ABŞ-da öý şertlerinde deriniň rak keselini anyklamaga kömek etjek plastyr oýlanyp tapyldy

  • 29.07.2025 19:11
  • 7.8k+

ABŞ-da öý şertlerinde deriniň rak keselini anyklap bilýän mikro iňňeli silikon plastyr işlenip taýýarlandy. Bu barada Biosensors we Bioelektronika ylmy žurnalynda habar berildi.

Enjam syçanlarda we doňuzlarda geçirilen synaglardan üstünlikli geçip, melanomany howply däl çişlerden tapawutlandyrmaga ukyplydygyny görkezdi.
Plastyr ýyldyz şekilli mikro iňňeli silikon esasdan ybarat. Iňňeleriň uzynlygy 0,6 mm we ini 0,01 mm-den hem kiçi. Olaryň uçlary DNK-nyň we RNK-nyň böleklerini saklaýan mikroskopik köpürjikler bolan ekzosomalary çykarýan gel bilen örtülendir. Bu gurluşlar heniz biopsiýa edilmänkä ýa-da gan barlagy geçirilmänkä çişiň bardygyny görkezip biler.
Awtorlaryň sözlerine görä, plastyryň iňňeleri agyry döretmeýär we deriniň ýokarky gatlagyndan aşak çümmeýär. Ulanylandan soň, plastyry deriden aýyrmaly we ýörite kislota çümdürmeli, şonda gel hem, ekzosomalar hem ergine öwrülýär. Soňra emele gelen nusga synag zolajygyny çümdürmeli: eger suwuklykda melanomanyň ekzosomalary bar bolsa, zolakda iki setir peýda bolar, ýogsamam - biri. Bu mehanizm COVID-19 üçin niýetlenen çalt synagyň işleýşine meňzeş.
Işläp taýýarlama Miçigan uniwersitetiniň hünärmenleri tarapyndan döredildi. Indiki tapgyrda adamlarda synag geçiriler. Synag şowly bolan ýagdaýynda plastyr erkin satuwa çykarylar.
Şeýle hem, alymlar tehnologiýany rak keseliniň beýleki - öýkeniň, süýt mäzleriniň, içegäniň, beýniniň we peşew mäziniň rak keselleri ýaly görnüşlerini tapmak üçin uýgunlaşdyrmagy meýilleşdirýärler.


24.10.2025 12:26
3.9k+

Ýaş alymlar rak keseline garşy "Troýan şekeri" bolan dermany döretdiler

Russiýanyň MIREA tehnologik uniwersitetiniň hünärmenleri rak keseline garşy täze fotodinamik bejergi usulynda şekeri peýdalandylar. Täze taýýarlanan derman serişdesindäki glýukoza molekulalary rak öýjüklerini aldap, olary derman serişdelerini has işjeň siňdirmäge mejbur edýär diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy TASS-a habar berdi...

22.10.2025 22:11
4.1k+

ABŞ-da gurluşykda poladyň ornuny tutup biljek “super agaç” peýda boldy

ABŞ-da “Superwood” atly täze gurluşyk materialy satuwa çykaryldy. Onuň berkliginiň agramyna bolan gatnaşygy poladyňkydan on esse ýokary, şonuň üçin hatda gökdiren binalary gurmakda-da ulanylýar diýip, CNN habar berýär...

20.10.2025 17:37
1.4k+

Google DeepMind-yň emeli aň modeli rak bejergisinde öňegidişlik gazandy

Alymlar çişi irki tapgyrlarda, heniz adamyň immun ulgamy olara hüjüm etmäge ukyply wagty ýüze çykarmagyň usulyny eýýäm köpden bäri gözleýärdi. Indi bu işe emeli aň hem goşuldy we netijeler haýran galdyrdy. Google-yň blogunda habar berlişi ýaly, DeepMind bölümçesi Ýel uniwersiteti bilen bilelikde açyk Gemma EA modelini rak öýjükleriniň özüni alyp barşyny seljerer ýaly sazlady...

13.10.2025 09:41
7.1k+

Alymlar beýnide dowamly agyryny “ýatda saklaýan” bölegi tapdylar: täze bejeriş usullaryna umyt peýda boldy

Alymlar beýnide dowamly, uzak wagtlap duýulýan agyrynyň ýüze çykmagynda işjeňleşýän ýiti öýjükler toparyny tapdylar. Barlagyň netijelerine görä, hut şu neýronlar adamyň näme üçin agyrynyň şikesden soň hem dowam edýändigini düşündirip biler...