Tafts uniwersitetiniň alymlary emeli aňyň (AI) adamlar üçin tebigy bolan sözleýiş dilinde kynçylyk çekmeginiň sebäbini aýtdylar. Barlagyň netijesi esasy meseläniň AI ulgamlaryna tälim berlen maglumatlaryň görnüşi...
Amerikaly alymlar Ýerde iň gadymy janly organizmleriň birini tapdylar – bu ABŞ-nyň Ýuta ştatyndaky Pando klonal tokaýydyr. Ylmy gözlegçiler tokaýyň soňky buz eýýamyndan has öň bir nahaldan ösüp başlandygyny we...
Awstraliýanyň “Lunaria One” startap kompaniýasy Amerikanyň “Intuitive Machines" hususy kosmos kompaniýasynyň 2025-nji ýyla meýilleşdiren Aý missiýasyna gatnaşar. Lunaria One Ýeriň tebigy hemrasynyň üstünde, ýagny...
Türkmenistanyň wekilleri Indoneziýanyň Bali şäherinde geçirilen halkara ylym we oýlap tapyşlar ýarmarkasyna (ISIF) gatnaşdylar diýip, "Türkmenistan: Altyn asyr" elektron neşiri habar berýär. Türkmen toparyna Türkmenistanyň...
Astronomlar Gün ulgamymyzda ýerleşýän Akmaýanyň ýolunyň gyrasynda adatdan daşary yssy, pes dykyzlykda bolan Ýerli köpürjikleriň kartasyny düzdüler. Gözleg bu sebitdäki "Sentawra" ýyldyzlar toparyna gönükdirilen...
Nemes arheologlary Gönnersdorfdaky paleolit döwrüne degişli şäherçede birnäçe açyşlaryň edilendigini habar berdiler. Olar ýüzünde tora düşen balyklary şekillendirýän daş plitalary tapdylar. Bu suratlar, takmynan...
Goşmaça 46 minut uky umumy özüňi duýşuňy has gowulaşdyryp, jemgyýete peýda getirýän hereketleri alyp barmaga ýardam edýär. Tehasyň Beýlor uniwersitetiniň ylmy gözlegçileri muny 90 sany ýaş adamyň gatnaşmagynda...
Hall uniwersitetiniň alymy Jeýms Gilbert Ýer ýüzündäki iň ýalta mör-möjekleri tapdy. Gürrüň Awstraliýada ýaşaýan we uzynlygy 3 mm-e ýetmeýän dunatotrips hakda gidýär. Bu mör-möjekler akasiýa agaçlarynda, öz kereplerinden...
Patyşa Huan Karlos uniwersitetiniň, Lawrens Liwormor milli barlaghanasynyň we Minnesota uniwersitetiniň alymlar topary Wenera boýunça "Haasttse-baad" tesserasynyň planetanyň taryhynyň başynda iki sany ägirt uly...
Ierusalimiň Ýewreý uniwersitetiniň we Täjigistanyň Milli Ylymlar akademiýasynyň arheologlary Merkezi Täjigistanyň Zerawşan jülgesinde möhüm açyş etdiler. Soýi Hawzakyň köp gatly arheologiki ýadygärliginde gadymy...
ABŞ-da Demirgazyk-Günbatar uniwersitetiniň alymlary taktil duýgulary döredip bilýän özboluşly plastyry işläp taýýarladylar. Nature žurnalynda beýan edilen bu innowasiýa köp ýerde ulanyp boljakdygy sebäpli eýýäm...
ABŞ-nyň Aeronawtika we kosmos giňişligini öwrenmek boýunça milli edarasy (NASA) Ýupiteriň bu planeta gözegçiligiň tutuş taryhynda iň ýokary hilli suratlaryny hödürledi. Suratlar “Ýunona” zondy tarapyndan Gün ulgamynyň...
6-njy we 7-nji noýabrda Gün iň ýokary hasaplanýan "X" klasynyň dört-bäş alawynyň energiýasyna deň bolan ýigrimi töweregi M derejeli alaw zyňdy. Bu barada Kosmos gözleg institutynyň Gün astronomiýasynyň barlaghanasyna...
