Gündogar-Ýuwaş ummany beýgelmesiniň wulkanik zolagyndaky barlagda alymlar öň diňe mikroorganizmler ýaşaýar diýlip hasaplanan ýerasty boşluklarda äpet deňiz gurçuklaryny (riftiýalary) tapdylar. Bu açyş ýaşaýşyň...
Attosekunt lazerleri häzirki wagtda mikrodünýäni öwrenmek üçin iň öňdebaryjy enjamlar bolup durýar. Olar gysga tolkunly ultramelewşe şöhlelenmesini çykaryp, rentgen şöhleleriniň bahalaryna golaýlaýarlar. Şeýle...
Oksford uniwersitetiniň alymlary adamzadyň taryhyndaky iň uly pandemiýalaryň biri hasaplanylýan Ýustinian keseliniň döremegine sebäp bolan patogeniň bir görnüşini ilkinji gezek gaýtadan dikeltdiler. Ylmy barlagyň...
Demirgazyk Arizona uniwersitetiniň alymlary Aý we Mars topraklaryny imitasiýa edip (hakyky görnüşlerine meňzedip ýasap), oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmek boýunça barlaglary geçirýärler. Bu barlaglar geljekki...
Kanadanyň Kalgari uniwersitetiniň alymlary demirgazyk şöhlesiniň (aurora borealis) görünýän wagty, onuň arasynda käwagt peýda bolýan täsin ak-kül reňk tegmillere ilkinji gezek düşündiriş berdiler. Bu barlagyň netijeleri...
Gonkong Hytaý uniwersitetiniň (CUHK) alymlary, plastik materiallaryň ornuny tutujy hökmünde, kombuçadan – ýagny çaý kömeleginden ýasalan içgiden, tebigatda ýitip gidýän polimeri öndürdiler. South China Morning...
ABŞ-nyň Milli aeronawtika we kosmos giňişliginiň barlaglary müdirligi (NASA) SpaceX we Blue Origin ýaly hususy kompaniýalary Marsyň topragynyň nusgalaryny getirmäge çekmegi göz öňünde tutýar. Gullugyň başlygy Bill...
Alymlar iň uly mezozawryň galyndylaryny tapdylar, onuň göwresi bu gadymy görnüşiň ozal belli bolan wekillerinden üç esse uludyr. Ýyrtyjynyň äpet nusgasy Urugwaýyň demirgazyk-gündogarynda ýerleşýän Mangrullo formasiýasynyň...
Hytaýly alymlar, takmynan, 800 müň – 1,1 mln ýyl mundan ozal ýaşap geçen gadymy adamlaryň ýüzüni gaýtadan döretmegi başardylar. Daşa öwrülip giden kelleçanaklar gominidleriň erkegine we aýalyna degişli. Derňew...
Arheologlar Kairiň golaýyndaky Sakkara nekropolynda Gadymy patyşalyk bilen baglanyşykly mazarlary, mastabalary we artefaktlary tapdylar. Bu barada Müsüriň Syýahatçylyk we gadymyýet ministrligi habar berdi. Sakkara...
Illinoýs uniwersitetiniň talyplary NASA bilen hyzmatdaşlykda geljekde Amerikanyň Aýda guruljak bazasy üçin infrastruktura taslamasyny döretdiler. Olar elektrik energiýasyny almak, aragatnaşygy üpjün etmek, ýük...
Londonyň Uniwersitet kollejiniň alymlary yzygiderli bir guty çilim çekýän çilimkeşiň ömrüniň näçe sagadyny ýitirýändigini hasaplamak kararyna geldiler. The Guardian neşiriniň ýazmagyna görä, her gün bir guty çilim...
NASA-nyň Reaktiw hereket barlaghanasynda (Jet Propulsion Laboratory, JPL) Gyzyl planetanyň barmasy kyn ýerlerini öwrenip, mümkinçilikleri babatda ozalky görnüşlerinden ep-esli öňe geçjek mars dikuçarynyň taslamasynyň...
