Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkeziniň açylan gününiň on ýyllygy mynasybetli, TYA-nyň Tehnologiýalar merkezi we Türkmenistanyň Bilim ministrligi bilen bilelikde ýurdumyzyň 10-11-nji synp...
Ýaponiýanyň SLIM moduly aşa pes temperaturada we Gün şöhlesiz uzak wagtlap oňup biljekdigini görkezmek bilen, üçünji Aý gijesini şowly geçirdi. Bu barada Ýapon kosmos gullugynda (JAXA) habar berdiler diýip, IXBT...
Koreýanyň Ylym we Tehnologiýa Institutynyň (KAIST) alymlary sanlyja sekuntda zarýad alyp bilýän we ýokary kuwwatlylygy bolan natriý-ion gibrid batareýasyny (SIHES) döretdiler. Bu barada Energy Storage Materials...
Milli meteorologiýa gullugynyň hem-de Kesellere gözegçilik we öňüni alyş merkezleriniň amerikan alymlary saglyk üçin howply yssy howa barada maglumat bermek üçin täze reňk şkalasyny hödürlediler. Onda bäşinji reňk...
Alymlar düýe süýdüniň dünýäde iň meşhur içgileriň birine öwrüljekdigini çaklaýarlar. Bu barada PLOS One žurnalynda geçirilen gözleglere salgylanýan ScienceFocus.com ýazýar. Düýeleriň Afrika ýurtlarynda öndürilýän...
Tokio uniwersitetiniň hünärmenleri bakteriýalaryň içki gurluşlaryny görlüp-eşidilmedik aýdyňlyk bilen görmäge mümkinçilik berýän mikroskop döretdiler. Nature Photonics žurnalynda çap edilen makalada aýdylmagyna...
Astronomlar hiç bir ýyldyz bilen baglanyşykly bolmadyk we massasy Ýer bilen deňeçir ilkinji sergezdan planetany tapdylar. Naked Science-iň habar bermegine görä, TESS kosmos teleskopynda edilen bu açyş mikrolinzalamak...
Beýik Britaniýada 11 ýaşly Rubi Reýnolds we onuň kakasy Jastin paleontologiki açyş etmäge kömek etdiler. Gyzjagaz deňizde iň uly deňiz süýrenijilerine degişli äpet ihtiozawryň äňiniň bir bölegini tapdy diýip, PLOS...
Amerikanyň himiýa jemgyýetiniň (ACS) alymlary samyrlaryň, belkalaryň, suroklaryň, alakalaryň we beýleki gemrijileriň dişleriniň näme üçin berk bolýandygynyň syryny açdylar. Görlüp oturylsa, bu haýwanlaryň dişleriniň...
Miçigan uniwersitetiniň gözlegçileri mugallymyň okuwçylaryň işini barlaýyş tertibiniň olaryň bahalaryna täsir edip biljekdigini anykladylar. Bu barada Management Science žurnalynyň materiallarynda aýdylýar. 31...
Kanadaly biologlar eşegarylaryň diapauza (gyş ukusyna gitmek) ýagdaýynda suwa diýseň durnuklydygyny tötänden ýüze çykardylar. Bu barada Naked Science-de çap edilen makalada aýdylýar. Guelf uniwersitetinden Sabrina...
2024-nji ýylda Ýerden 3 müň ýagtylyk ýyly aralygynda ýerleşýän ýyldyzyň partlamasy bolup geçer. Bu barada NASA-nyň Daşky gurşaw edarasynyň ýolbaşçysy Bill Kuk Fox News Digital-a habar berdi. Onuň partlamasy müňýyllykda...
Newşatel uniwersitetinden şweýsariýaly alymlar pestisidlere täze alternatiwany - genetiki taýdan üýtgedilen nematodlary öz içine alýan gel döretdiler. Adatça toprakda duşýan bu mikroskopik gurçuklar zyýankeş mör...
