Alymlar ýokary patogenli guş dümewine garşy täsirli nano sanjymyny döretdiler

  • 20.04.2025 18:42
  • 1.8k+

Amerikaly we kanadaly alymlar ýokary patogenli H5N1 guş dümewine garşy nano-waksinany işläp taýýarladylar. Ýagly nanobölejiklere we keseliň ýokary patogen ştamlarynyň beloklaryna esaslanýan derman syçanlarda üstünlikli synag edildi diýip, Buffalo uniwersitetiniň metbugat gullugy habar berýär.

Sanjym howply patogenden goraýar we öý hem-de ýabany haýwanlar üçin ulanylyp bilner.

"Entek etmeli işimiz köp, ýöne synaglarymyzyň netijesi eýýäm gaty tolgundyryjy. Üstesine, sanjymy öndürmek üçin, beýleki dümewe garşy sanjymlardaky ýaly, towuk ýumurtgalary gerek bolmaýar. Bu önümçiligi, adam we haýwan saglygyny patogeniň ölüm howply ştamlaryndan goramak üçin, has çalt we täsirli ýaýbaňlandyrmaga mümkinçilik berer" – diýip, barlagyň ýolbaşçysy, Buffalo uniwersitetiniň (ABŞ) professory Jonatan Louell düşündirdi.

Synaglar H5 esasly sanjymlaryň hem-de H5 we N1 kombinasiýasynyň ähli syçanlary H5N1-iň öldüriji dozalaryndan goraýandygyny görkezdi. N1 esasly sanjym 70% täsirli boldy. Alymlar wirus üýtgäp başlasa, tehnologiýanyň täze sanjymlary çalt döretmäge mümkinçilik berjekdigine ynanýarlar.
Soňky ýyllarda guş dümewi Amerikada we Antarktidada guşlaryň, deňiz haýwanlarynyň arasynda işjeň ýaýraýar. ABŞ-nyň fermalarynda we guş fermalarynda, şeýle hem Folklend adalarynyň we Günorta Georgiýanyň kenarýakasynda ýaşaýan albatroslaryň we düwlenleriň arasynda H5N1 wirusynyň ýüze çykandygy habar berildi we soňky bir ýylda ABŞ-da H5N1-iň täze ştammlarynyň ýaýramagynyň epizodlary birnäçe gezek süýt fermalarynda we guşçylyk fermalarynda hasaba alyndy.


21.05.2025 15:54
5.4k+

Barlaglar: ýaşaýyş durmuş ýörelgeleri adamy genetika garanda, has çalt garradýar

Sagdynlyk we uzak ömür genetika däl-de, köp babatda adamyň ýaşaýyş durmuşyna baglydyr. Alymlar ýarym milliona golaý adamyň maglumatlaryny seljerenlerinden soň, şeýle netijä geldiler. Giň gerimli barlaglar genleriň garrylyga diňe 2% täsir edýändigini ýüze çykardy...

21.05.2025 15:17
10k+

9 sagatdan köp ýatmak beýni üçin howply. Bu 1853 adamda geçirilen barlagyň netijesidir

Adam günüň dowamynda dokuz sagat ýa-da ondan hem köp ýatsa, bu onuň kognitiw ukyplaryna ýaramaz täsir edip biler. Bu ýagdaý, esasan hem, depressiýasy bar bolanlarda has agyrdyr. Tehas uniwersitetiniň (ABŞ) barlagçylary şeýle netijä geldiler...

18.05.2025 16:36
4.5k+

Alymlar uzak oturmagyň Alsgeýmer keseliniň ösüşini çaltlaşdyrýandygyny subut etdiler

Amerikaly neýrofiziologlar uzak wagtlap oturmagyň beýniniň çal maddasynyň mukdarynyň azalmagyna we Alsgeýmer keselli adamlaryň epizodik ýadynyň ýaramazlaşmagyna getirýändigini anykladylar diýip, EurekAlert ýazýar...

14.05.2025 15:50
1.7k+

Guş dümewine garşy täze işjeň birleşmeler tapyldy

Russiýaly alymlar Morrisonyň goriçnigi (Peucedanum morisonii) atly dermanlyk ösümlikden alnan kumarin esasynda guş dümewine garşy täze birleşmeleri işläp taýýarladylar. Bu birleşmeler lukmançylykda wirusly ýokanç keselleri bejermek üçin ulanylyp bilner diýip, patente salgylanyp, «TASS» agentligi habar berýär...