Colossal Biosciences biotehnologiýa kompaniýasynyň alymlary tasman möjeginiň has doly genomyny kesgitlemegi başardylar, olar şeýle hem tilasin (Tylacinus cynocephalus) diýlip hem tanalýar. Indi hünärmenler ýok...
Asly yrakly meşhur iňlis arhitektory Zaha Hadidiň binagärlik býurosy Özbegistanyň paýtagtynda guruljak Halkara ylmy-barlag merkezi üçin taslama hödürledi. Merkez Täze Daşkent etrabynda ýerleşip, şäheriň ösüş meýilnamasynyň...
Maks Plank jemgyýetiniň dartyş güýji (grawitasiýa) fizikasy institutynyň we Barselonanyň ýokary energiýa fizikasy institutynyň alymlary garaňky materiýany ýüze çykarmak üçin täze usuly teklip etdiler. Bu gözleg...
“ExoMars-TGO” zondunda oturdylan rus ACS guraly, Marsyň atmosferasyndaky hlor birleşmeleriniň konsentrasiýasynda adaty bolmadyk durnuksyzlygy hasaba aldy. Bu açyş barada, Russiýa Ylymlar akademiýasynyň kosmos gözlegleri...
Halkara okeanologlar, biologlar we ekologlar topary Gündogar-Ýuwaş ummanyň ýokarky böleginde Ýuwaş ummanynyň düýbünde näbelli ekoulgamy tapdylar. Ol 2500 metrden gowrak çuňlukda gizlenipdir diýip, Nature Communications...
Häzirki wagtda Garagumda Goňurdepe arheologik ýadygärlikler toplumynda gazuw-agtaryş işleri dowam edýär. Bu işleri Türkmenistanyň Taryhy we medeni ýadygärlikleri goramak, öwrenmek hem-de rejelemek baradaky milli...
Hytaýly alymlar Szýansi welaýatynyň Meýlin şäherinde häzire çenli belli gazylyp tapylan dinozawr ýumurtgalaryndan iň kiçisini tapdylar. Bu barada Hytaýyň “Keszi žibao” ylmy portaly ýazýar. Diametri bary-ýogy 29...
Jon Hopkins uniwersitetinden amerikaly alymlar ýürek infarktyny gan seljermesi boýunça birnäçe minutda anyklaýan elektron testi işläp taýýarladylar. Ylmy gözleg Advanced Science ylmy žurnalynda neşir edildi. Infarktdyr...
Şu ýylyň noýabr-dekabr aýlarynda Türkmenistanyň ýokary okuw mekdeplerinde birnäçe halkara ylmy-amaly maslahatlaryň geçirilmegi meýilleşdirilýär. Bu barada wise-premýer B.Orazdurdyýewa anna güni Hökümet mejlisinde...
Mançester uniwersitetiniň britaniýaly alymlary Hytaýdan we Şwesiýadan kärdeşleriň gatnaşmagynda Aýdaky iň uly we iň gadymy Günorta polýus – Eýtken basseýniniň takyk ýaşyny anykladylar. Ylmy gözleg Nature Astronomy ylmy...
ABŞ-nyň Milli aeronawtika we kosmos giňişligini öwrenmek boýunça edarasynyň (NASA) alymlary 11 ýyllyk döwrüň çäklerinde Günüň iň ýokary işjeňlik döwrüniň başlanandygyny resmi taýdan tassykladylar. Bu barada kosmos...
16-njy oktýabrda Milli «Ak bugdaý» muzeýinde meşhur alymlar, arheologlar, Magtymguly adyndaky halkara baýragyň eýeleri Wadim Massonyň we Wiktor Sarianidiniň doglan günleriniň 95 ýyllygy mynasybetli «Türkmenistan...
Europa Clipper kosmos enjamy Ýupiteriň Ýewropa hemrasynda ýaşaýyş üçin ýaramly şertleriň bardygyny ýa-da ýokdugyny öwrenmek üçin kosmosa iberildi. Bu barada NASA-nyň metbugat gullugy habar berýär. Zond SpaceX kompaniýasynyň...
