän selfi düşürdi. Ak reňkli, solak, buluda meňzeş girdap enjamdan, takmynan, bäş kilometr uzaklykda peýda boldy diýip, NASA habar berýär...
Taýwanyň hassahanalarynda lukmançylyk işgärlerine ýardam bermek üçin döredilen dünýäde ilkinji Nurabot robot şepagat uýalary synagdan geçirilip başlandy. Enjam ýönekeý işleri ýerine ýetirýär: dermanlary eltip berýär, palatalara aýlanyp çykýar we gelýänlere ýoldaş bolýar...
Şwesiýanyň Lund uniwersitetiniň alymlary giçki orta asyr döwründe maýyplaryň uzak möhletli we ýokary hilli bejergi alyp bilendiklerini anykladylar. Bu barada Open Archaeology žurnalynda çap bolan makalada aýdylýar...
NASA “Habbl” teleskopy tarapyndan düşürilen üýtgeşik suraty hödürledi – onda bir hatara diýen ýaly düzülen üç galaktika görünýär. Olar Ýerden 19,5 mlrd, 5,5 mlrd we 2,7 mlrd ýagtylyk ýyly uzaklygynda ýerleşýär...
Häzirki Aý missiýalary Ýerdäki GPS ýaly ýokary derejede takyk nawigasiýa ulgamynyň ýokdugy sebäpli düýpli çäklendirmeler bilen ýüzbe-ýüz bolýar. Aýda hereket edýän enjamlar we astronawtlar Ýerden gelýän maglumatlara we öz hasaplaýyş modullaryna daýanýar...
Astronomlar ASKAP radio teleskopynyň kömegi bilen Akmaýanyň ýolunda ideal diýen ýaly şar şekilli gurluşy tapdylar. Obýekt Teleos adyny aldy. Barlag Günbatar Sidneý uniwersitetinden Miroslaw Filipowiçiň ýolbaşçylygyndaky halkara topar tarapyndan geçirildi diýip, ScienceAlert habar berýär...
SpaceX-iň, Thales Alenia Space-iň we NASA-nyň öňki işgärleri tarapyndan döredilen Hstar kosmos kompaniýasy köp gezek ulanyp bolýan agyr göteriji raketany işläp taýýarlamaklyga girişendigini habar berdi. Renderlerde apparat daşyndan SpaceX kompaniýasynyň Starship-ine meňzeýär...
Awstraliýanyň Q-Ctrl kompaniýasy Ironstone Opal nawigasiýa ulgamyny hödürledi. Ol hemrasyz işleýär we ýerleşýän ýerini kesgitlemek üçin Ýeriň magnit meýdanyndan peýdalanýar. Tehnologiýa GPS-den 50 esse takyk we päsgelçiliklere durnukly...
Beýhan uniwersitetiniň alymlary kebelekleriň uçuşyna gözegçilik edip, olaryň howada gülleriň depesinde nädip gaýyp durmagy başarýandyklaryny anykladylar. Bu açyş ýyladyşhanalarda ösümlikleri tozanlandyrmaga we barmasy kyn ýerlere girmäge ukyply mikrodronlary döretmekde gerekli bolup biler diýip, Science Daily habar berýär...
Kanadanyň Kalgari uniwersitetiniň we Milli gözleg geňeşiniň barlagçylary ähli janly-jandarlaryň hemişe örän gowşak we göze görünmeýän ýagtylyk bölüp çykarýandygyny ýüze çykardylar. Bu hadysa «örän gowşak foton şöhlelenmesi» (UPE) diýlip atlandyrylýar...
Manitoba muzeýiniň we Patyşalygyň Ontario muzeýiniň paleontologlary Kanadadaky Býorjess slaneslerinde deňiz ýyrtyjysynyň täze görnüşini tapdylar. Tapyndynyň ýaşy 506 million ýyl diýip, Royal Society Open Science žurnalyndaky çap edilen barlaga salgylanýan Phys...
