Çilide dünýäde iň uly 3200 MP astronomiki kamera oturdyldy: ol Älemi surata düşürer

  • 18.03.2025 11:58
  • 7.9k+

Çilidäki Wera Rubin obserwatoriýasynda 3200 megapiksel durulykda LSST astronomiki kamerasyny gurnama işleri tamamlandy. Ýakyn hepdelerde ol ilkinji synag suratlaryny alar, şondan soň ol doly derejeli işläp başlar.

Kamera Älemdäki dinamiki prosesleri jikme-jik öwrenmek üçin niýetlenýär. Ol 189 CCD detektoryndan ybarat bolup, 8,4 metrlik esasy aýnaly Simoni teleskopynyň düzüminde işlär. Enjamyň agramy 2 994 kilograma barabar.
LSST asteroidleriň hereketini, täze ýyldyzlaryň partlamalaryny hasaba almaga we gara materiýany öwrenmäge mümkinçilik berer. Onuň her bir suraty 400 sany 4K UHD telewizorynda görkezip boljak maglumatlary saklaýar.
Taslama 2003-nji ýylda hödürlendi, 2007-nji ýylda bolsa Çarlz Simoni we Bill Geýts ony maliýeleşdirme bilen üpjün etdi. 2010-njy ýylda ABŞ-nyň Milli ylmy gaznasy (NSF) we ABŞ-nyň Energetika ministrligi (DOE) goşmaça goldaw berdi.
Obserwatoriýanyň mehaniki toparynyň ýolbaşçysy Freddi Munýosyň aýtmagyna görä, kameranyň gurluşy millimetre çenli takyklygy talap etdi. Taslamanyň menejeri Trewis Leng onuň döredilmegini astronomiýada iň çylşyrymly kynçylyklaryň biri diýip atlandyrdy.


şu gün 18:47
924

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...

şu gün 13:56
1.8k+

Paleontologlar Ispaniýada stegozawryň gowy saklanyp galan kelleçanagyny tapdy

Ispan paleontologlary möhüm tapyndy barada habar berdi. Ýurduň gündogaryndaky Teruel welaýatynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda stegozawryň kelleçanagy tapyldy – ol örän gowy ýagdaýda saklanyp galypdyr...

şu gün 13:53
2.4k+

Indoneziýanyň kenaryndaky Ýuwaş ummanynyň düýbünde gadymy dünýäniň yzlary tapyldy

Indoneziýanyň kenarlarynda, Ýawa bilen Madura adalarynyň arasyndaky bogazyň düýbünde suwa giden gadymy jülgäniň yzlary tapyldy. Häzir bu ýerde ummanyň ýalpak ýeri bar diýip, Daily Mail habar berýär. Geologlar Sumatra, Ýawa we Borneo adalarynyň arasyndaky umman düýbüniň birwagtlar gury ýer bolandygyny bireýýäm kesgitläpdi...

düýn 15:15
1.1k+

Space Epoch dessin ýükleri eltiji raketanyň ilkinji böküş synagyny geçirdi

29-njy maýda Hytaýyň Space Epoch kompaniýasy YXZ-1 göteriji raketanyň ilkinji böküş synagyny geçirdi. Geçen ýyl ol Alibaba Group bilen gaýtadan ulanylýan raketalary ulanyp, tutuş dünýä boýunça harytlary dessin eltmek barada şertnama baglaşdy...