Awstraliýadan we ABŞ-dan halkara alymlar topary tokaýlaryň tebigy taýdan dikelmeginiň global mümkinçiliklerine baha bermek üçin ylmy gözleg geçirdiler. Nature žurnalynda çap edilen netijeler adam gatyşmazdan tokaýlaryň...
Ženewa uniwersitetiniň şweýsariýaly alymlary bir öýjükli ýaşaýyşdan köp öýjükli organizmlere geçişiň ilkinji gezek Ýerde ýüze çykandygyny anykladylar. Bu ewolýusiýanyň nukdaýnazary ilki "towuk döräpmi ýa-da ýumurtga...
Oregon uniwersitetiniň alymlary on ýyllyk barlaglardan soň, adamyň sitomegalowirus (HCMV) wirusynyň esasynda AIW-e garşy sanjymyň prototipini döretdiler. Science Immunology žurnalynda çap edilen barlagda AIW-e...
Hytaýdan, Wengriýadan, Germaniýadan we beýleki ýurtlardan jemlenen astronomlar topary milliardlarça ýyl ozal ýok bolan ýyldyzlary öwrenmäge mümkinçilik berýän usuly oýlap tapdy. ArXiv portalynda neşir edilen bu...
NASA-nyň Hubble we Jeýms Uebb teleskoplary doňan iki spiral galaktikasynyň şekilini görkezmek üçin birleşdiler. "Ganly gözler" diýlip atlandyrylýan bu sahna IC 2163 we NGC 2207 galaktikalaryny öz içine alýar. Şekiliň...
Londondaky Britan muzeýiniň gözlegçileri üstünden, takmynan, 3000 ýyl töweregi wagt geçen Wawilonyň Imago Mundi çelgisinden (ýolgörkezijisinden, kartasyndan) Nuh pygamberiň taryhyna meňzeş gadymy hekaýatyň gämisiniň...
Dünýädäki ilkinji agaçdan ýasalan emeli hemra “SpaceX” amerikan kompaniýasynyň missiýasynyň çäklerinde kosmosa uçuryldy. “LignoSat” hemrasy Kiot uniwersiteti bilen Ýaponiýanyň "Sumitomo Forestry" gurluşyk kompaniýasy...
Wýetnamdaky Şondong gowagy (Hang Son Doong) dünýädäki iň uly gowak hökmünde ykrar edildi. Live Science-iň ýazmagyna görä, onuň içinde diýseň ýer köp bolup, ol ýerde Beýik Giza piramidalarynyň azyndan 15-si ýerleşip...
Russiýanyň Tomsk döwlet uniwersitetiniň (TDU) biologlary "Limnochordia" synpyndan bolan bakteriýalaryň täze görnüşini tapdylar. Bakteriýalaryň nusgalary Tomsk oblastyndaky (welaýatyndaky) we Altaý sebitindäki çuň...
Şwesiýanyň Karolin instituty (KI) tarapyndan geçirilen barlag çagalaryň semizliginiň olaryň dem alyş ulgamynyň ösüşine ýaramaz täsir edýändigini görkezdi. Bu barada TASS institutyň metbugat gullugyna salgylanyp...
Awstraliýaly we hytaýly alymlar Ýeriň mantiýasynyň iki uly domene: Afrika we Ýuwaş ummanyna bölünendigini anykladylar. “Nature Geoscience” žurnalynda çap edilen gözleg netijeleri bu hadysany Pangeýa we Rodiniýa...
Pert muzeýiniň alymlary kriminolog doktor Kris Rinn bilen bilelikde 2500 ýaşyndaky mumiýa Ta-Kr-Hb-iň ýüzüniň sanly görnüşini dikeltdiler diýip, The Guardian gazeti habar berýär. Mumiýaly sarkofag 1936-njy ýyldan...
Hytaýyň durnukly magnit meýdanynyň barlaghanasy (SHMFF) 42,02 Tesla dartgynlylyk güýji bolan magnit döretdi. Bu görkeziji ABŞ-nyň milli ýokary magnit meýdanynyň laboratoriýasynyň 2017-nji ýylda goýan rekordyndan...
