Alymlar: Gün ýokary işjeňligiň 50 ýyllyk döwrüne girýär

  • düýn 14:34
  • 2.3k+

Gün ýokary işjeňligiň täze döwrüne geçdi we bu, amerikan alymlarynyň maglumatlaryna görä, ýarym asyr töweregi dowam edip biler. Bu Gün tupanlaryny güýçlendirýän seýrek döwür bilen baglanyşykly diýip, ABŞ-nyň Milli atmosfera gözlegleri merkeziniň (NCAR) hünärmenleri habar berýär.

Bu döwür – Glýaýsbergiň kwazi-asyrlyk döwri Gün işjeňliginiň adaty 11 ýyllyk döwürleri bilen gabat gelip, Gün alawlamalarynyň we zyňyndylaryň ýygy-ýygydan bolmagyna hem güýçlenmegine getirýär.
Häzir Gün işjeňliginiň 25-nji döwri dowam edýär, ol eýýäm iň ýokary derejesini geçdi we indi Günüň işjeňligi peselip başlar. Ýöne NCAR-yň 45 ýyllyk hemra gözegçiliklerine esaslanýan maglumatlaryna görä, Glýaýsberg döwri 2021-nji ýylda iň pes derejesine ýetdi we indi güýçlenip başlaýar. Bu Gün işjeňliginiň indiki dört döwrüniň adatdakysyndan has güýçli boljakdygyny aňladýar. Bu hem hemralar we elektrik ulgamlary üçin howp döredýär.
Ýöne bu işjeňligiň gowy taraplary hem bar. Işjeň Gün atmosferany gyzdyryp, radiasiýa guşaklyklaryndaky protonlaryň dykyzlygyny peseldýär we şonuň bilen hemralara hem HKS-e düşýän radiasiýa ýüküni azaldýar.
Alymlar töwekgelçilikleri azaltmak we bu döwrüň artykmaçlyklaryndan peýdalanmak üçin Gün işjeňliginiň bolup biljek netijelerine öňünden taýýarlyk görmäge çagyrýar. 


düýn 10:47
2.9k+

Orbitada kosmos zibiliniň massasy 6600 tonnadan geçdi

Ýere golaý pes orbitada (160 – 2000 km) kosmos zibiliniň massasy 6600 tonnadan geçdi. Bu mesele uçurylýan hemralaryň sanynyň artmagy bilen ýitileşýär diýip, Ýewropa Kosmos agentliginiň (ESA) ýyllyk hasabatyna salgylanyp, New Atlas ýazýar...

16.04.2025 13:48
5.4k+

«Habbl» teleskopy sönüp barýan äpet ýyldyzy surata aldy

NASA-nyň astronomlary «Habbl» orbital teleskopynyň täze düşüren suratyny paýlaşdylar. Bu suratda ölüp barýan äpet ýyldyzyň kosmosa zyňan, ionlaşan ägirt uly gaz bulutlaryny görmek bolýar. Täze düşürilen surat «Kohoutek...

15.04.2025 22:22
4.4k+

16-njy aprelde Ýerde magnit hadysalarynyň bolmagyna garaşylýar

16-njy aprelde Ýerde magnit tupanlary bolar diýlip çaklanylýar. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Sibir bölüminiň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasynyň we Gün-Ýer fizika institutynyň...

14.04.2025 23:42
5.4k+

Alýaskanyň asmanynda halka görnüşli täsin ýagtylyk peýda boldy

Alýaskanyň ýaşaýjylary asmandaky täsin halka görnüşli ýagtylygy wideo düşürdiler. Bu hadysa görenleri ilkibada gorkuzsa-da, soň bu ýagtylygyň NASA-nyň geçiren synaglary bilen baglanyşyklydygy anyklanyldy. Kosmos...