Slowakiýada Gadymy Rim döwrüniň inženerçilik täsinligi tapyldy. Ol ÝUNESKO-nyň sanawyna giriziler

  • düýn 12:01
  • 3.1k+

Slowakiýanyň çäginden ilkinji gezek Gadymy Rim akwedugy (suw desgasy) tapyldy. Özboluşly gurluş ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna giriziler diýip, Ancient Origins habar berýär.

Bu açyşy Trnawa uniwersitetiniň arheologlary Bratislawanyň etegindäki milli medeni ýadygärlik bolan Rusowsydaky mülküň durky täzelenýän wagtynda ýüze çykardylar. Bu işe dosent Erik Grnçarik ýolbaşçylyk edýär.

“Slowakiýada abat saklanyp galyş derejesi boýunça deňsiz-taýsyz bu gadymy suw üpjünçilik ulgamy iň haýran galdyryjy açyşdyr. Aslynda, bu Slowakiýada öwrenilen ilkinji Rim akwedugydyr. Bu bir ýerden başga ýere suw eltmek üçin gurlan emeli suw kanaly" – diýip, Grnçarik düşündirdi.

Kanal 80 sm çuňlukda ýerleşip, onuň düýbüne Rim çerepisasy (tegulalar) düşelipdir, diwarlary daşdan örülipdir. Boýy - 91 sm, ini - 32 sm, bu bir rim futuna deňdir.
Arheologlar diňe bir obýektiň saklanyp galyşyna däl, eýsem onuň gurluşygynda ulanylan materiallaryň mukdaryna-da haýran galdylar.

“Biz rimlileriň 51 tonna çenli daş we 80-den gowrak tegula ulanandygyny hasapladyk. Olaryň käbirinde öndürijiniň ady saklanyp galypdyr, käbirlerinde hatda Güne guraýan wagty üstünden ylgap geçen itiň penjeleri hem bar "- diýip, arheolog Tomaş Kolon gürrüň berdi.

Akweduk II asyryň ahyryna çenli işläpdir we saklanyp galmadyk bina, megerem, rim esgerleri üçin niýetlenen hammama baryp direýän bolsa gerek. Soňlugy bilen desga gömlüpdir we şonuň netijesinde iki müňýyllygyň dowamynda abat galypdyr.


düýn 12:33
3.3k+

Şwesiýada wikingler döwrüniň örän seýrek duşýan bilezigi we gadymy altyn torky tapyldy

Şwesiýada iki sany seýrek duş gelýän artefakt tapyldy. Olar - wikingler döwründen galan demir bilezik we agramy bir kilograma golaý bolan gadymy altyn tork. Bu barada Heritage Daily we Arkeonews habar berýär. Ýaşy...

23.03.2025 23:32
3.2k+

Alymlar tebigatyň agyryny aýryjy hökmünde täsir edýändigini anykladylar

Tebigata syn etmek beýniniň ýakymsyz duýgulary kabul etmekden emele gelen işjeňligini köşeşdirmek arkaly, agyry duýgusyny gowşadýar. Bu özboluşly täsir barada alymlar Nature Communications žurnalynda paýlaşdylar...

22.03.2025 09:20
4.1k+

Ispaniýada tapylan iň gadymy adam galyndylary Pink Floyd toparynyň hormatyna atlandyryldy

Ispaniýada arheologlar Günbatar Ýewropada häzire çenli belli bolan adam galyndylarynyň iň gadymysynyň süňk böleklerini – ýitip giden görnüşiň uly ýaşly wekiliniň çep ýaňagyny we ýokarky äňini tapdy. The Guardian...

19.03.2025 11:17
2.4k+

Barlaglar adamlaryň özbaşdak pikirleniş ukyplarynyň peselýändigini görkezýär

Uly ýaşlylaryň hem-de mekdep okuwçylarynyň kognitiw (aň-düşünje) başarnyklary öňküsinden peselýär – adamlar ünsüni jemlemekde, meseleleri çözmekde, pikirlenmekde we täze zatlary öwrenmekde barha kynçylyk çekýärler...