Alym 2600 ýyllyk Arslan Kaýa ýadygärligindäki syrly ýazgynyň manysyny açyp görkezdi

  • 23.11.2024 00:40
  • 6.1k+

Pensilwaniýa ştatyndaky uniwersitetiň professory Mark Mann Türkiýede ýerleşýän Arslan Kaýa ýadygärligindäki ýazgynyň bir böleginiň manysyny düşündirdi. Bu ýadygärligiň ýaşy 2600 ýyla deňdir we ondaky ýazgy bilen baglanyşykly jedeller XIX asyrdan bäri dowam edip gelýär diýip, professor Live Science-e beren interwýusynda gürrüň berdi.

Mannyň gözlegleriniň netijeleri “Kadmos” ylmy žurnalynda çap edildi.
Arslan Kaýa ady “ýolbars gaýasy” diýip terjime edilýär. Ýazgydan başga-da daşda ýolbarslaryň we sfinksleriň şekilleri bar.
Gözlegçiniň aýtmagyna görä, ýadygärlikdäki tekstde Frigiýaly zenan Hudaýy Materan hakda aýdylýarÝadygärligiň Lidiýa şalygynyň döwründe gurlan bolmagy ähtimal.


şu gün 10:31
2.7k+

Süýji suwly derýada ýaşan mozazawryň galyndylary tapyldy

Paleontologlar ABŞ-nyň demirgazygynda deňiz mozazawrynyň galyndylaryny tapdylar. Onuň dişleriniň himiki düzümi bu ýyrtyjynyň süýji suwly derýada ýaşandygyny görkezýär. Bu ilkinji şeýle açyş bolup, öň diňe deňiz süýrenijileri hasaplanýan mozazawrlaryň mümkin bolan görnüşleri baradaky düşünjämizi ep-esli giňeldýär diýip, Upsala uniwersitetiniň metbugat gullugy habar berýär...

şu gün 10:02
4k+

Hytaýly alymlar Ýeriň aşaky mantiýasynda "superummanyň" bardygy baradaky çaklamany öňe sürdüler

Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň (CAS) Guançžou Geohimiýa institutynyň professory Du Çžisýueniň ýolbaşçylyk edýän ylmy-barlag topary Ýeriň aşaky mantiýasynyň içinde ägirt uly ilkinji suw howdanynyň ýerleşip biljekdigini tejribe arkaly tassyklady...

15.12.2025 11:29
2.4k+

Smartfonlar çagalarda depressiýa we semizlik howpuny ýokarlandyrdy

Çaganyň smartfon bilen ir tanyşmagy alymlarda uly howatyrlanma döredýär: amerikaly hünärmenleriň täze barlaglary bu enjamy ele almak ýaşynyň we ýetginjeklerde depressiýa, semizlik we ýeterliksiz ukynyň artmak howpunyň arasynda aladalandyryjy baglanyşygy ýüze çykardy...

04.12.2025 13:32
2.9k+

Alymlar tüwiniň dykyz topragy “burawlamak” mehanizmini ulanýandygyny anyklady

Halkara biologlar topary tüwiniň köküniň hatda örän dykyz toprakdan nädip ösüp bilýändigini öwrendi. Nature žurnalyndaky ylmy makalada bellenilişi ýaly, ösümlik öz öýjükleriniň gurluşyny üýtgedip, köki özboluşly senagat turbasyna öwürýän aýratyn mehanizmi ulanýar eken...