Hytaýyň Milli astronomiýa obserwatoriýasynyň halkara alymlar topary gadymy hytaý resminamasy “Ussat Şiniň ýyldyz gollanmasyny” öwrenip, munuň ýyldyzly asmanyň iň irki atlasydygy baradaky netijä geldi. Täze maglumatlara görä, karta biziň eýýamymyzdan öň, takmynan, 355-nji ýylda döredilipdir...
Awstraliýaly alymlar Gün energiýasynyň öndürilişiniň çykdajysyny 40% azaldyp biljek ýeňil plastik aýnalary işläp taýýarladylar. Ilkibaşda awtoulaglar üçin işlenip düzülen tehnologiýa indi oba hojalygynda we senagatda çykdajylary peseltmäge, şeýle hem uglerod zyňyndylaryny azaltmaga ýardam berer diýip, «New Atlas» neşiri habar berýär...
«Autonomous Inc.» kompaniýasy «Brainy» atly täze iş stansiýasyny hödürledi. «Brainy» – bulut ulgamlaryna mätäç bolmazdan, emeli aň modellerini ýerli ýagdaýda işledip, türgenleşdirip bilýän kiçi ölçegli güýçli enjamdyr...
Awstraliýadaky RMIT (Royal Melbourne Institute of Technology) uniwersitetiniň alymlary adamyň gözi ýaly işleýän elektron gözüň prototipini döretdi. Adamyň gözi we beýnisi her bir kadry dolulygyna işlemeýär: olar herekete tiz reaksiýa bildirip, ilkinji nobatda, obýektleriň konturlaryny görýär we beýnä derrew signal iberýär...
Nusgawy saz ünsüňi jemlemäge we işiň netijeliligini ýokarlandyrmaga kömek edýär. Bu barada New York Post neşirine neýrobiolog we “Beýnä bähbitli iş ýeri: näme üçin zehinli adamlar işden çykyp gidýärler” kitabynyň awtory Friderike Fabrisius gürrüň berdi...
London uniwersitet kollejiniň we Frensis Krik institutynyň barlagçylary janly syçan düwünçeginde ýüregiň emele gelşiniň ilkinji 3D wideosyny aldylar. Bu barada MedicalXpress neşiri habar berdi. Ýüregiň öýjükleri bolan kardiomiositler fluoresent markerleri bilen bellik edildi we dürli reňklerde yşyklandyryldy...
Astronomlar onlarça ýyl bäri doňan suwuň diňe bir Gün ulgamynda däl, eýsem onuň daşyndaky ýerlerde hem bolup biljekdigini çaklap gelýärdiler. Indi bolsa «Jeýms Uebb» teleskobynyň kömegi bilen ilkinji gös-göni subutnama alyndy – kristallaşan suw buzy «HD 181327» atly ýyldyzyň daşyndaky galyndy diskinde ýüze çykaryldy...
ABŞ-nyň «Intuitive Machines» kompaniýasy tarapyndan işlenip düzülen «Athena» (Afina) aý moduly 2025-nji ýylyň 6-njy martynda Aýa gonjak bolanda, tehniki näsazlyklar sebäpli, ýykylypdy. Kompaniýanyň baş direktory Stiw Altemus başa barmadyk synanyşygyň sebäplerini düşündirdi...
Garward uniwersiteti Ýerden daşary ýaşaýyş alamatlaryny gözlemek üçin “Galileo” taslamasynyň çäklerinde emeli aňy ulanar. Bu barada Bloomberg ýazýar. Şeýle taslama doktor Lora Domine ýolbaşçylyk edýär. Ozal ol “tutmak” we ýazga almak mümkin däl diýen ýaly elementar bölejikler – neýtrino bilen meşgullandy...
Britaniýanyň ýadro fizigi, teleýaýlymyň alypbaryjysy, ylmy ýaýradyjy we professor Braýan Koks özüniň ylmy leksiýalaryna satylan petekleriň sany boýunça rekord goýdy. Onuň “Gözýetimler: XXI asyryň kosmos odisseýasy” (“Horizons: A 21st Century Space Odyssey”) atly dünýä aýlanan leksiýalaryna 2022-nji ýylyň awgustyndan 2025-nji ýylyň maý aýyna çenli 369 297 adam gatnaşdy...
