Alymlar derisi ýelekpisint bolan gadymy süýrenijiniň galyndylaryny tapdylar

  • 29.07.2025 14:09
  • 6.1k+

Fransiýada arka tarapy ýelekpisint gurluşly gadymy süýrenijileriň galyndylary tapyldy. Tapyndynyň ýaşy 247 million ýyl diýip, Ştutgartdaky (Germaniýa) Döwlet tebigat ylymlary muzeýiniň metbugat gullugy habar berdi.

Galyndylar 1930-njy ýyllaryň ahyryndan bäri Elzasdaky Trias eýýamynyň ýataklaryny öwrenýän fransuz kolleksioneri we höwesjeň paleontolog Lui Graufogeliň ýygyndysyndan tapyldy. Birnäçe ýyl mundan ozal onuň gyzy tapyndylary Ştutgart muzeýine tabşyrypdyr, şol ýerde-de olar jikme-jik öwrenildi.
Alymlar drepanozaur pisintlilere degişli ownuk Mirasaura grauvogeli süýrenijisiniň bedeniniň yzlaryny tapdylar. Jandaryň arkasy ýeleklere meňzeýän ösüntgiler  bilen örtülen. Olaryň gurluşy mikroskoplar we ESRF bölejik tizlendirijisi arkaly öwrenildi. Bu ösüntgiler gurluş taýdan hakyky ýeleklerden tapawutlanýar.
Tapyndy çylşyrymly deri örtükleriniň ilkinji ýelekli dinozawrlardan we süýdemdirijileriň ata-babalaryndan has ir peýda bolandygyny görkezýän ilkinji subutnamadyr.


düýn 17:45
2.3k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
3.6k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

düýn 13:02
3.3k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...

düýn 06:35
4.4k+

Türkmen talyplary Malaýziýada WSDG 2025 bäsleşiginde baş baýraga we taslamany ösdürmek üçin pul baýragyna mynasyp boldular

24 — 28-nji sent­ýabr ara­ly­gyn­da Ma­laý­zi­ýa­nyň Saý­ber­ja­ýa şä­he­rin­de Bü­tin­dün­ýä Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry bäs­le­şi­gi (World Sus­tai­nab­le Develop­ment Goals Chal­len­ge — WSDG 2025) ge­çi­ril­di...