Müsürde Tutanhamonyň kakasy Ehnatonyň döwrüne degişli gadymy şäher tapyldy

  • 16.04.2025 18:34
  • 6.9k+

Müsüriň Kom-el-Nugus sebitinde arheologlar faraon Tutanhamonyň kakasy Ehnaton bilen baglanyşykly diýlip çaklanylýan gadymy şäheri tapdy. Bu barada Live Science habar berýär.

Ehnaton Gün hudaýy Atona çokunmagy öňe sürüji hökmünde bellidir. Onuň ogly Tutanhamon sekiz-dokuz ýaşynda tagta çykypdyr. Häkimiýet başynda bolmak bilen, ol kakasynyň täze düzgünini ýatyryp, köp hudaýlylyga gaýdyp gelipdir.
Bu sebitde gazuw-agtaryş işleri 2013-nji ýylda başlady. Ozal bu oturymly ýer ellinizm döwrüne degişli hasap edilýärdi, ýöne täze maglumatlar Täze şalygy (b.e. öň 1550-1069 ý.), aýratynam, XVIII nesilşalygy görkezýär.
Bu ýerde Tutanhamonyň aýal dogany Meritatonyň ady bilen amfora tapyldy. Bu ol ýerde onuň şanyna çakyr önümçiliginiň bolandygyny aňladyp biler.
Şeýle-de, rim döwründe sökülen Ramses II-niň ybadathanasynyň bloklary tapyldy. Arheologlar köçeleriň we zeýkeş ulgamynyň böleklerini, şeýle-de gorag desgalarynyň alamatlaryny tapdy. Bu bolsa şäheriň harby ähmiýeti barada aýdyp biler.
Fransiýanyň Milli ylmy gözleg merkezinden (CNRS) arheolog Silwen Denniniň aýtmagyna görä, bu tapylan şäheriň näderejede uludygy barada takyk zat aýtmak mümkin däl. Ýöne saklanyp galan binalardan onuň ýeterlik derejede uludygy görünýär.


şu gün 13:25
964

Burunda işdäniň gözegçiligine täsir edýän reseptorlar tapyldy

Ýewropaly neýrofiziologlar burnuň ys alyş epiteliýsinde iýmitiň ysyny alanda doýmak duýgusyny güýçlendirýän reseptorlaryň aýratyn kategoriýasyny tapdylar. Garramagyň biologiýasy instituty (Germaniýa) bu neýronlarda bökdençligiň ýüze çykmagy artykmaç iýmeklige we semremeklige getirip biljekdigini ýüze çykardy...

13.06.2025 10:27
7.9k+

Türkiýede patyşa Midas bilen baglanyşykly 2800 ýyllyk mazar tapyldy

Ankaranyň günorta-günbatarynda ýerleşýän gadymy Gordion şäherinde arheologlar, takmynan, 2800 ýyl mundan ozalky döwre degişli mazar tapdylar. Hünärmenleriň pikirine görä, bu mazar ady rowaýata öwrülen patyşa Midasyň garyndaşlaryna degişli bolup biler diýip, Live Science ýazýar...

11.06.2025 13:31
3.8k+

Nematod gurçuklarynyň syýahat etmek üçin “janly diň” guruşlary ilkinji gezek wideo alyndy

Maks Plank Jemgyýetiniň Haýwanlaryň özüni alyp barşy institutynyň we Konstans uniwersitetiniň alymlary ýabany tebigatda ilkinji gezek nematodlaryň adaty bolmadyk hereketini hasaba aldylar. Bu gurçuklar wertikal “janly diňler” görnüşinde düzülip, golaýyndan geçýän mör-möjekleriň bedeninde “ýapyşyp” ondan-oňa geçýärler...

07.06.2025 18:54
3.9k+

Öli deňziň golýazmalary alymlaryň pikir edişinden has gadymy bolup çykdy

Niderlandlardan, Daniýadan, Italiýadan we Belgiýadan alymlar topary emeli aňyň kömegi bilen Öli deňziň gadymy golýazmalarynyň ýaşyny has takyk kesgitlemegi başardy. Netijede, olar öň çak edilenden ep-esli gadymy bolup çykdy...