Alymlar ilkinji gezek, takmynan, 100 million ýyl ozal ýaşap geçen sowutly ankilozawrlaryň yzlary tapyldy

  • 17.04.2025 13:45
  • 4.4k+

Alymlar Kanadada ilkinji gezek ankilozawrlaryň - üç barmakly we guýrugynda tommarçagy bolan sowutly dinozawrlaryň galyndy yzlaryny tapdylar. Paleontologlar yzlary ýurduň günorta-günbatar böleginden tapdylar we tapyndyny Journal of Vertebrate Paleontology žurnalynda beýan etdiler. 

"Tapan dinozawr yzlarymyz aýagynda bary-ýogy üç barmagy bolan, bu bolsa ony, gürrüňsiz, guýrugy tommarçakly klassiki ankilozawrlar kategoriýasyna degişli etmäge mümkinçilik berýän hažžykdan galypdyr. Bu şu kysmy ilkinji tapyndydyr, ozal bize diňe nodozawrid maşgalasyndan bolan dört barmakly yzlary tapmak başardypdy" – diýip barlagda aýdylýar.

Bu işi Britaniýanyň Kolumbiýa muzeýiniň kuratory Wiktoriýa Arbor öz kärdeşleri bilen bilelikde geçirdi. Alymlar ankilozawrlary, şol sanda olaryň özlerini alyp barşyny we beýleki jandarlar bilen gatnaşygyny köpden bäri öwrenýärler. Ozal guýruk tommarçagynyň diňe ýyrtyjylardan goranmak üçin däl, eýsem öz aralaryndaky garpyşyklarda-da ulanylandygyny bildiler.
Yzlar Tambler-Rij sebitinden tapyldy. Olara, takmynan, 100 million ýyl bolupdyr. Ozal bu sebitden diňe ankilozawrlar bilen ýakyn kowumdaş, ýöne dört barmakly we guýruk tommarçagy bolmadyk nodozawrlaryň aýak yzlary tapylýardy. Täze tapyndy, paleontologlaryň arasynda öňki şübhelere garamazdan, iki görnüşiň hem bir wagtda ýaşap geçendigini tassyklaýar.
Şeýle hem, bu ankilozawrlaryň Demirgazyk Amerikanyň çäginden 100-84 million ýyl ozal ýok bolandygy baradaky pikiri ret edýär.


29.07.2025 12:15
115

Alymlar wagtyň azalandygyny subut edip, indi sekunty hasapdan aýyrmak isleýärler

Ýer öňküden çalt aýlanýar we bu taryhda ilkinji gezek global wagtdan sekunty aýyrmagyň zerurlygyna getirip biler. Bu barada Ýeriň aýlanyşy we hasaplaýyş ulgamlarynyň halkara gullugynyň (IERS) we ABŞ-nyň Harby-deňiz obserwatoriýasynyň maglumatlaryna salgylanyp, CNN habar berýär...

24.07.2025 10:24
1

Orta asyrlardan galan “ýylgyryş”: Polşadaky adada ýylgyrýan agaç ýüzi tapdylar

Torundaky (Polşa) Nikolaý Kopernik uniwersitetiniň arheologlary Polşanyň Lednisa kölüniň düýbünden ýüzüne oýulyp adamyň ýüzi şekillendirilen pürsi tapdylar. Bu açyş 2024-nji ýylda edildi, ýöne bu hakda indi resmi taýdan habar berildi...

17.07.2025 14:35
1

Amerikaly alymyň pişigi oňa eýýäm ikinji gezek näbelli bir wirusy açmaga kömek etdi

Pepper atly pişik ikinji gezek öý hojaýynyna, Floridadan mikrobiolog Jon Ledniskä täze, ozal ylma belli bolmadyk wirus ştammyny açmaga kömek etdi diýip, Gizmodo habar berýär. Pepper öýe jansyz gyzylguýruk syçany getirdi we Ledniski ony barlaghanada öwrenmek kararyna geldi...

16.07.2025 13:28
7k+

Grenlandiýada 3 km buzuň astyndan gadymy tundranyň galyndylary tapyldy. Ol ýerde haşhaş, moh we hatda leýlisaç ösüpdir

Grenlandiýanyň köp bölegi buz we gar bilen örtülendir, şonuň üçin adanyň ady şoňa ýaňzydylyp goýlan. Emma bu hemişe beýle bolmandyr. Alymlar üç kilometrlik buz gatlagynyň astyndan gadymy tundra ekoulgamynyň yzlaryny tapdylar...