“Jeýms Uebb” kosmos teleskopy suw buglary bilen doldurylan ilkinji ekzoplanetany tapyp, uly açyş etdi. Ýerden bary-ýogy 100 ýagtylyk ýyly uzaklykda ýerleşýän GJ 9827 d ekzoplanetasy 30%-den gowrak suw bugundan...
Astronomlar Ýupiteriň Uly gyzyl tegmiliniň (UGT) adaty bolmadyk hereketini - Gün ulgamyndaky iň uly harasaty hasaba aldylar. Goddard kosmos uçuşlary merkeziniň 2023-2024-nji ýyllarda “Hubble” teleskopyny ulanyp...
Sidneý uniwersitetiniň alymlary we olaryň kärdeşleri tarapyndan geçirilen giň gerimli barlagyň netijesinde ozal ylma näbelli bolan wiruslaryň 70 müňden gowragy tapyldy. Cell žurnalynda çap edilen bu açyş emeli...
Ispaniýaly alymlar Sewilýa soborynda jaýlanan galyndylaryň meşhur deňizçi Kristofer Kolumba degişlidigini tassyklamak bilen, köpden bäri dowam edip gelýän jedeli soňladylar diýip, The Guardian habar berýär. Hose...
Fransuz alymlary Ýer ýüzünde ýaşap geçen iň uly mör-möjekleriň biri bolan antroplerwanyň (Arthropleura) görnüşini dikeltdiler. Science Advances žurnalynda geçirilen gözlegiň netijesine görä, häzirki zaman kyrkaýagyny...
ABŞ-nyň Tafts uniwersitetiniň alymlary öz agramyndan 80 esse agyr zatlary göterip bilýän emeli kerebi döretdiler. Bu tehnologiýa iňňeden atylýan, ýüplük görnüşinde gataýan we zatlara ýelmeşýän suwuk materialy ulanýar...
Arheologlar Tywadaky (RF) Tunnug-1 depesinde geçirilen gazuw-agtaryş işleriň netijesinde skifleriň gündogar gelip çykyşyny tassykladylar. Gözlegiň netijeleri “Antiquity” žurnalynda çap edildi. Russiýadan (Russiýa...
Halkara barlagçylar topary Wi-Fi-yň we Long Range-iň (LoRa) standartlaryny birleşdirýän WiLo atly täze simsiz aragatnaşyk protokolyny taýýarlady. Wi-Fi özüniň maglumat geçiriş tizligi bilen tanalýar, ýöne onuň...
Alymlar 2 milliard ýyl ýaşy bolan dag jynsyndan taryhda iň gadymy janly mikroorganizmleri tapdylar. Tokio uniwersitetiniň barlagçylary netijeleri Microbial Ecology žurnalynda çap etdiler. Daş jynsynyň nusgasy 15...
Alymlar nebit turbalaryny poslamakdan goramak üçin täze örtük döretdiler. Bu örtügiň düzüminde almada bar bolan pektin maddasy bilen durnuklaşdyrylan misiň we kümşüň bimetal mikrobölejikleri ulanylýar diýip, Russiýa...
Ekseter uniwersitetiniň (Beýik Britaniýa) barlagçylary soňky onýyllyklaryň dowamynda Antarktidada ösümlikleriň has çalt ösýändigini mälim etdiler, diýip Eurekalert habar berýär. Hemra arkaly synlaýyş maglumatlarynyň...
Ähli zerur iýmit önümlerini ýanyň bilen alyp gidip bolmaýar, kosmosda azyk ösdürip ýetişdirmek tehnologiýasy bolsa ýeterlik derejede ösen däl. Miçigan Tehnologiýa Uniwersitetiniň barlagçylary uzak möhletli kosmos...
Nobel komiteti 2024-nji ýylda fizika boýunça baýragyň eýesini yglan etdi. Laureatlar amerikaly alym Jon Hopfild we britaniýa-kanadaly alym Jeffri Hinton boldy. Baýrak “emeli neýron ulgamlarynyň kömegi bilen maşyn...
