Hytaýly alymlar 5G we 6G-de öwrülişik döredip biljek optiki çibi işläp düzdüler

  • 11.03.2025 15:05
  • 1.6k+

Pekin uniwersitetiniň alymlary örän ýokary tizlikdäki 5G we 6G mobil torlary üçin esas bolup biljek, 100 GGs takt ýygylykda işleýän optiki çibi işläp düzdüler. Bu barada «Interesting Engineering» neşiri habar berýär.

Iň ýokary takt ýygylygy 6 GGs bolan adaty prosessorlar maglumatlary elektronlar, ýagny elektrik togy arkaly işleýärler. Şonuň üçin olar gaty köp ýylylyk bölüp çykarýarlar. Täze döredilen optiki çip bolsa, munuň tersine, ýagtylygyň bölejikleri bolan fotonlary ulanýar. Şonuň üçin ol has çalt işleýär we az energiýa sarp edýär.
Täze çibiň gurluşy örän täsin: ol at çapyşyklary geçirilýän aýlawlara meňzeýär. Çipde ýagtylyk impulslary şol aýlaw boýunça hereket edýär we her aýlawda takyk ritm döredýär. Alymlar bu çibiň içine «mikrokomb» diýen enjamy ýerleşdirdiler. Bu enjam dürli ýygylykly signallary öndürmäge mümkinçilik berýär: ýönekeý bir ýygylykdan başlap, giň zolakly signallara çenli. Şeýle-de bu gurluş çibiň bar bolan enjamlar bilen integrasiýasyny aňsatlaşdyrýar we önümçilik çykdajylaryny peseldýär. Şeýle hem 8 dýuýmlyk plastinkanyň üstünde müňlerçe çibiň öndürilmegi mümkin diýlip bellenilip geçilýär.
Täze çibiň iň uly artykmaçlygy – 5G we 6G torlaryna berýän mümkinçiligi. Bu çip enjamlary täzeläp durmazdan, maglumat geçiriliş tizligini ep-esli ýokarlandyrar. Eger ony bazalyk stansiýalarda ulansalar, çykdajylar peseler we energiýa sarp edilişi azalyp, tehnologiýanyň giňden ýaýramagy aňsatlaşar.
Häzirki wagtda çibiň bazara çykjak senesi belli däl. Emma bu tehnologiýa mobil aragatnaşyk dünýäsinde eýýämden uly gyzyklanma döredýär.


düýn 14:32
4.3k+

Plastik galyndylardan parasetamol öndürmegiň usuly tapyldy

Edinburg uniwersitetinden professor Stiwen Uollesiň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary plastik galyndylarynyň derman öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitlediler. Bu barada Nature žurnalyndaky barlaga salgylanýan The Guardian ýazýar...

24.06.2025 13:34
2.3k+

Awstraliýaly kebeleklerde ugruny ýyldyzlara görä kesgitlemek ukyby ýüze çykaryldy

Awstraliýaly bogong kebelekleri ( Agrotis infusa ) ýyldyzlardan we Ýeriň magnit meýdanyndan ugur alyp, müň kilometre çenli aralygy geçmäge ukyply. Bu Awstraliýanyň Milli uniwersitetiniň, Günorta Awstraliýa uniwersitetiniň we beýleki barlag merkezleriniň hünärmenleriniň gelen netijesidir...

24.06.2025 13:32
2.4k+

Aýnadan çap etmek üçin ilkinji 3D printeri döredildi

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň Linkoln barlaghanasynyň barlagçylary aýna zatlary öndürmäge ukyply ilkinji 3D printeri çykardylar. Şu wagta çenli additiw önümçilik şokolad we plastmassa ýaly dürli materiallary öz içine alypdy, ýöne organiki däl aýna bu tehnologiýanyň çäginden daşarda galyp gelýärdi...

24.06.2025 12:40
6.1k+

Britaniýaly alymlar robotlaryň kömegi bilen Arktikany gaýtadan doňdurmak isleýär

Britaniýanyň ARIA hökümet agentligi suwasty robotlaryň kömegi bilen Arktikanyň buz örtüginiň galyňlygyny saklamak we artdyrmak mümkinçiliklerini öwrenmek üçin 10 mln funt sterling (takmynan, $13,4 mln) bölüp berdi diýip, The Times habar berýär...