Üstünde 10 aý işlenilen we $3,5 mln harçlanan «Odin» enjamy Aýyň arkasynda ýitirim boldy

  • 13.03.2025 14:37
  • 3.4k+

Asteroidleri öwrenmek üçin uçurylan ilkinji hususy kosmos enjamy bolan "Odin", 27-nji fewralda Falcon 9 raketasy bilen uçurylan dessine ýüze çykan tehniki näsazlyklar sebäpli işini dowam etdirip bilmedi.

Öndüriji AstroForge munuň üçin iki esasy sebäbi görkezdi: açylmadyk Gün panelleri sebäpli energiýanyň çäkliligi we ugrukdyryş ulgamyndaky näsazlyk sebäpli enjamyň durnuklylygyny ýitirmegi. Aýyň aňyrsyndaky orbita (Ýerden takmynan 435 müň km uzaklykda) üstünlikli ýerleşdirilendigine garamazdan, Odin ýerüsti stansiýalar bilen aragatnaşygy ýitirdi. Bu barada «Space.com» neşiri ýazýar.
Enjam bilen aragatnaşygy dikeltmek örän kyn boldy, sebäbi ýerüsti stansiýalaryň hem näsazlyklary bardy: birinde signal polýarlygy nädogry boldy, beýlekisinde bolsa antenna dogry gönükdirilmändi. Bu ýagdaý buýruklaryň geçirilmegini gijikdirdi we 36 sagatdan soň Odin bilen aragatnaşyk düýbünden kesildi. AstroForge çäkli energiýanyň antennany Ýere gönükdirmäge mümkinçilik bermändigini we ugrukdyryş näsazlygynyň enjamyň doly gözegçilikden çykyp, tertipsiz aýlanmagyna sebäp bolandygyny çaklaýar. Odin diňe wagtal-wagtal gowşak signallary iberip bilipdir.
Odin kosmos enjamy 10 aýdan hem az wagtda taýýarlandy we umumy çykdajysy 3,5 million dollara düşdi. Agramy 120 kg bolan bu enjam, 2026-2027-nji ýyllarda ýerine ýetirilmegi meýilleşdirilen Vestri missiýasynyň synag tapgyry bolup durýardy. Bu missiýanyň çäklerinde «2022 OB5» asteroidine gonup, platinoid gazyp almak göz öňünde tutulýardy.


20.10.2025 14:54
5.1k+

2025-nji ýylyň iň ýagty kometasy 21-nji oktýabrda Ýere golaý geler

21-nji oktýabrda täze dogan Aý ýagty kometa bolan C/2025 A6 Lemmon-a syn etmek üçin örän gowy şertleri döreder – bu gün asman jisimi Ýere iň ýakyn aralykdan – takmynan, 89 million kilometrden geçer diýip, TASS habar berýär...

25.09.2025 20:00
7.4k+

Günden soň iň ýagty ýyldyz ýakyn wagtda Ýerden hatda gündiz hem görner

Astronomlar uzak wagt bäri sorag döredýän adaty bolmadyk ýyldyz ulgamynyň syryny açdylar. Gürrüň Betelgeýze — Günüň yzysüre asmandaky iň ýagty ýyldyz — we onuň ýaş egindeş ýyldyzy barada barýar. Alymlaryň pikirine görä, birnäçe ýyldan Betelgeýze supernowa hökmünde partlap biler we onuň ýalynyny Ýerden hatda gündiz hem görmek mümkin bolar...

17.09.2025 23:21
9.3k+

Ýere şu ýylda iň uly asteroidleriň biri golaýlaşýar

2025-nji ýylyň 18-nji sentýabrynda Ýeriň golaýyndan 2025 FA22 asteroidi uçup geçer. Ol Aý orbitasynyň diametrinden biraz uly aralykdan geçer diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi...

13.09.2025 13:03
5.3k+

Alymlar 13-14-nji sentýabrda magnit hadysalarynyň bolmagyny çaklaýarlar

13-14-nji sentýabrda Ýer ýüzünde G2–G3 derejesindäki (bäş derejeli şkalada ikinji we üçünji dereje) magnit tupanlarynyň bolmagyna garaşylýar. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň Gün astronomiýasy laboratoriýasy hem-de Gün–Ýer fizikasynyň Sibir bölüminiň institutynda habar berildi...