Hytaýly ummany öwrenijiler Arktikanyň buzunyň aşagynda ilkinji adam tarapyndan dolandyrylýan çuňluga çümmek işini geçirdiler. Geçen hepde tamamlanan ekspedisiýa polýar ekoulgamynyň ýagdaýy barada täze maglumatlary berdi diýip, Interesting Engineering ýazýar...
Dünýäde iň uly aýsberg A23a tomusda, takmynan, 1000 inedördül kilometr ýitirip, üç bölege bölündi. Bu barada Arktika we Antarktika ylmy-gözleg instituty habar berýär. Institutyň maglumatlaryna görä, bir wagtyň özünde meýdany 60-dan 300 inedördül kilometre çenli bolan üç uly bölek bölündi – aýsberg öz meýdanynyň, takmynan, 36%-ini ýitirdi...
Pensilwaniýa uniwersitetinden gözlegçileriň ýolbaşçylygyndaky halkara alymlar topary Antarktidada adaty bolmadyk radiosignallary ýüze çykardy. Bu signallar buz bilen örtülen yklymyň üstündäki howa şarlaryna ornaşdyrylan Antarctic Impulsive Transient Antenna (ANITA) detektory tarapyndan ýazga alyndy...
Ululygy boýunça Lýuksemburgyň çägi bilen deňleşýän A23a ägirt uly aýsbergi Günorta ummanyň suwlarynda ýene-de hereket edip başlady. Bu barada Arktika we Antarktika ylmy-gözleg institutynyň metbugat gullugy habar berdi...
Amerikaly we kanadaly paleontologlar Alýaskanyň demirgazygynda Giçki hek döwrüniň guşlarynyň süňkleriniň böleklerini tapdylar. Olaryň içinde uly guşlara degişlisi-de, jüýje guşlara degişlisi-de bar. Bu guşlaryň polýar tegeleginiň daşynda, takmynan, 73 million ýyl ozal höwürtgeläp başlandyklary baradaky ilkinji subutnamasy boldy, bu bolsa öň pikir edilişinden 30 million ýyl öň boldugydyr...
Hytaý Antarktidadaky täze Çžunşan stansiýasynda ilkinji radioastronomiki gözegçiliklerini üstünlikli geçirdi. Ol ýerde diametri 3,2 metr bolan täze millimetr diapazonly radioteleskop gurlup ulanyşa girizildi. Enjam...
Halkara alymlar topary Antarktidadaky Georg VI şelf buzlugyndan ägirt uly A-84 aýsbergi bölünip aýrylandan soň, ilkinji gezek boşap galan deňiz düýbüni öwrendi. Buzlugyň astynda baý ekoulgam ýüze çykaryldy. Ylmy...
«Schmidt Ocean Institute» (SOI) täjirçilik däl gaznasynyň bilermenleri Antarktidanyň golaýynda, Günorta ummanynyň düýbünde äpet deňiz möýüni wideo düşürmegi başardylar diýip, «The Independent» neşiri habar berýär...
Amerikaly alymlar ozon gatlagynyň Antarktidanyň üstündäki böleginiň dikeliş prosesini öwrenmek üçin barlaglary geçirdiler. Olar soňky 15 ýylda emeli hemralar tarapyndan toplanan hakyky maglumatlary öňki çaklamalar...
Paleontologlar mel döwrüniň syryny açdyrlar: 120 million ýyl mundan ozal ýyrtyjy dinozawrlar Antarktidanyň üsti bilen Günorta Amerikadan Awstraliýa syýahat edipdirler. Journal of Vertebrate Paleontology žurnalynda...
ABŞ-nyň Gar we buz boýunça milli maglumat merkeziniň (NSIDC) berýän maglumatlaryna görä, 2025-nji ýylyň 13-nji fewralyna çenli Arktikada we Antarktikada deňiz buzlarynyň umumy meýdany rekord derejä – 15,76 million...
Antarktidada ýaşaýan jandarlar barada gürrüň edilende köp adamyň aňyna ilki bilen pingwinler gelýär. Emma bu yklymda örän täsin mör-möjek – ganatsyz çybyn Belgica antarctica hem ýaşaýar. Onuň şeýle aşa sowuk we...