Alymlar Plutonyň üstündäki ýürek şekilli näbelli sebitiň syryny açdylar – ol Tombo sebiti (Tombaugh Regio) diýen at bilen mälim. Gözlegiň netijeleri Nature Astronomy žurnalynda çap edildi. Onuň adaty bolmadyk şekiliniň...
Linçeping uniwersitetiniň (Şwesiýa) alymlary ilkinji gezek bir atom galyňlygyndaky altyn list döretdiler. Şeýle gurluş altyna täze häsiýetler berdi. Dürli ýurtlaryň alymlary atomyň galyňlygynda altyn listini döretmäge...
Osaka uniwersitetiniň alymlary plazma şöhlelenmesi arkaly süňk döwükleriniň çalt bejerilmegine mümkinçilik berýän usul döretdiler. Hünärmenler tehnologiýany aýaklary döwülen laboratoriýa alakalarynda synagdan geçirdiler...
Mail.ru-nyň habar bermegine görä, Buenos-Aýres uniwersitetiniň alymlary guşlaryň düýş görýändiklerini anykladylar we, hatda olara düşünmegi hem öwrendiler. Guşlar özboluşly beden agzasy - sesini özboluşly edýän...
Günorta Koreýadan we Hytaýdan inženerler topary adam derisinden zarýad almaga hem-de deňiz suwlaryny arassalamaga ukyply ykjam suw arassalaýjy süzgüji döretdiler. Pyýada ýöremek arkaly emele gelýän statiki elektrik...
Genetikler dünýäde kofeniň meşhur görnüşi bolan arabikanyň 350-600 müň ýyl ozal Ýer ýüzünde peýda bolandygyny anykladylar. Bu barada Buffalo şäherindäki Amerikan uniwersitetiniň metbugat gullugyna salgylanýan TASS...
2029-njy ýylyň 13-nji aprelinde äpet Apofis asteroidi Ýere 32 000 kilometrden hem golaý aralykdan uçup geçer - bu Ýerden Aýa çenli uzaklygyň takmynan 1/10 bölegi, ýagny, geostasionar orbitadaky telekommunikasiýa...
SciTechDaily-de çap edilen makalada aýdylyşyna görä, Awstraliýanyň Pilbara sebitinde garynjanyň Garri Potter hakyndaky kitaplarda barlyşyksyz garşydaş Lord Wolan-de-Mortuň hormatyna Leptanilla voldemort (“Leptanilla...
Krakowda (Polşa) arheologlar özboluşly bir artefakt - XVIII asyryň ýüňden we metaldan ýasalan protezini tapdylar. Enjam towşan dodak adama has rahat ýaşamaga kömek edipdir. Bu barada “Haýtek” neşiri belläp geçýär...
NASA-nyň 2022-nji ýylyň sentýabr aýynda asteroidi ýolundan sowmak maksady bilen başlanan Double Asteroid Redirection Test (DART) missiýasy garaşylmadyk netijelere getirdi: çaknyşyk wagtynda emele gelen kosmos galyndylarynyň...
“Garagumuň ýalkymy” diýlip atlandyrylýan 60 ýyldan gowrak wagt bäri ýanýan Derweze krateri metan zyňyndylarynyň çeşmesi bolmagyny bes edip biler. “Türkmengaz” döwlet konserniniň Tebigy gaz ylmy-barlag institutynyň...
Täze Zelandiýanyň Baunti ternawyna geçirilen ekspedisiýa uly açyşa sebäp boldy: alymlar 5 kilometre çenli çuňlukda ýaşaýan jandarlaryň 100-den gowrak täze görnüşini tapdylar diýip, Mail.ru ýazýar. Ocean Census...
Naked Science-iň habar bermegine görä, Pompeýde gazuw-agtaryş işlerini geçirýän arheologlar gadymy şäheriň merkezi böleginde Troýa urşuna bagyşlanan freskalar bilen bezelen banket zaly tapyldy. Zalyň owadan gara...
