Üstünde 10 aý işlenilen we $3,5 mln harçlanan «Odin» enjamy Aýyň arkasynda ýitirim boldy

  • 13.03.2025 14:37
  • 3.3k+

Asteroidleri öwrenmek üçin uçurylan ilkinji hususy kosmos enjamy bolan "Odin", 27-nji fewralda Falcon 9 raketasy bilen uçurylan dessine ýüze çykan tehniki näsazlyklar sebäpli işini dowam etdirip bilmedi.

Öndüriji AstroForge munuň üçin iki esasy sebäbi görkezdi: açylmadyk Gün panelleri sebäpli energiýanyň çäkliligi we ugrukdyryş ulgamyndaky näsazlyk sebäpli enjamyň durnuklylygyny ýitirmegi. Aýyň aňyrsyndaky orbita (Ýerden takmynan 435 müň km uzaklykda) üstünlikli ýerleşdirilendigine garamazdan, Odin ýerüsti stansiýalar bilen aragatnaşygy ýitirdi. Bu barada «Space.com» neşiri ýazýar.
Enjam bilen aragatnaşygy dikeltmek örän kyn boldy, sebäbi ýerüsti stansiýalaryň hem näsazlyklary bardy: birinde signal polýarlygy nädogry boldy, beýlekisinde bolsa antenna dogry gönükdirilmändi. Bu ýagdaý buýruklaryň geçirilmegini gijikdirdi we 36 sagatdan soň Odin bilen aragatnaşyk düýbünden kesildi. AstroForge çäkli energiýanyň antennany Ýere gönükdirmäge mümkinçilik bermändigini we ugrukdyryş näsazlygynyň enjamyň doly gözegçilikden çykyp, tertipsiz aýlanmagyna sebäp bolandygyny çaklaýar. Odin diňe wagtal-wagtal gowşak signallary iberip bilipdir.
Odin kosmos enjamy 10 aýdan hem az wagtda taýýarlandy we umumy çykdajysy 3,5 million dollara düşdi. Agramy 120 kg bolan bu enjam, 2026-2027-nji ýyllarda ýerine ýetirilmegi meýilleşdirilen Vestri missiýasynyň synag tapgyry bolup durýardy. Bu missiýanyň çäklerinde «2022 OB5» asteroidine gonup, platinoid gazyp almak göz öňünde tutulýardy.


13.09.2025 13:03
4.9k+

Alymlar 13-14-nji sentýabrda magnit hadysalarynyň bolmagyny çaklaýarlar

13-14-nji sentýabrda Ýer ýüzünde G2–G3 derejesindäki (bäş derejeli şkalada ikinji we üçünji dereje) magnit tupanlarynyň bolmagyna garaşylýar. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň Gün astronomiýasy laboratoriýasy hem-de Gün–Ýer fizikasynyň Sibir bölüminiň institutynda habar berildi...

11.09.2025 21:22
10k+

Ilkinji gezek Arktikanyň deňizlerinde awtoulag tekerleriniň bölejikleri tapyldy

Geçirilen barlaglar sandan galan teker önümleriniň, hatda şäherlerden uzakda ýerleşýän Arktika deňizlerine-de düşýändigini we deňiz durmuşyna täsir edip, mutasiýa sebäp bolup, şeýle hem adamlaryň we haýwanlaryň bedenine aralaşyp biljekdigini tassyklady...

07.09.2025 19:15
10k+

Kosmosdan dünýäniň iň beýik dag derýasynyň ugrunyň nähili üýtgändigini görkezdiler

Tibetdäki Ýarlung Zangbo derýasy ortaça 4000 metr belentlikden akýar, bu bolsa ony dünýäniň iň beýik derýasyna öwürýär. Ýol ugrunda ol 6000 metrden gowrak çuňlukdan - Arizonadaky Uly kanýondan üç esse diýen ýaly uly, planetanyň iň çuň gurak kanýonyndan akyp geçýär...

02.09.2025 16:30
5.5k+

Ýeri G2-G3 derejeli magnit tupanlary gurşap aldy. Olar azyndan bir gün dowam eder

Ýerde 2-nji sentýabra geçilen gije magnit tupanlary başlady. Olar azyndan bir gün dowam eder diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň we Gün-Ýer fizikasy institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasynyň metbugat gullugy habar berýär...