Ýewropaly astronomlar «Ýyldyz söweşleri» filmindäki Tatuin planetasyny ýada salýan täsin ýyldyz ulgamyny ýüze çykardylar. 2M1510 belgili täsin ulgam Ýerden 120 ýagtylyk ýyly uzaklykda, Mizan (Terezi) ýyldyz toplumynda ýerleşýär. Bu barada «The Economic Times» neşiri habar berýär.
Bu ulgamda iki sany goňur girdenek (ýyldyz) bar. Olar planetalardan has agyr, emma doly göwrümli ýyldyz bolmak üçin ýeterlik massalary ýok. Olaryň her biriniň massasy Günüňkiden, takmynan, 30 esse az.
Ulgamyň haýran galdyryjy tarapy, bu ýerde bir ekzoplaneta bar we onuň orbitasy goňur girdenekleriň aýlanyş tekizligine göni (90 gradus burç bilen) perpendikulýar ýagdaýda ýerleşýär. Bu orbitasy «perpendikulýar» bolan we iki ýyldyzly ulgamda ýerleşýän bize mälim ilkinji ekzoplanetadyr.
Bu açyş tötänden boldy, aslynda, alymlar goňur girdenekleriň tutulmasyna syn edýärdi.
Alymlar Çilide ýerleşýän VLT teleskopynyň UVES guralyny ulanyp, bu ulgamda iki däl, eýsem dört sany jisimiň bardygyny ýüze çykardylar. Täsin ulgamda iki sany goňur girdenekden başga-da, uzakda ýerleşýän ýene bir başarnyksyz ýyldyz (goňur girdenek) we bir uly ekzoplaneta hem bar eken. Bu ekzoplanetanyň massasy Ýeriňkiden 10-100 esse agyr we ol goňur girdenekleriň daşyndan, birnäçe astronomiki birlik uzaklykda ýerleşýän uzyn orbitada aýlanýar.
