Alymlar näme üçin barmaklaryň suwda mürşýändigini anykladylar

  • 21.05.2025 15:07
  • 14k+

Barmaklar uzak wagtlap suwda saklansa, olaryň derisi ýygyrt-ýygyrt bolýar. Uzak wagtlap muny deriniň çişmegi bilen baglanyşdyryp geldiler, ýöne Bingemton uniwersitetiniň (ABŞ) barlagçylary başga netijä geldiler.

Olaryň makalasy Journal of the Mechanical Behavior of Biomedical Materials žurnalynda çap edildi. Alymlar munuň sebäbiniň deriniň astyndaky gan damarlary bilen baglydgyny anykladylar. Suwuň täsiri astynda olar daralýar, netijede deri mürşýär.
Makala çap edilenden soň, bir okuwçy awtorlardan: "Barmaklardaky mürşmeler hemişe birmeňzeş emele gelýärmi?" diýip sorady. Bu sowala jogap bermek üçin barlagçylar goşmaça synag geçirdiler.
Gatnaşyjylar barmaklaryny iki gezek suwa batyrdylar: ilki 30 minut, soňam bir günden soň ýene gaýtaladylar. Emele gelen “nagyşlar” suratlara düşürildi we deňeşdirildi. Mürşmeler birmeňzeş bolup çykdy. Alymlar muny barmaklardaky gan damarlarynyň ýerleşişiniň durnukly bolmagynda galýandygy bilen düşündirdiler.

"Damarlar birneme süýşýär, ýöne olar biri-birine degişlilikde ýeterlik durnukly bolup galýar. Bu mürşmeleriň birmeňzeş emele gelmelidigini aňladýar we biz muny subut etdik" - diýip, gözlegiň awtorlaryndan biri aýtdy.

Mundan başga-da, barlaga barmaklaryň duýşuna jogapkär orta nerwä zeper ýeten bir talyp hem gatnaşdy. Onuň barmaklary suwa batyrylanda mürşmeler emele gelmedi. Bu nerw ulgamynyň işleýşi bilen deriniň reaksiýasynyň arasynda baglanyşygyň bardygyny tassyklady.
Awtorlar öz gelen netijeleri kriminalçylara beden suwa degen ýagdaýynda-da barmak yzlary bilen işlemäge kömek edýär diýip hasaplaýarlar. Şeýle hem, olar netijeleriň lukmançylykda we biometrik tehnologiýalarda ulanylmagyny göz öňünde tutýarlar.


şu gün 13:31
1.9k+

Nematod gurçuklarynyň syýahat etmek üçin “janly diň” guruşlary ilkinji gezek wideo alyndy

Maks Plank Jemgyýetiniň Haýwanlaryň özüni alyp barşy institutynyň we Konstans uniwersitetiniň alymlary ýabany tebigatda ilkinji gezek nematodlaryň adaty bolmadyk hereketini hasaba aldylar. Bu gurçuklar wertikal “janly diňler” görnüşinde düzülip, golaýyndan geçýän mör-möjekleriň bedeninde “ýapyşyp” ondan-oňa geçýärler...

07.06.2025 18:54
3.8k+

Öli deňziň golýazmalary alymlaryň pikir edişinden has gadymy bolup çykdy

Niderlandlardan, Daniýadan, Italiýadan we Belgiýadan alymlar topary emeli aňyň kömegi bilen Öli deňziň gadymy golýazmalarynyň ýaşyny has takyk kesgitlemegi başardy. Netijede, olar öň çak edilenden ep-esli gadymy bolup çykdy...

04.06.2025 15:21
1.3k+

Barlaglar döredijilik sapaklarynyň çagalaryň sözleýiş ukybyny gowulandyrýandygyny görkezdi

Russiýanyň Witus Bering adyndaky Kamçatka döwlet uniwersitetiniň barlagçylary döredijilik taslamalarynyň sözleýişinde bozulmalary bolan mekdebe çenli ýaşly çagalaryň bu ukybyny gowulandyrmaga kömek edýändigini subut etdiler...

03.06.2025 21:02
10k+

Argentinadaky gazuw-agtaryş işlerinde «garynja adamyň» galyndylary tapyldy

Argentinanyň Katamarka prowinsiýasynyň San-Fernando şäherinde gurluşyk işleri alnyp barylýan wagty, işçiler içinde adam galyndylary bolan iki sany jaýlama urnasyny tapdylar. Olaryň birinde şekili örän uzyn bolan kelleçanak hem bardy...