Ebedi buzluklaryň eremegi ummanyň kömürturşy gazyny az siňdirmegine sebäp bolýar

  • 19.08.2024 14:36
  • 8.3k+

Arktikanyň kenarýaka sebitlerindäki ebedi buzluklaryň eremegi, ummanyň atmosferadan kömürturşy gazyny (CO2) siňdirmegine ýaramaz täsir edýär. Bu barada Nature Climate Change žurnalynda çap edilen täze barlagda aýdylýar.

Buzluklaryň eremegi bilen suwuň düzümindäki CO2 artýar, bu bolsa suwuň CO2-ni howadan siňdirmek ukybyny peseldýär. Modelirleme, bu täsiriň 2100-nji ýyla çenli atmosferadaky CO2 zyňyndylarynyň, 2021-nji ýylda Ýewropadaky ähli awtoulaglaryň zyňyndylarynyň 10%-i bilen deňeşdirip boljak derejede artjagyny görkezdi.
Bu barlag klimaty modelirlemekde buzluklaryň eremegini göz öňünde tutmagyň möhümdigini görkezýär. Bu bolsa geljekdäki howa şertlerini has takyk çaklamaga we global maýlama garşy has täsirli çäreleri işläp düzmäge mümkinçilik berer.


13.09.2025 15:05
6.2k+

Alýaskadaky derýa baky doňaklygyň eremegi sebäpli mämişi reňke boýaldy

Bir wagtlar arassa suwy bilen tanalýan Alýaskanyň demirgazyk-günbataryndaky Salmon derýasy soňky ýyllarda ep-esli üýtgedi. 1977-nji ýylda ýazyjy Jon Makfi ony "meniň öňde-soňda gören iň arassa suwum" diýip häsiýetlendirdi...

11.09.2025 06:35
8.7k+

Alýaskanyň günorta-gündogarynda täze ada emele geldi

Alýaskanyň günorta-gündogaryndaky buzly kölleriň birinde täze ada emele geldi. 1984-nji we 2025-nji ýyllar aralygynda düşürilen Landsat hemra suratlary kiçijik Prou-Hob dagyny gurşap alan Alsek buzlugynyň eräp, dagy ada öwrendigini görkezýär...

05.09.2025 17:20
9.2k+

BMG La-Ninýa hadysasynyň oktýabr-dekabrda gaýdyp gelmek mümkinçiliginiň 60%-digini çaklaýar

Bütindünýä meteorologiýa guramasy şu ýylyň oktýabr-dekabr aýlarynda ekwatorial Ýuwaş ummanynda suwuň temperaturasynyň peselmegi bilen baglanyşykly tebigy hadysa bolan La-Ninýa şertleriniň gelmek ähtimallygyny 60% diýip çaklady...

05.09.2025 16:55
7.2k+

Gimalaý buzluklary her ýyl millionlarça Olimpiýa basseýnine barabar buz ýitirýär

Aziýanyň beýik daglaryndaky buzluklar çalt azalýar: her ýyl 22 gigatonnadan gowrak buz ýitip gidýär, bu dokuz million Olimpiýa basseýnine deňdir. Şeýle deňeşdirme Ýuta uniwersitetiniň we Wirjiniýa Tehnologiýalar institutynyň täze barlagynda getirilýär...