Hytaýda eliň aýasynyň ululygyndaky gadymy pişigiň daşlaşan galyndylary tapyldy. Bu tapyndy alymlara pişikler maşgalasynyň häzirki zaman görnüşleriniň arasyndaky arabaglanyşygy ýüze çykarmaga mümkinçilik berdi diýip...
Hytaýly alymlar Ýeriň mantiýasyna ilkinji bolup ýetmegi meýilleşdirýär. Bu maksady durmuşa geçirmek üçin çuňňur suw burawlamasy üçin niýetlenen Meng Xiang gämisi guruldy. China Daily neşiriniň habar bermegine görä...
Türkmenistanda halkymyzyň taryhy-medeni mirasyna degişli maglumatlar bilen okyjylary tanyşdyrýan «Asyrlaryň yzlary» halkara ylmy ýygyndysynyň ikinji neşiri çapdan çykdy. Ýygyndy Türkmenistanyň Taryhy we medeni...
Notr-Dam uniwersitetiniň alymlary akylly sagatlaryň we fitnes-trekerleriň baglarynda bedende toplanyp, agyr keselleri döredip biljek howply maddalary tapdylar diýip, New Atlas habar berýär. Barlagçylar Apple, Google...
Arheologlar Eýranyň Mazenderan welaýatynda Hazar deňziniň günorta kenarynda XVIII asyryň ahyryna - XIX asyryň başyna degişli bolan agaç gämini tapdylar. Gämi çäge aňňadynyň aşagyna gömlüp galypdyr, deňiz derejesiniň...
Kolumbiýa uniwersitetiniň barlagçylary dermany, içki gulagyň eşidiş perdesine zeper ýetirmezden, takyk ýetirip bilýän mikro iňňe bilen tanyşdyrdylar. Şeýle hem täze mikro iňňe Menýeriň keseli ýaly patologiýalary...
ABŞ-nyň Azyk we derman serişdelerine sanitar gözegçilik müdirligi (FDA) Dostarlimab derman serişdesine (brend dermanynyň ady - Jemperli) ýogyn içegäniň rak keselini bejermek üçin “öňdebaryjy terapewtiki serişde”...
Arheologlar Gadymy Müsüriň baý aramgählerinde diri wagty şahlary üýtgedilen goçlaryň kelle süňklerini tapdylar. Bu haýwanlar oba hojalygynda ulanylmandyr we han-beglere olaryň hökümini görkezmek üçin hyzmat edipdir...
Floridanyň Tebigatyň taryhy muzeýiniň barlagçylary Ýuta ştatynyň gündogaryndan tapylan galyndylaryň häzirki bar we ýitip ýok bolup giden görnüşlere ýa-da ösümlik maşgalalaryna degişli däldigini kesgitlediler diýip...
Italiýaly arheologlar Pompeýde gadymy rimlileriň gündelik durmuşynyň syrlaryny açmagy dowam etdirýär. B.e. 79-njy ýylynda Wezuwiniň atylmagy netijesinde gömlen şäheriň baý öýleriniň birinde hünärmenler sütünli...
Alymlar mundan 17 müň ýyl ozal ýaşap geçen iň gadymy mawy gözli adamyň galyndylaryny tapdylar. Ol ýürek ýetmezçiligi bolan çaga bolup çykdy diýip, Nature Communications žurnalyna salgylanýan ScienceAlert portaly...
Alymlar ýaşy 4500 ýyl bolan, stoluň üstünde oýnalýan oýnuň düzgünlerini täzeden dikeltdiler. Oýun tagtasy 1977-nji ýylda Eýranyň günorta-gündogaryndaky Şahr-e Sohtede geçirilen arheologiki gazuw-agtaryş işleri...
24-nji dekabrda NASA-nyň Parker Solar Probe zondy Güne azyndan 6,1 million kilometre golaý aralykdan sagatda 692 000 km tizlik bilen uçup geçip, täze rekordlary goýdy. Bu enjamyň Gün aýtymyna 22-nji gezek ýakynlaşmasynyň...
Günorta koreýaly alymlar ysmaz bolan adamlara hereket etmäge kömek edýän, ýeňil geýilýän WalkON Suit F1 robotyny öndürdiler diýip, Reuters habar berýär. Işläp düzüjileriň biri Kim Syn Hwanyň özi paraplegiýadan...
