Alym 2600 ýyllyk Arslan Kaýa ýadygärligindäki syrly ýazgynyň manysyny açyp görkezdi

  • 23.11.2024 00:40
  • 6.1k+

Pensilwaniýa ştatyndaky uniwersitetiň professory Mark Mann Türkiýede ýerleşýän Arslan Kaýa ýadygärligindäki ýazgynyň bir böleginiň manysyny düşündirdi. Bu ýadygärligiň ýaşy 2600 ýyla deňdir we ondaky ýazgy bilen baglanyşykly jedeller XIX asyrdan bäri dowam edip gelýär diýip, professor Live Science-e beren interwýusynda gürrüň berdi.

Mannyň gözlegleriniň netijeleri “Kadmos” ylmy žurnalynda çap edildi.
Arslan Kaýa ady “ýolbars gaýasy” diýip terjime edilýär. Ýazgydan başga-da daşda ýolbarslaryň we sfinksleriň şekilleri bar.
Gözlegçiniň aýtmagyna görä, ýadygärlikdäki tekstde Frigiýaly zenan Hudaýy Materan hakda aýdylýarÝadygärligiň Lidiýa şalygynyň döwründe gurlan bolmagy ähtimal.


20.11.2025 12:08
3.6k+

Hytaýda maýmynyň näbelli görnüşiniň galyndylary tapyldy

Londonyň Zoologiýa institutynyň alymlary we olaryň hytaýly kärdeşleri Sianda takmynan 2200–2300 ýyl ozal jaýlanan zenanyň mazarynda gibbonyň (maýmynyň görnüşi) ozal näbelli görnüşiniň galyndylaryny tapdylar. Skelet ilkibaşda 2004-nji ýylda tapylypdy, ýöne jikme-jik öwrenilmegi onuň Nomascus urugynyň ýok bolup giden görnüşine degişlidigini görkezdi diýip, Arkeonews neşiri ýazýar...

20.11.2025 11:22
7.6k+

Russiýada ýaşy 385 million ýyllyk agaç tapyldy

Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň (SPbGU) paleontologlary Leningrad oblastynyň Lužskiý raýonynda ýerleşýän Şalowo-Pereçiskiý çäge karýerinde dewon döwründen galan seýrek tapyndynyň — gadymy agaç sütüniň üstünden bardylar...

20.11.2025 11:14
3k+

Belgiýada kömelekden gaplamalar öndürilip başlandy

Brýusselde kömelek damarlaryndan (miseliýden) gaplama öndürýän Permafungi fabrigi işläp başlady. Bu "miko-material" doly dargap bilýär we polietileniň hem-de plastigiň beýleki görnüşleriniň ornuna ulanmak üçin işlenip taýýarlanýar...

19.11.2025 13:38
4.2k+

Alymlar “içki ses” bilen ýürek urşunyň arasynda geň baglanyşyk tapdylar

Daniýanyň Orhus uniwersitetiniň psihologlary adamyň içki sesiniň — ýagny öz-özüne içinden gürlemeginiň — bedeni hereketsiz galanda-da, ýürek ritmini üýtgetmäge ukyplydygyny görkezdiler. Işiň netijeleri Psychophysiology žurnalynda çap edildi...