Häzirki wagtda Taryhy we medeni ýadygärlikleri goramak, öwrenmek hem-de rejelemek baradaky milli müdirligiň ylmy ýolbaşçylygynda ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda ýerleşýän taryhy-medeni ýadygärliklerde arheologik...
Amerikanyň Max Space başlangyjy indiki ýyl ilkinji çişirilýän moduly orbita çykarmagy meýilleşdirýär diýip, Space News habar berýär. Ilkinji Max Space 20 moduly eplengi ýagdaýda 2 kub metre eýe bolar, ýöne orbitada...
Günbatar Awstraliýada reýnjerler alymlaryň gaty az bilýän süýdemdirijisi bolan torbaly demirgazyk körsyçanyny (Notoryctes caurinus) surata düşürdiler diýip, BBC habar berýär. Gözlegçiler planetada bu haýwanlaryň...
Alymlar 1990-njy ýyllardan bäri dünýäde garaşylýan ömür dowamlylygynyň 6,2 ýyl artandygyny anykladylar. Bu içgeçmeden (diareýa), aşaky dem alyş ýollarynyň kesellerinden we ýürek kesellerinden ölümiň azalmagy bilen...
Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy we Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi Geňeşi tarapyndan Türkmenistanyň Prezidentiniň “Türkmenistanyň ýaşlarynyň arasynda ylmy işler boýunça bäsleşik...
Amerikan biotehnologiýa kompaniýasy LyGenesis adam bedeniniň içinde bagyr ösdürip ýetişdirmäge mümkinçilik berýän synag terapiýasynyň ikinji tapgyrynyň başlanandygyny habar berdi. Bu barada “New Scientist” neşiri...
Amerikanyň Intuitive Machines başlangyjy Aýyň günorta polýusynda kyn ýerleri öwrenmek üçin South Pole Hopper robotyny döreder. Naked Science-iň berýän habaryna görä, robot suw gözlär, sebitiň geologiki aýratynlyklaryna...
Bütindünýä sowatlylyk gaznasy Media.Monks bilen hyzmatdaşlykda dünýä derejesinde sowatsyzlyga garşy göreşmek üçin döredilen Literacy Pen atly akylly ruçka modulynyň işe girizilendigini habar berdi. Bu barada Ferra...
Türkmenistanyň wekiliýeti Amyderýa we Syrderýa bilen gönüden göni bagly suw arteriýalarynyň akymynyň ýagdaýy – Merkezi Aziýadaky kriosferanyň ýagdaýyna gözegçilik etmek boýunça sebitleýin maslahata gatnaşdy. "Türkmenistan:...
Naked Science-iň habar bermegine görä, Perseverance mars roweri aýratyn ähmiýete eýe bolan Mars topragynyň täze nusgasyny aldy, bu nusga, alymlaryň pikirine görä, ozal gadymy kenaryň bir bölegi bolmagy mümkin....
Russiýaly alymlar “elektron gözleri” döretmegiň üstünde işleýärler, olaryň kömegi bilen görşüni ýitiren adamlar obýektleriň suduryny saýgaryp bilerler. Tehnologiýa iki kameradan, beýnä ýerleşdirilen çipden we daşarky...
Awstraliýadaky Monaş uniwersitetiniň alymlary Ýerdäki iň arassa howanyň Antarktidanyň kenarlaryny ýuwýan Günorta ummanyň üstündäki atmosferadadygyny anykladylar. Bu barada Сlimate and Atmospheric Science (CAS)...
Nýu-Ýork uniwersitetiniň geçiren gözlegleri ýaşlyk ýyllarynda durnuksyz iş tertibinde zähmet çeken adamlaryň 50 ýaşdan soň depressiýa we ukusyzlyga duçar bolýandyklaryny we dürli keseller bilen göreşmekde has ejiz...
Niderlandlardaky Maks Plankyň psiholingwistika institutynyň alymlary näme üçin adamlaryň ep-esli böleginiň çepbekeýdiginiň sebäbini kesgitlediler. Nature žurnalynda neşir edilen bu gözleg beýik britaniýaly 350...
