Belgiýada kömelekden gaplamalar öndürilip başlandy

  • 20.11.2025 11:14
  • 3k+

Brýusselde kömelek damarlaryndan (miseliýden) gaplama öndürýän Permafungi fabrigi işläp başlady. Bu "miko-material" doly dargap bilýär we polietileniň hem-de plastigiň beýleki görnüşleriniň ornuna ulanmak üçin işlenip taýýarlanýar.

Bu fabrik Ýewropadaky şeýle görnüşli ilkinji önümçilikdir. Önümçiligiň esasy – kömelek damarlary goşulyp taýýarlanýan agaç galyndylaryna esaslanýar. Miseliý zerur görnüşiň şekilini alýança ösýär, soň önüm guradylýar we netijede taýýar gaplama alynýar.
Kompaniýa aýlawly ykdysadyýetiň ähmiýetine ünsi çekip, ýerli agaç galyndylaryny gaýtadan işleýär.
"Kömelekden gaplama" premium sabynlary we interýer bezeg elementlerini gaplamakda eýýäm ulanylýar.
Önümçilik “ýaşyl” infrastruktura daýanýar: energiýa Gün panellerinden gelýär, kömelek damarlary üçin suw ygallardan ýygnalýar.
Startap 2030-njy ýyla çenli ähli gaplamalaryň gaýtadan ulanylmagyny talap edýän ÝB-niň talaplaryna laýyk gelýär.
Maliýe goldawy Ýewropanyň we hususy gaznalaryň üsti bilen amala aşyrylýar. Maksat – üç ýylyň içinde ýylda üç million ýewro dolanyşyga ýetmek.

Esasy meseleler giňeltmegiň kynlygy we önümçiligiň ýokary çykdajysyny talap etmegidir: kömelek damaryny ösdürmek wagt talap edýär, galyplamak bolsa bölekleýin el bilen ýerine ýetirilýär. Muňa garamazdan, Permafungi biomateriallara geçmegiň oňyn mysaly hökmünde görülýär, bu bolsa nebithimiýa garaşlylygy we plastiki galyndylaryň möçberini azaltmaga kömek eder.


düýn 11:34
4.6k+

Afrika pingwinleriniň sany 95% azaldy: 2036-njy ýyla çenli olar ýok bolup biler

Afrikadaky pingwinleriň ýeke-täk görnüşi Günorta Afrikanyň kenarýaka suwlarynda balyklaryň düýpli azalmagy sebäpli ýok bolmagyň bärsine bardy. Häzirki ýagdaý saklansa, bu görnüş 2036-njy ýyla çenli ýok bolup biler...

düýn 11:29
1.8k+

Smartfonlar çagalarda depressiýa we semizlik howpuny ýokarlandyrdy

Çaganyň smartfon bilen ir tanyşmagy alymlarda uly howatyrlanma döredýär: amerikaly hünärmenleriň täze barlaglary bu enjamy ele almak ýaşynyň we ýetginjeklerde depressiýa, semizlik we ýeterliksiz ukynyň artmak howpunyň arasynda aladalandyryjy baglanyşygy ýüze çykardy...

04.12.2025 13:32
2.9k+

Alymlar tüwiniň dykyz topragy “burawlamak” mehanizmini ulanýandygyny anyklady

Halkara biologlar topary tüwiniň köküniň hatda örän dykyz toprakdan nädip ösüp bilýändigini öwrendi. Nature žurnalyndaky ylmy makalada bellenilişi ýaly, ösümlik öz öýjükleriniň gurluşyny üýtgedip, köki özboluşly senagat turbasyna öwürýän aýratyn mehanizmi ulanýar eken...

01.12.2025 12:46
5.7k+

Adam beýnisi 5 ýaş tapgyryndan geçýär: jahyllyk 32 ýaşa çenli dowam edýär

Kembrij uniwersitetiniň neýrobiologlarynyň täze gözlegi adam beýnisiniň bäş tapgyrdan geçýändigini görkezdi. Bu tapgyrlarda neýron gurluşynyň düýpgöter üýtgemegine getirýän “özgeriş döwürleri” bolup geçýär. Şol bir wagtyň özünde, jahyllyk döwrüniň, adatça, hasap edilenden uzak dowam edýändigi bellenilýär...