Hytaýly alymlar 5G we 6G-de öwrülişik döredip biljek optiki çibi işläp düzdüler

  • 11.03.2025 15:05
  • 1.6k+

Pekin uniwersitetiniň alymlary örän ýokary tizlikdäki 5G we 6G mobil torlary üçin esas bolup biljek, 100 GGs takt ýygylykda işleýän optiki çibi işläp düzdüler. Bu barada «Interesting Engineering» neşiri habar berýär.

Iň ýokary takt ýygylygy 6 GGs bolan adaty prosessorlar maglumatlary elektronlar, ýagny elektrik togy arkaly işleýärler. Şonuň üçin olar gaty köp ýylylyk bölüp çykarýarlar. Täze döredilen optiki çip bolsa, munuň tersine, ýagtylygyň bölejikleri bolan fotonlary ulanýar. Şonuň üçin ol has çalt işleýär we az energiýa sarp edýär.
Täze çibiň gurluşy örän täsin: ol at çapyşyklary geçirilýän aýlawlara meňzeýär. Çipde ýagtylyk impulslary şol aýlaw boýunça hereket edýär we her aýlawda takyk ritm döredýär. Alymlar bu çibiň içine «mikrokomb» diýen enjamy ýerleşdirdiler. Bu enjam dürli ýygylykly signallary öndürmäge mümkinçilik berýär: ýönekeý bir ýygylykdan başlap, giň zolakly signallara çenli. Şeýle-de bu gurluş çibiň bar bolan enjamlar bilen integrasiýasyny aňsatlaşdyrýar we önümçilik çykdajylaryny peseldýär. Şeýle hem 8 dýuýmlyk plastinkanyň üstünde müňlerçe çibiň öndürilmegi mümkin diýlip bellenilip geçilýär.
Täze çibiň iň uly artykmaçlygy – 5G we 6G torlaryna berýän mümkinçiligi. Bu çip enjamlary täzeläp durmazdan, maglumat geçiriliş tizligini ep-esli ýokarlandyrar. Eger ony bazalyk stansiýalarda ulansalar, çykdajylar peseler we energiýa sarp edilişi azalyp, tehnologiýanyň giňden ýaýramagy aňsatlaşar.
Häzirki wagtda çibiň bazara çykjak senesi belli däl. Emma bu tehnologiýa mobil aragatnaşyk dünýäsinde eýýämden uly gyzyklanma döredýär.


düýn 17:55
3.2k+

Ýerdäki çöllerden alnan bakteriýalaryň Aý we Mars topragynda ýaşap biljekdigi anyklanyldy

Ýerdäki çöllerde tapylan Chroococcidiopsis görnüşli sianobakteriýalar Aý we Mars topragynda ýaşamaga ukyplydygyny görkezdiler. Italiýanyň kosmos gullugynyň (ASI) barlagçylary ReBUS taslamasynyň çäklerinde şeýle netijä geldiler...

düýn 09:54
3.9k+

Hytaý alymlary ilkinji gezek dinozawr ýumurtgalarynyň takyk ýaşyny kesgitledi

Hytaý alymlary ilkinji gezek ýurduň merkezi böleginde tapylan dinozawrlaryň ýumurtgalarynyň ýaşyny takyk kesgitlemegi başardy. Science XXI neşiriniň maglumatlaryna görä, täze çemeleşme hek döwrüniň klimatyny has çuň öwrenmäge mümkinçilik berer...

düýn 09:48
1.2k+

Hytaý alymlary sütün öýjükleriniň kömegi bilen maýmynlaryň garramagyny haýallatdy

Hytaýyň ylymlar akademiýasynyň alymlarynyň geçiren ylmy gözlegleri adamyň genetiki taýdan güýçlendirilen sütün öýjükleriniň maýmynlarda garrama alamatlaryny haýalladyp biljekdigini görkezdi. Netijeler Cell žurnalynda neşir edildi...

14.09.2025 23:25
3.1k+

Hytaýly biologlar 36 petabaýtlyk maglumaty saklamak üçin “DNK- kassetany” döredýärler

Guandunyň Günorta ylym we tehnologiýa uniwersitetiniň alymlary sanly maglumatlary saklamagyň täze usulyny oýlap tapdylar. Olar 1980-nji ýylyň äheňindäki ýüzüne dezoksiribonuklein kislotasynyň sintetiki molekulalary çap edilen plastik lentany öz içine alýan "DNK-kassetany" işläp taýýarladylar...