Alymlar Ýeri Boeing 777 uçarynyň kömegi bilen sowatmagy teklip edýär

  • 30.04.2025 13:33
  • 11k+

Londonyň Uniwersitet kollejiniň alymlary Boeing 777F uçarlaryny global ýylama bilen göreşmek üçin ulanmagy teklip etdi. Bu uçaryň kömegi bilen aerozollary polýuslarda, mysal üçin, Norwegiýa ýa-da Alýaska sebitinde 13 km belentlikde sepmek bolýar diýip, hünärmenler aýdýar.

Öň serpikdiriji bölejikleri ekwatoryň golaýynda 20 km belentlikde sepmeli diýlip pikir edilýärdi, ýöne munuň üçin täze uçarlar gerek bolardy. Täze usul bar bolan tehnologiýalary ulanmagy teklip edýändigi üçin aňsat we arzan. Ýöne onuň netijeliligi birneme pes: sowadyş üçin üç esse köp aerozol gerek bolar. Bu hem kislota ýagşy ýaly zyýanly täsirleriň töwekgelçiligini ýokarlandyryp biler. Mundan başga-da, ýylylyga has ejiz bolan tropikler gowşak sowadylar.
Ylmy gözlegçiler bu usulyň klimatyň üýtgemegine garşy göreşmekde esasy usul bolup galýan bug gazlarynyň zyňyndylaryny azaltmagyň ornuny tutmajakdygyny belleýär. Şeýle-de bolsa, Boeing 777 uçarynyň kömegi bilen sowadyş ulgamyny çalt işe girizmek mümkinçiligi bu çemeleşmäni geljekde gymmatly gurala öwrüp biler.


düýn 18:32
3.2k+

Uelsiň paýtagtynda şäher seýilgähiniň aşagyndan bürünç asyrynyň mazary tapyldy

Britaniýanyň Kardiff şäherindäki Trelaý seýilgähiniň aşagyndan meýletinçi  arheologlar bürünç eýýamynyň mazaryny tapdylar. Tapyndylar takmynan b.e. öňki 1500-nji ýylda gurlan tegelek jaýyň gapdalyndan tapyldy. Bu bina bu ýerden iki ýyl ozal gazylyp tapylypdy...

düýn 18:30
1.9k+

Şweýsariýada geljekdäki ýitgileriň öňüni almak üçin mikrob saklaýjy enjam döredilýär

Şweýsariýada Microbiota Vault Initiative - mikrob dürlüligini goramak üçin “mikrobiologik gämi” taslamasy durmuşa geçirilýär. Alymlary geljekde köp möhüm bakteriýalaryň adam bedeninden ýok bolup gitmeginiň mümkindigi alada goýýar...

düýn 18:28
2.1k+

Alymlar howadan agyz suwuny alýan “gabarçakly örtük” döretdiler

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary aşa gurak şertlerde-de, mysal üçin Sahara çölünde ýa-da Ölüm jülgesinde (ABŞ-da ýerleşýär)  howadan agyz suwuny alyp bilýän enjamy döretdiler diýip, Live Science ýazýar...

03.07.2025 14:24
8.1k+

Belgiýada 10 500 ýyl mundan ozal ýaşan aýalyň ýüz keşbi gaýtadan dikeldildi

Gent uniwersitetiniň alymlary hudožnikler bilen bilelikde häzirki Belgiýanyň çäginde, takmynan, 10 500 ýyl mundan ozal – mezolit eýýamynda ýaşan aýalyň ýüz keşbini gaýtadan dikeltdi. Onuň galyndylary 35 ýyldan gowrak wagt ozal Dinantyň golaýyndaky Margo gowagynda tapyldy...