Müsürde Tutanhamonyň kakasy Ehnatonyň döwrüne degişli gadymy şäher tapyldy

  • 16.04.2025 18:34
  • 7k+

Müsüriň Kom-el-Nugus sebitinde arheologlar faraon Tutanhamonyň kakasy Ehnaton bilen baglanyşykly diýlip çaklanylýan gadymy şäheri tapdy. Bu barada Live Science habar berýär.

Ehnaton Gün hudaýy Atona çokunmagy öňe sürüji hökmünde bellidir. Onuň ogly Tutanhamon sekiz-dokuz ýaşynda tagta çykypdyr. Häkimiýet başynda bolmak bilen, ol kakasynyň täze düzgünini ýatyryp, köp hudaýlylyga gaýdyp gelipdir.
Bu sebitde gazuw-agtaryş işleri 2013-nji ýylda başlady. Ozal bu oturymly ýer ellinizm döwrüne degişli hasap edilýärdi, ýöne täze maglumatlar Täze şalygy (b.e. öň 1550-1069 ý.), aýratynam, XVIII nesilşalygy görkezýär.
Bu ýerde Tutanhamonyň aýal dogany Meritatonyň ady bilen amfora tapyldy. Bu ol ýerde onuň şanyna çakyr önümçiliginiň bolandygyny aňladyp biler.
Şeýle-de, rim döwründe sökülen Ramses II-niň ybadathanasynyň bloklary tapyldy. Arheologlar köçeleriň we zeýkeş ulgamynyň böleklerini, şeýle-de gorag desgalarynyň alamatlaryny tapdy. Bu bolsa şäheriň harby ähmiýeti barada aýdyp biler.
Fransiýanyň Milli ylmy gözleg merkezinden (CNRS) arheolog Silwen Denniniň aýtmagyna görä, bu tapylan şäheriň näderejede uludygy barada takyk zat aýtmak mümkin däl. Ýöne saklanyp galan binalardan onuň ýeterlik derejede uludygy görünýär.


düýn 14:35
4.8k+

Amerikaly alymyň pişigi oňa eýýäm ikinji gezek näbelli bir wirusy açmaga kömek etdi

Pepper atly pişik ikinji gezek öý hojaýynyna, Floridadan mikrobiolog Jon Ledniskä täze, ozal ylma belli bolmadyk wirus ştammyny açmaga kömek etdi diýip, Gizmodo habar berýär. Pepper öýe jansyz gyzylguýruk syçany getirdi we Ledniski ony barlaghanada öwrenmek kararyna geldi...

16.07.2025 13:28
6.2k+

Grenlandiýada 3 km buzuň astyndan gadymy tundranyň galyndylary tapyldy. Ol ýerde haşhaş, moh we hatda leýlisaç ösüpdir

Grenlandiýanyň köp bölegi buz we gar bilen örtülendir, şonuň üçin adanyň ady şoňa ýaňzydylyp goýlan. Emma bu hemişe beýle bolmandyr. Alymlar üç kilometrlik buz gatlagynyň astyndan gadymy tundra ekoulgamynyň yzlaryny tapdylar...

16.07.2025 06:12
4k+

Belizde maýalaryň gadymy şäheriniň ilkinji hökümdary - Te Kaab Çaakanyň mazary tapyldy

Hýuston uniwersitetiniň arheologlary Karakolda (Beliz) maýalaryň bu gadymy şäheriniň ilkinji hökümdary we onuň şa nesilşalygynyň esaslandyryjysy Te Kaab Çaagyň mazaryny tapdylar. Bu Merkezi Amerikanyň döwleti bolan Belizdäki iň uly maýa arheologik ýadygärliginde 40 ýyldan gowrak wagtlap geçirilen barlagda tapylan ilkinji şa mazarydyr...

12.07.2025 19:24
12k+

Germaniýada arheologlar ýaşy 125 000 ýyl bolan gadymy ýag “fabrikasyny” tapdy

Arheologlar Germaniýadaky Noýmark-Nord diýen ýerde 172 haýwanyň – atlaryň, sugunlaryň we öküzleriň 2000-den gowrak süňk bölegini tapdy. Süňkler döwlüp, ýag almak üçin gaýnadylypdyr. Bu 125 müň ýyl ozal neandertallar tarapyndan ýagyň işlenmeginiň subutnamasydyr diýlip, Science Advances žurnalynda ýerleşdirilen habarda aýdylýar...