Alymlar Ýeri Boeing 777 uçarynyň kömegi bilen sowatmagy teklip edýär

  • 30.04.2025 13:33
  • 11k+

Londonyň Uniwersitet kollejiniň alymlary Boeing 777F uçarlaryny global ýylama bilen göreşmek üçin ulanmagy teklip etdi. Bu uçaryň kömegi bilen aerozollary polýuslarda, mysal üçin, Norwegiýa ýa-da Alýaska sebitinde 13 km belentlikde sepmek bolýar diýip, hünärmenler aýdýar.

Öň serpikdiriji bölejikleri ekwatoryň golaýynda 20 km belentlikde sepmeli diýlip pikir edilýärdi, ýöne munuň üçin täze uçarlar gerek bolardy. Täze usul bar bolan tehnologiýalary ulanmagy teklip edýändigi üçin aňsat we arzan. Ýöne onuň netijeliligi birneme pes: sowadyş üçin üç esse köp aerozol gerek bolar. Bu hem kislota ýagşy ýaly zyýanly täsirleriň töwekgelçiligini ýokarlandyryp biler. Mundan başga-da, ýylylyga has ejiz bolan tropikler gowşak sowadylar.
Ylmy gözlegçiler bu usulyň klimatyň üýtgemegine garşy göreşmekde esasy usul bolup galýan bug gazlarynyň zyňyndylaryny azaltmagyň ornuny tutmajakdygyny belleýär. Şeýle-de bolsa, Boeing 777 uçarynyň kömegi bilen sowadyş ulgamyny çalt işe girizmek mümkinçiligi bu çemeleşmäni geljekde gymmatly gurala öwrüp biler.


düýn 11:41
2.2k+

Alymlar Ýerde Merkuriniň ilkinji bölekleriniň tapylandygyny habar berdiler

Afrikada tapylan iki meteorit Merkuriý planetasynyň ylma mälim bolan ilkinji bölekleri bolup çykdy. Bu barada Icarus ylmy žurnaly habar berýär. Eger ylmy çaklama tassyklansa, bu Ýerde Güne iň golaý planetanyň meteoritleriniň tapylmagyna degişli ilkinji ýagdaý bolar...

07.07.2025 10:53
3.4k+

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...

06.07.2025 15:46
10k+

ABŞ-da mallary goramak üçin milliardlarça tohumsyz siňekler köpeldiler

ABŞ-nyň hökümeti Tehasda we Meksikada et senagatyny Amerikanyň tropik et siňeginiň (Cochliomyia hominivorax) zabun liçinkalaryndan halas etmek üçin uly taslamany durmuşa geçirip başlady. Bu siňekler mallaryň ýarasynda ýumurtga taşlaýarlar, bu bolsa iri şahly mallaryň kesellemegine we  ölmegine sebäp bolup bilýär...

06.07.2025 15:03
11k+

Heopsyň piramidasynda hakyky gurluşykçylaryň atlary tapyldy, olar gul däl bolup çykdy

Arheologlar Heopsyň piramidasynda ozal näbelli ýazgylary tapdylar, bu onuň gurluşykçylarynyň gelip çykyşyny anyklamaga kömek edýär diýip, Daily Mail ýazýar. Müsüri öwreniji alym Zahi Hawassyň berýän maglumatlaryna görä, täze açyşlar gadymy grek awtorlarynyň piramidany 100 müň sany gullaryň gurandygy baradaky tassyklamany ýalana çykarýar...