Antarktidada ilkinji gezek ozal Arktikada tapylan territoriýalara meňzeş uly möçberde metanyň çykýan ýeri tapyldy. Alymlar bu açyşy «klimat partladyjysy» diýip atlandyrdylar diýip, «El País» neşiri habar berýär...
Britan Antarktika gullugynyň (BAS) ylmy gözlegçileri Antarktidanyň uzak ýerlerindäki garda ilkinji gezek mikroplastik tapdy. Union we Schanz buzluklaryndan alnan nusgalaryň seljermesi garyň eremegine we ýerli ekoulgama...
Halkara alymlar topary uly göwrümli Beyond EPICA taslamasyny üstünlikli tamamlady. Ekspedisiýanyň çäklerinde ylmy gözlegçiler 2,8 kilometr çuňluga ýetip, ýaşy 1,2 million ýyldan gowrak bolan buzy çykardylar. Bu...
Ýer ýüzünde iň uly aýsberg “A23a” Antarktikanyň demirgazyk bölegine tarap hereket edýär we alymlaryň pikiriçe, bir aýyň içinde ol bölünip başlar diýip, Anadolu agentligi habar berýär. Ägirt buz massasy baryp 1986...
Alymlar otuz ýyldan gowrak durgunlykdan soň Günorta ummanda dünýäniň süýşýän iň uly buz bölegi bolan A23a aýsbergini öwrenýärler diýip, “Wokrug sweta” neşiri ýazýar. Onuň ululygy hatda uly metropollardan hem geçýär...
Tomsk döwlet uniwersitetiniň (TSU) alymlary Arktikadaky buzda suwasty golografiki kamera oturtdylar. Ol planktony (plankton - süýji we deňiz suwlarynda ýaşaýan mikroskopik organizmlerdir) yzygiderli gözegçilik...
Russiýaly syýahatçy Fýodor Konýuhow 2025-nji ýylyň dekabrynda Antarktidadaky Liwingston adasyna ýeke özi ekspedisiýa ugrar. Saparyň maksady - polýar stansiýasyny gurmak we mikroplastikden hapalanmak meselesini...
Germaniýanyň Bremen uniwersitetiniň hünärmenleri britaniýaly kärdeşleri bilen bilelikde Antarktidada ýantaryň ilkinji nusgalaryny tapdylar. Daşa öwrülen şepbik baryp 2017-nji ýyda Amundsen deňziniň düýbünden çykarylan...
NASA we ABŞ-nyň Ummanlar we atmosfera barlaglary milli müdirliginiň alymlarynyň alan täze maglumatlary 2024-nji ýylda Antarktidanyň üstündäki ozon deşiginiň meýdanynyň ep-esli kiçelendigini görkezýär diýip, Hi...
Hytaýly hünärmenler Arktikada deňiz düýbüni öwrenmek üçin dolandyrylýan suwasty enjamyny ibermäge taýýarlyk işlerini tamamlaýarlar. Hytaý döwlet gämi gurluşyk korporasiýasynyň 704-nji gözleg instituty tarapyndan...
Ekseter uniwersitetiniň (Beýik Britaniýa) barlagçylary soňky onýyllyklaryň dowamynda Antarktidada ösümlikleriň has çalt ösýändigini mälim etdiler, diýip Eurekalert habar berýär. Hemra arkaly synlaýyş maglumatlarynyň...
Ýewropaly alymlar Şpisbergen arhipelagynyň kenarynda ýaşaýan arktika bakteriýalarynda antibiotikleriň öň näbelli iki görnüşini tapdylar. Bu möhüm açyş barada Frontiers In Microbiology žurnalynda çap edilen makalada...
Arktikanyň kenarýaka sebitlerindäki ebedi buzluklaryň eremegi, ummanyň atmosferadan kömürturşy gazyny (CO2) siňdirmegine ýaramaz täsir edýär. Bu barada Nature Climate Change žurnalynda çap edilen täze barlagda...
12-nji awgustda dünýäniň iň uly aýsbergi bolan A23a bir ýyldan soň ýene hereketini bes etdi. Bu barada TASS Arktika we Antarktida ylmy-barlag institutyna (AARI) salgylanyp habar berýär. 1986-njy ýylda Antarktikadaky...