NASA missiýasyny birnäçe ýyla uzaltjak “Woýajer 2” zondunyň ylmy enjamlaryndan birini öçürdi. Ondaky Plazma Science (PLS) tejribesine girýän datçik zond ýyldyzlararasy giňişlige çykanyndan soň, peýdasyz bolup galdy...
Günorta Awstraliýa uniwersitetiniň ýolbaşçylygyndaky halkara alymlar topary Aýdaky astronawtlar üçin dessin aragatnaşyk ulgamyny döretmegiň üstünde işleýärler. NASA-nyň “Artemida” maksatnamasynyň çäklerinde Aýyň...
Botanikaçylar dünýädäki “garaňky zolaklar” diýilýän 33 sebitde 100 000-den gowrak öwrenilmedik ösümlik görnüşini ýüze çykardylar. New Phytologist žurnalynda çap edilen barlagyň netijesine görä, bu görnüşleriň ep...
Hytaýly alymlar himiki taýdan indusirlenen sütün öýjüklerini ulanyp, 1-nji derejeli süýji keseli bolan 25 ýaşly hassany üstünlikli bejerdiler. Näsag 11 ýyl bäri bu keselden ejir çekýän eken, transplantasiýadan...
Hytaýly inženerler Guýçžou welaýatynda ýerleşýän dünýäniň iň uly radioteleskopy bolan FAST-ny täzeläp başladylar. 2020-nji ýylyň ýanwar aýynda işe girizilen esasy toplum 24 sany täze radioteleskop alar, olar esasy...
Peruwyň çägindäki And daglaryndan arheologlar Buz eýýamynda ýaşap geçen üç mastodonyň galyndylaryny tapdylar. Galyndylaryň ýaşy 11 000 – 12 000 ýyl aralygynda diýip çak edilýär. Nusgalaryň biri has hem gymmatlydyr...
Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologiýa parkynyň Biotehnologiýalar barlaghanasy adamyň ýaşy bilen baglanyşykly deri üýtgemelerini hemmetaraplaýyn düzetmäge niýetlenen laktoza gelini almagyň...
Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologiýa parkynyň Biotehnologiýa bölümi "Gök-ýaşyl suwotylarynyň esasynda bionanokompozit materialynyň tehnologiýasyny işläp düzmek" boýunça awtorlyk hukugyny...
Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň alymlary, takmynan, ýigrimi ýyl ozal Tarim çöketliginde (Hytaýyň Sinszýan-Uýgur awtonom sebitinde) tapylan mumiýalary öwrenip, täsin açyş etdiler. Miladydan öňki 3300-3600-nji ýyllara...
Ýaponiýanyň, Fransiýanyň we Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň barlagçylary Perudaky Naska platosynda 300-den gowrak täze geoglifi tapmak üçin emeli aňdan peýdalandylar. PNAS žurnalynda çap edilen bu açyş sebitdäki...
Astronomlar Akmaýanyň ýolunyň 1,5 milliarddan gowrak obýekti öz içine alýan has jikme-jik infragyzyl kartasyny hödürlediler. Taslama Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) VISTA teleskopynyň kömegi bilen amala...
British Journal of Ophthalmology žurnalynda çap edilen barlagyň netijesine görä, şowakörlükden (miopiýa) ejir çekýän çagalaryň we ýetginjekleriň sany 2050-nji ýyla çenli 740 milliondan geçip biler diýip, The Guardian...
Abu-Dabiniň Halifa uniwersitetiniň arheologlary emeli aňyň kömegi bilen çölde arheologiki obýektleri gözlemegiň täze usulyny tapdylar. Bu usul hemra suratlaryny seljermek üçin sintetiki apertura radaryny (SAR)...
Brigham and Women's Hospital hassahanasynyň alymlary wiruslaryň we bakteriýalaryň bedene aralaşmagynyň öňüni alyp biljek burun spreýini işläp düzdüler. Geçirilen synaglarda PCANS spreýi COVID-19, dümew we sowuklama...