Alymlar adam bedeninde öň belli bolmadyk, wirusa meňzeş, “obeliskler” diýip atlandyrylan organizmleriň bardygyny ýüze çykardylar. Olar dünýäniň ilatynyň ýarysynyň agyz boşlugynda we içegelerinde ýaşaýarlar, ýöne...
Stounhenj Britaniýanyň gadymy jemgyýetlerini bir umumy medeni-syýasy ulgama birikdirip, olaryň agzybirliginiň nyşany hökmünde hyzmat eden bolsa gerek. Şeýle çaklamalary Londonyň Uniwersitet kollejiniň we Aberistuit...
Kaliforniýa tehnologiýa institutynyň (Kalteh) alymlary adamyň pikirleniş prosesiniň tizligini ölçemek kararyna geldiler. Seljeriş işinde hünärmenler maglumat teoriýasynyň usullaryna we adamyň okamakda, ýazmakda...
Gürjüstanda arheologlar ýüzi näbelli hatly gadymy daş tagtajygyny tapdylar. Bazalt daşynyň ýüzüne haşamlanyp ýazylan nyşanlaryň aňladýan manysy häli-häzire çenli açylmady we gelip çykyşy syr bolmagynda galýar diýip...
Ýapon alymlary Saturnyň halkalarynyň ýaşy barada umumy kabul edilen nazaryýete garşy çykdylar we onuň planetanyň özi ýaly gadymy bolup biljekdigini aýtdylar. Olar öz barlaglaryny Nature Geoscience žurnalynda hödürlediler...
Ispaniýanyň Maýorka adasynda häzirki süýdemdirijileriň atasy hasaplanýan gylyç dişli ýyrtyjy gorgonopsyň galyndylary tapyldy. “Nature Communications” žurnalynda ýazylyşyna görä, tapyndylaryň ýaşy 280 million ýyla...
Täze geçirilen barlaglar elektro ulgamlarda, hemra we aragatnaşyk ulgamlarynda bökdençlik döredip bilýän weýran ediji Gün alawlarynyň, ozal pikir edilişinden, has ýygy ýüze çykýandygyny görkezdi. Bu barada “Wokrug...
18-nji dekabrda Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde «Akylly» şäher: dolandyrmak, sanly, “akylly” we emeli aň tehnologiýalary, howpsuzlygy, ykdysadyýeti» atly halkara ylmy-amaly...
Alymlar otuz ýyldan gowrak durgunlykdan soň Günorta ummanda dünýäniň süýşýän iň uly buz bölegi bolan A23a aýsbergini öwrenýärler diýip, “Wokrug sweta” neşiri ýazýar. Onuň ululygy hatda uly metropollardan hem geçýär...
Milenio ummany öwreniş institutynyň (Çili) we Wuds Houl ummany öwreniş institutynyň (ABŞ) alymlary suwuň aşa çuňlugynda ýaşaýan täsin jandary suratlandyrdylar. Çiliniň kenaryndaky Atakama çöketliginiň 7902 metr...
Alymlar fromerden 12 million ýagtylyk ýylynda ýerleşýän Sentawr A galaktikasynyň golaýynda syrly V şekilli gurluşy tapdylar. “The Astrophysical Journal-ynda” çap edilen maglumatlara görä, obýekt takmynan 700 ýagtylyk...
Türkmenistanyň Bilim ministrligi tarapyndan yglan edilen ýaşlaryň arasynda robot tehnologiýasy boýunça geçirilen bäsleşige ýurdumyz boýunça ýaşlaryň 272-si gatnaşyp, olaryň 181-si mekdep okuwçylaryndan, 91-si orta...
Soňky üç onýyllygyň dowamynda gury ýeriň 77,6%-inde yzgaryň derejesi ep-esli azaldy, çöl ýerleriň meýdany bolsa 7,6% ulaldy. Bu barada BMG-niň Çölleşmä garşy göreş konwensiýasynyň (UNCCD) täze hasabatynda aýdylýar...
