Marsda suwuk suw gorlarynyň bardygy tassyklandy, ýöne ol 11,5-20 km çuňlukda ýatyr

  • 22.03.2025 10:45
  • 4.1k+

Ýapon alymlary Ikuo Katayama we Ýuýa Akamasu Marsyň üstki gatlagynyň aşagynda suwuk suw ätiýaçlyklarynyň bardygyny tassykladylar. Alymlar onuň 11,5 kilometrden 20 kilometre çenli çuňlukda ýerleşýändigini öňe sürýärler.

Barlag NASA-nyň InSight missiýasynyň çäginde gurlan SEIS seýsmometriniň maglumatlaryna esaslanýar. Seýsmometr Marsda üstki gatlagyň aşagyndaky prosesler sebäpli ýüze çykýan titremeleri ýazga alýar. Alymlar P- we S-tolkunlar diýlip atlandyrylýan, jynslarda dürlüçe ýaýraýan seýsmiki tolkunlaryň özüni alyp barşyny öwrendiler.
P-tolkunlar (başlangyç) has çalt hereket edýär hem-de gaty maddalardanam, suwuk maddalardanam geçýärler. S-tolkunlar (ikinji derejeli) diňe gaty materiallardan geçýär. Bu 10 kilometrden 20 kilometre çenli çuňluklarda jynslaryň häsiýetindäki düýpli üýtgeşmeleri kesgitlemäge mümkinçilik berdi.
Toplanan maglumatlar şuňa meňzeş çuňluklarda suwuň bardygyny öňe süren öňki barlaglar bilen gabat gelýär. Alymlar öýjükli jynslarda suwdan doly jaýryklaryň we boşluklaryň bolup biljekdigini bellediler.


27.10.2025 16:42
5.6k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...

27.10.2025 00:07
3.9k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...

25.10.2025 15:42
5.9k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

25.10.2025 14:32
2.2k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...