Häzir Antarktidada gyş pasly dowam edýär – iýul we awgust aýlary yklymyň iň sowuk aýlary hasaplanýar. Şeýle-de bolsa, 6-njy awgustda Merkezi Antarktidanyň “Wostok” stansiýasynda gözegçilikleriň tutuş taryhynda...
Howanyň üýtgemegi, iri buzluklaryň eremegi sebäpli deňiz derejesiniň ýokary galmagy ýaly, eýýäm juda duýulýan netijelere getirip ugrady. Ählumumy maýlama garşy göreşmegiň esasy serişdesi senagaty optimallaşdyrmak...
Geologlar Günbatar Antarktidanyň çägi bilen 1,5 müň km-e uzap gidýän gadymy derýa ulgamynyň yzlaryny tapdylar. Takmynan, 40 million ýyl ozal akan bu derýa Amundsen deňzine guýupdyr diýip, Science Advances žurnalynda...
Antarktidanyň buz gatlagynyň astyndan ýaşy 1 milliard töweregi bolan dag jynslarynyň nusgalary alyndy diýip, TASS habar berýär. Taslamany akademik I.S. Gramberg adyndaky Bütinrussiýa Dünýä ummanynyň geologiýasy...
Tueýts buzlugy alymlaryň pikir edişinden has ir eräp biler. Irwaýndaky Kaliforniýa uniwersitetiniň (ABŞ), Waterloo uniwersitetiniň (Kanada) we mikrohemralary öndürýän ICEYE kompaniýasynyň (Finlýandiýa) gözlegçileri...
Antarktidadaky Brant buz ýalpaklygyndan meýdany 380 inedördül kilometre barabar aýsberg döwlüp aýryldy. Bu soňky dört ýylda sebitde uly aýsbergiň üçünji gezek döwlüp aýrylyşydyr diýip, British Antarctic Survey...
2016-2017-nji ýylyň gyşynda Antarktidanyň kenaryndaky Weddell deňzinde alymlar Mod Raýz atly ullakan deşik tapdylar. Gözlegçiler ony içgin öwrenýärkäler Çehiýanyň ululygyndaky bu deşigiň ilkinji gezek 1974-nji...
Awstraliýadaky Monaş uniwersitetiniň alymlary Ýerdäki iň arassa howanyň Antarktidanyň kenarlaryny ýuwýan Günorta ummanyň üstündäki atmosferadadygyny anykladylar. Bu barada Сlimate and Atmospheric Science (CAS)...
1980-nji ýyllarda Antarktidanyň töweregindäki buzuň meýdany 3 million inedördül metre çenli kiçelýärdi. 2022/2023-nji ýylyň tomus möwsüminde Antarktidadaky buzuň umumy meýdany (Antarktidanyň tomsy senenamanyň gyş...
Geçen hepde Arktikada gijeki asmanda hatda ýiti polýar şöhlelenmesiniň öňüni tutan uly ak ýagtylygyň girdaby göründi. Bu barada “Haýtek” neşiri ýazýar. Galaktikanyň şekilindäki ýagtylyk Transport-10 missiýasy ýerine...
Daniýanyň Tehniki uniwersitetiniň alymlary howanyň birbada üýtgemeginiň Arktikadaky deňiz landşaftyny üýtgedip, Grenlandiýanyň töwereginde köp sanly täze adalaryň peýda bolmagyna getirip biljekdigini anykladylar...
Geçen tomus Arktikada gözegçiligiň taryhyndaky iň yssy tomus boldy. ABŞ-niň Milli umman we atmosfera müdirliginiň (NOAA) hasabatyna görä, ortaça temperatura 6,4 gradusa deň boldy – bu 1900-nji ýylda başlanan dowamly...
Antarktika pingwinleri günde 11 sagatdan gowrak wagt uklaýarlar. Täze gözlegiň netijesine görä, bu guşlar günde müňlerçe gezek, ýöne bary-ýogy 4 sekunt dowamlylykda uklaýarlar. Bu höwürtgelerine yzygiderli gözegçilik...
Arktika we Antarktika gözleg institutynyň (AAYBI) alymlary Agrofiziki gözleg institutynyň (AGI) hem-de Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Lukmançylyk we biologiýa meseleleri institutynyň hünärmenleri bilen bilelikde...
