Hytaýly alymlar ýagtylygy 4035 sekuntlap “saklap” kwant rekordyny täzelediler

  • 10.03.2025 08:17
  • 3.6k+

Pekiniň kwant informatikasy akademiýasynyň alymlary öňegidişlik gazandy. Olara ýagtylyk maglumatyny 4035 sekunt, ýagny 67 minutdan gowrak wagt saklamak başartdy. Bu rekord kwant maglumatlary işlemekde täze üstünliklere tarap ýol açýar.

Esasy mesele ýokary tizlik bilen hereket edýän fotonlary tutmagyň we bellige almagyň örän kyn bolmagynda jemlenýär. Öň alymlar foton kristallaryny we fotowoltaiki ulgamlary ulanýardy, ýöne olar gymmat bolup, pes netije berýärdi.
Topar kremniý karbidinden monokristal plýonkanyň kömegi bilen ýagtylygy ses tolkunlaryna öwrüp, bu meseläni çözmegiň ýoluny tapdy. Fotonlaryň bu material bilen özara täsiri ýagtylyk energiýasynyň akustiki tolkunlara öwrülmegine getirýär, bu hem saklanyş prosesini ep-esli aňsatlaşdyrýar. 
Saýlanan material durnuklylygy we ýitginiň az bolmagy bilen tapawutlanýar, bu bolsa maglumatlary alýumin ýa-da kremniý nitridi ýaly öňki nusgalardan has uzak saklamaga mümkinçilik berýär.
Plýonka nola ýakyn temperaturalarda hem işleýär.
Tehnologiýa çylşyrymly hasaplamalary adaty kompýuterlerden çalt ýerine ýetirmäge ukyply bolan kuwwatly kwant prosessorlaryny döretmegi tizleşdirmäge wada berýär.
Alymlar saklanyş wagtyny has uzaltmak, maglumatlaryň dykyzlygyny ýokarlandyrmak we tehnologiýany beýleki kwant ulgamlary bilen birleşdirmek işlerini dowam etdirmegi meýilleşdirýär.


26.11.2025 11:15
1.9k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
1.8k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...

24.11.2025 13:51
6.5k+

Alymlar Santorinidäki 25 müňden gowrak ýertitremäniň sebäbini anyklady

Şu ýylyň başynda Santorini grek adasynda köpüsiniň ululygy 5 baldan geçýän onlarça müň ýertitreme bolup geçdi. Indi birnäçe aýdan soň alymlar bu hadysanyň sebäbini anyklady – ol magmanyň, ýagny erän dag jynsynyň ýerasty hereketi boldy diýip, Bi-bi-si habar berýär...

24.11.2025 13:43
3.6k+

Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi

21-22-nji noýabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi. Bilim ministrligi tarapynda guralan bu bäsleşige Türkmenistanyň dürli künjeginden ýaşlaryň 300-e golaýy öz taýýarlan robotlary bilen gatnaşdy...