Alymlar näme üçin barmaklaryň suwda mürşýändigini anykladylar

  • 21.05.2025 15:07
  • 15k+

Barmaklar uzak wagtlap suwda saklansa, olaryň derisi ýygyrt-ýygyrt bolýar. Uzak wagtlap muny deriniň çişmegi bilen baglanyşdyryp geldiler, ýöne Bingemton uniwersitetiniň (ABŞ) barlagçylary başga netijä geldiler.

Olaryň makalasy Journal of the Mechanical Behavior of Biomedical Materials žurnalynda çap edildi. Alymlar munuň sebäbiniň deriniň astyndaky gan damarlary bilen baglydgyny anykladylar. Suwuň täsiri astynda olar daralýar, netijede deri mürşýär.
Makala çap edilenden soň, bir okuwçy awtorlardan: "Barmaklardaky mürşmeler hemişe birmeňzeş emele gelýärmi?" diýip sorady. Bu sowala jogap bermek üçin barlagçylar goşmaça synag geçirdiler.
Gatnaşyjylar barmaklaryny iki gezek suwa batyrdylar: ilki 30 minut, soňam bir günden soň ýene gaýtaladylar. Emele gelen “nagyşlar” suratlara düşürildi we deňeşdirildi. Mürşmeler birmeňzeş bolup çykdy. Alymlar muny barmaklardaky gan damarlarynyň ýerleşişiniň durnukly bolmagynda galýandygy bilen düşündirdiler.

"Damarlar birneme süýşýär, ýöne olar biri-birine degişlilikde ýeterlik durnukly bolup galýar. Bu mürşmeleriň birmeňzeş emele gelmelidigini aňladýar we biz muny subut etdik" - diýip, gözlegiň awtorlaryndan biri aýtdy.

Mundan başga-da, barlaga barmaklaryň duýşuna jogapkär orta nerwä zeper ýeten bir talyp hem gatnaşdy. Onuň barmaklary suwa batyrylanda mürşmeler emele gelmedi. Bu nerw ulgamynyň işleýşi bilen deriniň reaksiýasynyň arasynda baglanyşygyň bardygyny tassyklady.
Awtorlar öz gelen netijeleri kriminalçylara beden suwa degen ýagdaýynda-da barmak yzlary bilen işlemäge kömek edýär diýip hasaplaýarlar. Şeýle hem, olar netijeleriň lukmançylykda we biometrik tehnologiýalarda ulanylmagyny göz öňünde tutýarlar.


17.08.2025 23:41
9.2k+

Alymlar ertirki kofe üçin iň gowy wagty aýdyp, ony ýekelikde içmegi maslahat berdi

Kofe üçin iň gowy wagt oýananyňdan soň 2,5 sagatdan soň bolup, ony iň gowusy ýekelikde içmeli. Şeýle teklibi ýewropaly alymlar öňe sürýär. Olar kofe içmegiň wagtynyň we şertleriniň içgiden alynýan lezzete nähili täsir edýändigini öwrendi...

11.08.2025 01:21
11k+

Pompeýde Wezuwiý atylandan soň hem ýaşalandygynyň subutnamalary tapyldy

Arheologlar b.e. öňki 79-njy ýylda Wezuwiniň atylmagy zerarly weýran bolan Pompeýde betbagtçylykdan soň hem ýaşaýyşyň gaýtadan dowam eden bolmagynyň mümkindigini görkezýän alamatlary tapdylar diýip, täze gazuw-agtaryş işleriniň netijelerine salgylanýan ScienceAlert neşiri habar berýär...

03.08.2025 17:37
11k+

Awstraliýada ýurtda iň uly we iň agyr mör-möjek ýüze çykaryldy

Kwinslend tropiklerinde, Aterton belentliginde Awstraliýanyň çäginde belli bolan mör-möjekleriň iň uly we iň agyr görnüşi ýüze çykaryldy. The Guardian neşiriniň habar bermegine görä, taýajyk görnüşlileriň täze görnüşine Acrophylla alta ady berildi...

01.08.2025 15:02
5.5k+

Gadymy Müsür artefaktynda tötänleýin 4000 ýyllyk el yzy tapyldy

Kembrijdäki Fisuilýam muzeýinde saklanýan Gadymy Müsür artefaktynda hünärmenler 4000 ýyllyk el yzyny tapdylar. Tapyndy açylyşy 3-nji oktýabra meýilleşdirilen sergide görkeziler diýip, CNN ýazýar. El yzy “ruhlar öýüniň” – gurban etmek üçin aramgählerde we ruhlar üçin öý hökmünde ulanylan iki gatly binanyň şekilindäki palçyk predmetiň düýbünde tapyldy...