Marsda uzynlygy 16 000 km bolan gadymy derýalaryň yzlary tapyldy

  • şu gün 18:05
  • 1.2k+

Marsda umumy uzynlygy, takmynan, 10 müň mil (16 000 km töweregi) bolan gadymy suw ýollarynyň geologiki yzlary tapyldy. Tapylan çeşmeleriň ýaşynyň 3 milliard ýyldan geçýändigi çaklanylýar diýip, Marsdaky orbital apparatlardan alnan maglumatlara salgylanýan The Guardian habar berýär .

Derýalaryň yzlary Gyzyl Planetanyň ozal gurak we suw ýokdur öýdülýän günorta belentliklerinde bellige alyndy. Käbir hanalar birneme gysga, beýlekileri 160 kilometre çenli uzalyp gidýän giň torlary emele getirýär. Barlagçylar suwuň çeşmesi ýagan ýagyşlar ýa-da garlar bolup biler diýip hasaplaýarlar.

"Marsda suw ençeme gezekler tapyldy, ýöne hakykatdanam gyzykly zat, bu onuň bolandygynyň hiç bir alamaty ýok diýlip köpden bäri pikir edilýän  ýer bolmagydyr" diýip, Açyk uniwersitetiň aspiranty Adam Losekut aýtdy. "Bu sebitde suwuň bolandygyny gördük. <...> Bu derýalary şeýle giň meýdanda dolduryp biljek ýeke-täk suw çeşmesi haýsydyr bir sebitleýin ýagyş bolmaly" - diýip, ol sözüniň üstüni ýetirdi.

Alymlary Marsyň günbatar ýarym şarynyň günorta böleginde Nuhuň Topragy diýilýän sebit hasam alada goýdy. Mars Reconnaissance Orbiter we Mars Global Surveyor apparatlarynyň kömegi bilen alnan ýokary çözgütli suratlarda derýanyň egrem-bugram gerişleri - çökündileriň gatylaşmagy netijesinde emele gelen gurluşlary we soňra olaryň töwereginiň köwülendigi görünýär.
Barlagçylar bu emele gelmeleriň takmynan 3,7 milliard ýyl ozal sebitde suwuň bolandygyny görkezýär diýip çaklaýarlar.


şu gün 20:33
391

Pomidor bilen ýeralma kowumdaş bolup çykdy: olar baryp 9 mln ýyl ozal sapylypdyr

Ýeralma bilen pomidoryň genetiki gelip çykyşy umumy bolup, olary sapylmagy, takmynan, 9 million ýyl ozal bolup geçipdir. Bu barada Xinhua agentligi halkara alymlar topary tarapyndan geçirilen gözlegiň netijelerine salgylanyp habar berýär...

şu gün 19:27
632

Hytaýda baryp II asyrda oýlanyp tapylan dünýäde ilkinji seýsmograf dikeldildi

Hytaýda Betbagtçylyklaryň öňüni alyş institutyndan Sýuý Goudunyň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary dünýäde ilkinji seýsmograf hasaplanýan gadymy enjamy dikeltdi. Bu barada Progress in Geophysics žurnalyna salgylanýan South China Morning Post ýazýar...

şu gün 18:17
1.4k+

ABŞ-dan başlangyç kompaniýa kosmosa äpet aýna ugradar. Ol näme üçin gerek?

Amerikanyň Reflect Orbital başlangyjy kosmosa äpet aýnany ibermegi meýilleşdirýär. Ol Gün şöhlesini tutup, ony Ýere gönükdirer diýip, Kaliforniýada ýerleşýän kompaniýa habar berýär. Taslama gijesine gury ýeriň we deňziň käbir böleklerini ýagtylandyrmaga kömek eder diýlip garaşylýar...

şu gün 18:12
704

Russiýaly alymlar ýalany 92% takyklyk bilen kesgitlemek üçin algoritm döretdiler

Russiýaly alymlar sözdäki ýalany 92% takyklyk bilen kesgitlemegiň usulyny tapandyklaryny habar berdiler. Bu barada Nižniý Nowgoroddaky “Ýokary ykdysadyýet mekdebi” ylmy-barlag uniwersitetiniň (НИУ ВШЭ) barlagçylaryna salgylanýan TASS habar berýär...