Pomidor bilen ýeralma kowumdaş bolup çykdy: olar baryp 9 mln ýyl ozal sapylypdyr

  • 04.08.2025 20:33
  • 12k+

Ýeralma bilen pomidoryň genetiki gelip çykyşy umumy bolup, olary sapylmagy, takmynan, 9 million ýyl ozal bolup geçipdir. Bu barada Xinhua agentligi halkara alymlar topary tarapyndan geçirilen gözlegiň netijelerine salgylanyp habar berýär.

Taslama Şençzhen şäherindäki Oba hojalyk genomikasy instituty, Hytaýyň Oba hojalyk ylymlary akademiýasy we Lançžou uniwersitetiniň alymlary gatnaşdy. Şeýle-de, barlaga Kanada bilen Beýik Britaniýadan alymlar hem goşuldy. Alymlaryň netijesine görä, takmynan 9 million ýyl mundan ozal pomidor bilen “ýeralma meňzeş ösümligiň” arasynda genetiki garyşyk bolup, netijede täze bir agzasy — köki (klubni) bolan gibrid emele gelipdir.
Hytaýly alymlaryň pikiriçe, ýeralmanyň köki genomyň gurluşynyň üýtgemegi netijesinde emele gelipdir. Olar bu ylmy açyşyň dünýäde giňden ýaýran we ýokary iýmit gymmaty bolan ýeralma üçin genetiki seçgi mümkinçilikleriniň täze gapylaryny açýandygyny belleýärler.
Barlagyň netijeleri Cell amerikan ylmy žurnalynyň soňky sanynda çap edildi.


23.08.2025 12:32
4.6k+

Alymlar žiraflary dört görnüşe böldi

Halkara tebigaty goramak birleşigi (IUCN) žiraflary resmi taýdan dört görnüşe böldi. Ozal olaryň hemmesi bir görnüş diýlip hasaplanýardy diýip, Bi-bi-si belleýär. Indi ylym şu aşakdakylary tapawutlandyrýar: Demirgazyk...

20.08.2025 14:19
10k+

Hytaýda robot balygyň kömegi bilen umman çuňluklary öwrenilip başlandy

Harbiniň inženerlik uniwersitetiniň (Hytaý) ylmy gözlegçileri ummanyň energiýasynyň hasabyna hereket edýän ýumşak robot balygy döretdi. Ol umman ýaşaýjylaryna zyýan ýetirmezden onuň çuňluklaryndaky ýaşaýşy öwrenmek üçin niýetlenýär...

19.08.2025 19:02
5k+

Hytaýda depressiýa garşy göreşmek üçin syçanlara adam beýnisiniň öýjükleri oturdyldy

Hytaýly alymlar sütün öýjüklerinden adam beýnisiniň öýjüklerini döredip, depressiýadan ejir çekýän syçanlara oturtdylar. Synaglaryň netijesinde öýjükleriň transplantasiýasy haýwanlarda aladany, göwnüçökgünlik duýgusyny azaltdy we lezzet almak ukybyny güýçlendirdi diýip, South China Morning Post neşiri ýazýar...

19.08.2025 15:09
3.5k+

Paleontologlar 5 million ýyl mundan ozal ýaşap geçen keýigiň galyndylaryny tapdylar

Tennessiniň (ABŞ) Greý şäherindäki Greý fosil muzeýiniň paleontologlary, takmynan, 5 million ýyllyk keýigiň galyndylaryny tapdylar. Bu barada Palaeontologia Electronica žurnalynda çap edilen ylmy işde aýdylýar...