Nanýan Tehnologiýa Uniwersitetiniň (NTU Singapore) alymlary dänäniň ölçegindäki mikrorobotlary oýlap tapdylar. Olar bedeniň içinde dermany barmaly ýerine eltmek üçin niýetlenendir. Bu gurluşlar magnit meýdanlarynyň...
Pekin uniwersitetiniň alymlar topary DNK-ny ulanyp, maglumatlary saklamagyň usulyny tapdy. Maglumat, elektron enjamlaryň işleýşine meňzeş bolup, ikilik yzygiderliligi görnüşinde kodlanýar diýip, Nature žurnalynda...
Warşawa uniwersitetiniň arheologlary Gruziýada ýerleşýän Gonio rim galasyndan gadymy rim esgerleriniň howandary keramatly Ýupiter Dolihene sadaka hökmünde bagyşlanan täsin altyn tabagy tapdylar. Bu barada Arkeonews...
40 ýyl mundan ozal Bristol muzeýiniň ýygyndysyndan tapylan galyndylaryň ýakynda geçirilen barlagy gadymy duýduryş öwüşginli tarakanyň täze görnüşini tapmaga kömek etdi. Mör-möjek Ýura döwrüne degişlidir. Galyndylary...
Garward uniwersitetiniň astrobiologlar topary planetar jisimleriň daşyndaky ýaşaýşyň mümkinçiligi barada gözlegleri geçirdi. Gözlegleriniň netijelerini arXiv portalynda köpçülige hödürlediler diýip, womanhit.ru...
BepiColombo missiýasynyň MPO apparatyna oturdylan MGNS rus neýtron spektrometri Merkuriýniň üstünde kükürdiň, alýuminiýniň we kaliýniň bardygynyň yzlaryny tapdy. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos...
Massaçusets Tehnologiýa institutynyň (MIT) barlagçylary ýarymgeçirijileri ulanmazdan, doly işleýän elektron böleklerini üstünlikli döredip, 3D çap etmek pudagynda tötänden uly açyş etdiler. Olar öz gazanan üstünliklerini...
Hytaýyň Ylym we tehnologiýa uniwersitetiniň (USTC) alymlar topary howadan we suwdan aminokislotalary sintez etmegiň usulyny tapdy. South China Morning Post-yň habar bermegine görä, barlagçylar laboratoriýa şertlerinde...
2024-nji ýylyň 26-27-nji noýabrynda Aşgabat şäherinde “Innowasiýalar, täze tehnologiýalar we olary önümçilige ornaşdyrmagyň meseleleri” atly III türkmen-hytaý ylmy-innowasion forumy geçiriler. Türkmenistanyň Ylymlar...
Hytaýly hünärmenler Arktikada deňiz düýbüni öwrenmek üçin dolandyrylýan suwasty enjamyny ibermäge taýýarlyk işlerini tamamlaýarlar. Hytaý döwlet gämi gurluşyk korporasiýasynyň 704-nji gözleg instituty tarapyndan...
Aşgabatda "Sanly çözgüt - 2024" innowasiýa taslamalarynyň bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy. Çäre "Türkmenaragatnaşyk" agentliginiň binasynda geçirilýär we programma üpjünçiligini, ylmy açyşlary we oýlap tapyşlary...
Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň paleontologlary Gazagystanda "bişara baka" - "görgüli gurbaga" diýip atlandyrylýan syrly amfibiýanyň galyndylaryny tapdylar. Barlag bu gadymy jandaryň proteid maşgalasyna...
Hytaý Weneranyň atmosferasynyň nusgalaryny Ýere getirmegi meýilleşdirýär. SpaceNews-yň habar bermegine görä, şeýle missiýa 2050-nji ýyla çenli kosmos ylmyny ösdürmegiň täze Milli meýilnamasynda göz öňünde tutulandyr...
Hindi kosmos gözleg guramasy (ISRO) täze “Chandrayaan-4” Aý missiýasynyň jikme-jikliklerini ýaýratdy. Bu barada "Spacenews" habar berýär. Onuň maglumatlaryna görä, bu wezipe Aýyň günorta polýusynyň çäginde Aý topragynyň...
