Daniýanyň Milli muzeýinden arheologlar 1930-njy ýyllarda Siriýanyň Hama şäherinden tapylan käbir keramika bölekleriniň, aslynda, çagalaryň şaňňyrdy oýnawaçlary bolandygyny ýüze çykardy. 4500 ýyl ozal bäbekler bu şakyrdawuklar bilen oýnapdyr.
Ilkibaşda bu 19 bölegi keramika gaplaryň tutawaçlary diýip hasaplapdylar.
Hamadan tapylan kolleksiýa häzirki wagta çenli Ýakyn Gündogarda ýüze çykarylanlaryň arasynda iň ulusy boldy.
Haç görnüşli ýa-da çyzykly nagyşlar bilen bezelen şaňňyrdylar adaty ýaşaýjylaryň öýlerinden tapyldy. «Childhood in the Past» žurnalynda çap edilen makala görä, bu oýnawaçlar b.e. öňki 2450-2000-nji ýyllar aralygynda ýasalypdyr. Hamadaky beýleki keramika önümleri ýaly, bu oýnawaçlar hem hekli toýundan taýýarlanypdyr.
Alymlara görä, bu şaňňyrdylary küýzegärler ýasapdyr we olar bazarlarda gap-gaçlar bilen bilelikde satylypdyr. Olaryň kiçijik tutawaçlary çagalaryň ellerine laýyk bolupdyr. Ses olaryň içindäki daşjagazlardan ýa-da toýun bölejiklerinden gelip çykypdyr, bu bolsa olaryň däp-dessur üçin däl-de, çagalar üçin niýetlenendigini görkezýär.
«Bu tapyndy ene-atalaryň geçmişde-de çagalaryny söýendigini we olaryň abadançylygyna, duýujylygyna we hereket taýdan ösüşine, edil biziň şu günki günde edişimiz ýaly alada edendiklerini görkezýär. Belki-de, gadymy ene-atalar hem wagtal-wagtal çagalaryny köşeşdirip, biraz dynç almak isländir» — diýip, Daniýanyň Milli muzeýiniň uly ylmy işgäri we makalanyň awtory Metta Mari Hald aýtdy.
«Hatda, edil häzirki günlerde bolşy ýaly, şol wagtky ene-atalar hem öýlerine gaýdyp gelýän wagty bazarda saklanyp, çagalary üçin sowgat hökmünde şaňňyrdawuklary satyn alypdyr» — diýip, Hald gürrüň berdi.