Stounhenjiň “uly dogany” tapyldy. Britaniýadaky iň irki megalit Flagstouns daşlary bolup çykdy

  • 13.03.2025 14:26
  • 3.1k+

Beýik Britaniýadaky Ekseter uniwersitetiniň we Historic England geňeşiniň arheologlary Dorsetdäki gadymy Flagstouns daş aýlawynyň ýaşyny kesgitlemegi başardylar. Görlüp oturylsa, ol Stounhenj-den iki asyr uly bolup çykdy. Bu açyş Britaniýanyň iň meşhur megalitiniň ýaşynyň täzeden gözden geçirilmegine sebäp bolup biler. Açyş Antiquity žurnalynda çap bolan makalada öz beýanyny tapdy.

Şweýsariýanyň we Niderlandlaryň barlaghanalarda geçirilen radiouglerod derňewi Flagstounsyň döreýşiniň, takmynan, b.e. öň 3200-nji ýyllarda başlandygyny tassyklady.
Megalit 1980-nji ýyllarda Dorçesterde ýol gurluşygy wagtynda tapyldy. Häzirki wagtda onuň bir bölegi awtoulag ýolunyň aşagynda gizlenýär we beýleki bir bölegi  bolsa ýazyjy Tomas Hardiniň mülkiniň çäginde ýerleşýär.
Bu ýerden birnäçe mazarlyk, sugun şahlary we agaç kömri tapyldy. Galyndylaryň arasynda kremirlenen uly adam we üç çaga bar. Biraz gijräk, müň ýyl soň, toplumyň merkezinde bir adam jaýlanypdyr.

Barlagçylaryň pikirine görä, Flagstouns irki Stounhenjiň prototipi bolup biler.

"Stounhenjiň hronologiýasy Britaniýada dabara we mazar ýadygärlikleriniň üýtgeýän yzygiderliligine düşünmek üçin möhümdir. Stounhenj Flagstouns-yň nusgasy bolup bilermi? Ýa-da bu açyşlar Stounhenj bilen häzirki tanyşlygymyzyň täzeden gözden geçirilmeginiň zerurdygyny görkezýärmi?” – diýip, arheolog Sýuzen Grini öz-özüne sorag berýär.

Flagstouns irki neolitik toplumlaryň we soňraky henjleriň elementlerini birleşdirip, Beýik Britaniýada däp-dessur ýadygärlikleriniň ewolýusiýasyny öwrenmek üçin möhüm obýekte öwrülýär.


22.06.2025 11:49
6.8k+

Hytaýda seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda hazynadan doly gadymy aramgähler tapyldy

Žiçžao şäher okrugynda (Şandun welaýaty, Hytaý) seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda arheologlar üç gadymy aramgähiň üstünden bardy. Bu barada Hytaýyň jemgyýetçilik ylymlary akademiýasynyň Arheologiýa institutyna salgylanyp, Independent habar berýär...

21.06.2025 11:41
10k+

Beýik Britaniýadaky bir obany tawus guşlary eýeledi

Beýik Britaniýadaky Hibaldstou obasyny tawus guşlary eýeledi. Guşlar awtomobillere hüjüm edip, özleriniň aýnadaky keşplerine haýbat atýar. Olar baglyklara we mazarlara zeper ýetirýär, şeýle-de ýiti sesleri bilen ýerli ýaşaýjylary biynjalyk edýär diýip, The Telegraph habar berýär...

17.06.2025 13:01
9.4k+

Ortaýer deňzinde 2570 m çuňlukdan XVI asyra degişli adaty bolmadyk ýükli gämi tapyldy

Fransuz arheologlary Ortaýer deňzinde 2570 metr çuňlukdan XVI asyrda gark bolan söwda gämisini tapdylar. Medeniýet ministrliginiň Suwasty arheologiýa bölüminiň müdiri Arno Şomas bu Fransiýanyň territorial suwlarynda gämi heläkçiligi hasaba alnan iň çuň ýerdir diýip, habar berdi...

16.06.2025 13:25
2.2k+

Burunda işdäniň gözegçiligine täsir edýän reseptorlar tapyldy

Ýewropaly neýrofiziologlar burnuň ys alyş epiteliýsinde iýmitiň ysyny alanda doýmak duýgusyny güýçlendirýän reseptorlaryň aýratyn kategoriýasyny tapdylar. Garramagyň biologiýasy instituty (Germaniýa) bu neýronlarda bökdençligiň ýüze çykmagy artykmaç iýmeklige we semremeklige getirip biljekdigini ýüze çykardy...