Dinozawrlar 140 million ýyl ozal Keýptaunyň töwereklerinde yz galdyrypdyrlar

  • 18.03.2025 07:47
  • 5.1k+

Günorta Afrikanyň Günbatar-Kap prowinsiýasynda dinozawrlaryň 140 million ýyllyk yzlary tapyldy. Bular bu sebitden tapylan ilkinji şuňa meňzeş tapyndydyr we yklymyň günortasynda dinozawrlaryň iň "ýaş" yzlarydyr.

Tapyndy baradaky makala Gaý Plint we Çarlz Helm tarapyndan The Conversation neşirinde çap edildi.
2008-nji ýyldan bäri sebitde pleýstosena (2,6 million – 11 700 ýyl ozal) degişli oňurgalylaryň 370-den gowrak yzy resminamalaşdyryldy. Emma bu yzlar zauropodlara – ot iýýän iri dinozawrlara, ähtimal, ornitopodlara degişlidir.

“Bu kenaryň ugrunda mezozoý döwrüniň  çökündi jynslarynyň bardygyny bilýärdik, olaryň käbiri deňze degişli bolmadyk gatlaklary özünde saklaýar we olaryň düzüminde dinozawrlaryň yzlary bolup biljekdi "- diýip, barlagçylar ýazýarlar.

Yzlar derýanyň gelip guýýan çet  zolaklarynda tapyldy, ol ýerlerde dinozawrlar çägeli ýalpaklykdan we ýumşak palçykdan ýöräp geçipdirler. Alymlar yzlaryň, takmynan, 140 million ýyllykdygyny kesgitlediler, olar hek asyry döwrüniň başyna degişlidir. Afrikanyň we Günorta Amerikanyň tektoniki plitalary şol döwür biri-birinden bölünip başlapdyr.

 Bu tapyndy Günbatar-Kap prowinsiýasynda ilkinji we Afrikanyň günortasyndan tapylan dinozawr yzlarynyň içinde iň ýaşy boldy.


düýn 16:11
5.4k+

Marokkoda dinozawrlar eýýamynyň "janly tanky" tapyldy: olaryň güýçli sowudy bolupdyr

Marokkoda paleontologlar özboluşly gorag uýgunlaşmaly dinozawr bolan Spicomellus aferi ankilozawryny tapdylar. Alymlar bu üýtgeşik ýyrtyjynyň daşky keşbini döretdiler. Nature žurnalynda çap edilen barlagda ankilozawrlaryň esasy goraglarynyň köpüsiniň ozal pikir edilişinden has ir peýda bolandygy ýüze çykaryldy...

04.09.2025 19:24
10k+

Argentinada gadymy krokodile meňzeş ýyrtyjy tapyldy. Ol dinozawrlary awlapdyr

Paleontologlar Patagoniýanyň günortasynda häzirki krokodilleriň ýok bolup giden garyndaşlaryny - öň belli bolmadyk peýrozawrlaryň galyndylaryny tapdylar. Tapyndylaryň arasynda gowy saklanyp galan kelleçanak, äň we skeletiň bir bölegi bar...

04.09.2025 19:04
10k+

Eýrandaky gaýada kükürt gutusynyň ölçegindäki gadymy ýazgy tapyldy

Eýranda arheologlar, takmynan, 1600 ýyllyk kiçijik gadymy ýazgyny tapdylar. Ýazgynyň ölçegi - ini dört santimetr we boýy ýedi santimetr diýip, Ancientist portaly ýazýar. Tapyndy taryhçylaryň parslaryň we pars diliniň watany diýip atlandyrýan Fars welaýatynyň paýtagty Marwdeşt şäheriniň golaýyndaky daglyk ýerden tapyldy...

02.09.2025 20:05
12k+

Türkiýede tilki derisini geýen adamyň 8000 ýyllyk heýkeli tapyldy

Arheologlar Türkiýede bir adamyň toýundan ýasalan uly bolmadyk heýkeljigini tapdylar. Bu artefaktyň ýaşy, takmynan, 8000 ýyl töweregi diýip, DHA habarlar gullugy habar berdi. Dokuz santimetrlik heýkel Izmir welaýatynyň Kemalpaşa etrabynyň Ulujak depesinden tapyldy...