Stounhenjiň “uly dogany” tapyldy. Britaniýadaky iň irki megalit Flagstouns daşlary bolup çykdy

  • 13.03.2025 14:26
  • 3.1k+

Beýik Britaniýadaky Ekseter uniwersitetiniň we Historic England geňeşiniň arheologlary Dorsetdäki gadymy Flagstouns daş aýlawynyň ýaşyny kesgitlemegi başardylar. Görlüp oturylsa, ol Stounhenj-den iki asyr uly bolup çykdy. Bu açyş Britaniýanyň iň meşhur megalitiniň ýaşynyň täzeden gözden geçirilmegine sebäp bolup biler. Açyş Antiquity žurnalynda çap bolan makalada öz beýanyny tapdy.

Şweýsariýanyň we Niderlandlaryň barlaghanalarda geçirilen radiouglerod derňewi Flagstounsyň döreýşiniň, takmynan, b.e. öň 3200-nji ýyllarda başlandygyny tassyklady.
Megalit 1980-nji ýyllarda Dorçesterde ýol gurluşygy wagtynda tapyldy. Häzirki wagtda onuň bir bölegi awtoulag ýolunyň aşagynda gizlenýär we beýleki bir bölegi  bolsa ýazyjy Tomas Hardiniň mülkiniň çäginde ýerleşýär.
Bu ýerden birnäçe mazarlyk, sugun şahlary we agaç kömri tapyldy. Galyndylaryň arasynda kremirlenen uly adam we üç çaga bar. Biraz gijräk, müň ýyl soň, toplumyň merkezinde bir adam jaýlanypdyr.

Barlagçylaryň pikirine görä, Flagstouns irki Stounhenjiň prototipi bolup biler.

"Stounhenjiň hronologiýasy Britaniýada dabara we mazar ýadygärlikleriniň üýtgeýän yzygiderliligine düşünmek üçin möhümdir. Stounhenj Flagstouns-yň nusgasy bolup bilermi? Ýa-da bu açyşlar Stounhenj bilen häzirki tanyşlygymyzyň täzeden gözden geçirilmeginiň zerurdygyny görkezýärmi?” – diýip, arheolog Sýuzen Grini öz-özüne sorag berýär.

Flagstouns irki neolitik toplumlaryň we soňraky henjleriň elementlerini birleşdirip, Beýik Britaniýada däp-dessur ýadygärlikleriniň ewolýusiýasyny öwrenmek üçin möhüm obýekte öwrülýär.


düýn 12:08
2.1k+

Hytaýda maýmynyň näbelli görnüşiniň galyndylary tapyldy

Londonyň Zoologiýa institutynyň alymlary we olaryň hytaýly kärdeşleri Sianda takmynan 2200–2300 ýyl ozal jaýlanan zenanyň mazarynda gibbonyň (maýmynyň görnüşi) ozal näbelli görnüşiniň galyndylaryny tapdylar. Skelet ilkibaşda 2004-nji ýylda tapylypdy, ýöne jikme-jik öwrenilmegi onuň Nomascus urugynyň ýok bolup giden görnüşine degişlidigini görkezdi diýip, Arkeonews neşiri ýazýar...

düýn 12:03
1.2k+

Karfagende b.e. öňki IV asyryň oňat saklanan mermer nikaby tapyldy

Tunisli arheologlar gadymy Karfageniň Tofet ybadathanasynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri mahalynda seýrek artefakty — b.e. öňki IV asyryň zenan mermer nikabyny tapdylar. Arkeonews neşiriniň habar bermegine görä, ony dini desgany bezäp, ene aladasyny we önelgeliligini alamatlandyrýan aýal hudaý Tanita bagyşlanypdyr diýlip çaklanylýar...

düýn 11:22
4.5k+

Russiýada ýaşy 385 million ýyllyk agaç tapyldy

Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň (SPbGU) paleontologlary Leningrad oblastynyň Lužskiý raýonynda ýerleşýän Şalowo-Pereçiskiý çäge karýerinde dewon döwründen galan seýrek tapyndynyň — gadymy agaç sütüniň üstünden bardylar...

düýn 11:14
1.9k+

Belgiýada kömelekden gaplamalar öndürilip başlandy

Brýusselde kömelek damarlaryndan (miseliýden) gaplama öndürýän Permafungi fabrigi işläp başlady. Bu "miko-material" doly dargap bilýär we polietileniň hem-de plastigiň beýleki görnüşleriniň ornuna ulanmak üçin işlenip taýýarlanýar...