Alymlar dünýäde ilkinji almaz batareýasyny döretdiler. Hyzmat ediş möhleti – müňlerçe ýyl

  • 10.12.2024 19:18
  • 7.9k+

Bristol uniwersitetiniň we Beýik Britaniýanyň Atom energiýasy boýunça edarasynyň (UKAEA) alymlary uglerod-14-üň esasynda dünýäde ilkinji almaz batareýasyny döretdiler. Bu innowasion energiýa çeşmesi radioaktiw bölünmäniň esasynda işleýär, onuň hyzmat ediş möhleti bolsa müňlerçe ýyla barabar diýip, Tech Xplore ýazýar.

“Biziň mikroenergetika tehnologiýamyz kosmos tehnologiýalaryndan we howpsuzlyk enjamlaryndan başlap, lukmançylyk implantatlaryna çenli birnäçe möhüm programmany goldap biler” – diýip, professor Tom Skott belledi.
Batareýa howpsuz we durnukly. Ol ýagtylygy elektrik energiýasyna öwürýän Gün panelleri ýaly işleýär, ýöne fotonlaryň deregine çalt hereket edýän elektronlary tutýar. “Almaz batareýalary mikrowattda kuwwatlylygyň hemişelik derejesini üpjün etmegiň ygtybarly we durnukly usulyny hödürleýär” – diýip, UKAEA-nyň wekili Sara Klark belläp geçdi.

Gurluş lukmançylykda, mysal üçin, göz implantatlary, eşidiş enjamlary we kardiostimulýator üçin ulanylyp bilner, bu hem olary çalyşmak zerurlygyny azaldar. Şeýle-de, batareýalar adatdan daşary şertlerde, mysal üçin, kosmos enjamlaryna gözegçilik etmek üçin kosmosda ulanylyp bilner.
Taslamanyň üstündäki işler UKAEA-nyň Kalhemdäki kampusynda alnyp baryldy we bu ýerde emeli almazlary ösdürip ýetişdirmek üçin termoýadro sintezi tehnologiýasy ulanyldy.


düýn 11:16
2k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

düýn 11:12
3.3k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...

16.12.2025 19:18
4.3k+

Paleontologlar dinozawryň täze görnüşini açdylar: Ol tas 110 ýyllap köpçüligiň göz öňünde durdy

Paleontologlar köne kolleksiýalaryň arasyndaky muzeý witrinasynda dinozawryň täze görnüşini tapdylar. Bu, alymlaryň 1916-njy ýylda tapylan ördek burunly gadrozawridanyň nusgasyny täzeden öwrenenlerinden soň ýüze çykdy...

15.12.2025 17:03
8k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...