Müsürde Tutanhamonyň kakasy Ehnatonyň döwrüne degişli gadymy şäher tapyldy

  • 16.04.2025 18:34
  • 7k+

Müsüriň Kom-el-Nugus sebitinde arheologlar faraon Tutanhamonyň kakasy Ehnaton bilen baglanyşykly diýlip çaklanylýan gadymy şäheri tapdy. Bu barada Live Science habar berýär.

Ehnaton Gün hudaýy Atona çokunmagy öňe sürüji hökmünde bellidir. Onuň ogly Tutanhamon sekiz-dokuz ýaşynda tagta çykypdyr. Häkimiýet başynda bolmak bilen, ol kakasynyň täze düzgünini ýatyryp, köp hudaýlylyga gaýdyp gelipdir.
Bu sebitde gazuw-agtaryş işleri 2013-nji ýylda başlady. Ozal bu oturymly ýer ellinizm döwrüne degişli hasap edilýärdi, ýöne täze maglumatlar Täze şalygy (b.e. öň 1550-1069 ý.), aýratynam, XVIII nesilşalygy görkezýär.
Bu ýerde Tutanhamonyň aýal dogany Meritatonyň ady bilen amfora tapyldy. Bu ol ýerde onuň şanyna çakyr önümçiliginiň bolandygyny aňladyp biler.
Şeýle-de, rim döwründe sökülen Ramses II-niň ybadathanasynyň bloklary tapyldy. Arheologlar köçeleriň we zeýkeş ulgamynyň böleklerini, şeýle-de gorag desgalarynyň alamatlaryny tapdy. Bu bolsa şäheriň harby ähmiýeti barada aýdyp biler.
Fransiýanyň Milli ylmy gözleg merkezinden (CNRS) arheolog Silwen Denniniň aýtmagyna görä, bu tapylan şäheriň näderejede uludygy barada takyk zat aýtmak mümkin däl. Ýöne saklanyp galan binalardan onuň ýeterlik derejede uludygy görünýär.


14.09.2025 19:24
2.4k+

Sisiliýanyň kenarlarynda Birinji Puni urşy döwrüniň gadymy rim tuwulgasy tapyldy

Sisiliýanyň suwlarynda b.e.öň 241-nji ýylda Egad adalaryndaky söweş wagty ýitirilip bilnen gadymy rim bürünç tuwulgasy tapyldy diýip, Live Science habar berýär. Tuwulgany we ýene 30 töweregi predmeti Suwa giden ýerleri resminamalaşdyrmak boýunça jemgyýetiň (Society for the Documentation of Submerged Sites, SDSS) daýwerleri tapdy...

13.09.2025 15:41
4.8k+

Kalimantan adasynda meteoritden galan gadymy palta tapyldy

Kalimantan adasynyň Indoneziýa böleginde ýerleşýän Paau obasynda çen bilen bürünç eýýamyna degişli seýrek guýguç şekilli palta tapyldy. Onuň ýaşy takmynan 3000 ýyl töweregi. Radar Banjarmasin gazetiniň habaryna görä, bu artefakt 1983-nji ýylda ýerli ýaşaýjy tarapyndan altyn gözleýän mahaly tötänleýin tapyldy we  jemgyýetçilige indi mälim boldy...

09.09.2025 16:11
8.8k+

Marokkoda dinozawrlar eýýamynyň "janly tanky" tapyldy: olaryň güýçli sowudy bolupdyr

Marokkoda paleontologlar özboluşly gorag uýgunlaşmaly dinozawr bolan Spicomellus aferi ankilozawryny tapdylar. Alymlar bu üýtgeşik ýyrtyjynyň daşky keşbini döretdiler. Nature žurnalynda çap edilen barlagda ankilozawrlaryň esasy goraglarynyň köpüsiniň ozal pikir edilişinden has ir peýda bolandygy ýüze çykaryldy...

04.09.2025 19:24
10k+

Argentinada gadymy krokodile meňzeş ýyrtyjy tapyldy. Ol dinozawrlary awlapdyr

Paleontologlar Patagoniýanyň günortasynda häzirki krokodilleriň ýok bolup giden garyndaşlaryny - öň belli bolmadyk peýrozawrlaryň galyndylaryny tapdylar. Tapyndylaryň arasynda gowy saklanyp galan kelleçanak, äň we skeletiň bir bölegi bar...