Paleontologlar Ispaniýada stegozawryň gowy saklanyp galan kelleçanagyny tapdy

  • 01.06.2025 13:56
  • 3k+

Ispan paleontologlary möhüm tapyndy barada habar berdi. Ýurduň gündogaryndaky Teruel welaýatynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda stegozawryň kelleçanagy tapyldy – ol örän gowy ýagdaýda saklanyp galypdyr. Alymlaryň hasaplamalaryna görä, bu tapyndynyň ýaşy, takmynan, 150 mln ýyla barabar.

Ylmy gözlegiň netijeleri Vertebrate Zoology (VertebZoo) žurnalynda neşir edildi.
Kelleçanak giçki ýura eýýamyna we Dacentrurus armatus görnüşine degişlidir.
Bu açyşy eden Fundacion Dinopolis ylmy-gözleg gaznasynyň belleýşi ýaly, bu Ýewropada tapylan stegozawryň iň gowy saklanyp galan kelleçanagydyr.
Şeýle-de, alymlar plastinaly dinozawrlaryň ewolýusiýasy barada täze bir çaklamany öňe sürdi. Olar stegozawrlar toparynyň dürli wekilleriniň arasyndaky baglanyşyga global derejede täzeden seretmegi teklip etdi.
Stegozawrlar ösümlik iýýän dinozawrlardyr. Olar dört aýagynda hereket edipdir we olaryň arkasynda iki hatar süňk plastinasy we guýrugyna çenli “tikenleri” bolupdyr.
Tapylan kelleçanagyň öwrenilmegi ozal näbelli bolup galan Dacentrurus armatus-yň gurluşyny jikme-jik anyklamaga mümkinçilik berdi. 2025-nji ýylda onuň ilkinji gezek ylmy taýdan beýan edilmegine 150 ýyl dolýar.
Ylmy gözlegçileriň belleýşi ýaly, şeýle tapyndylar seýrek bolýar. Dinozawrlaryň kelleçanagy, adatça, süňkleriň gowşaklygy sebäpli saklanyp galmaýar.


şu gün 15:41
933

Heýwere keseli Amerikada Kolumbyň ekspedisiýasyndan müňlerçe ýyl öň peýda bolupdyr

Taryh okuw kitaplarynda heýwere keseliniň Täze Dünýä ispaniýaly deňizde ýüzüji Kristofer Kolumbyň yklymy açmagy bilen ýewropaly kolonizatorlar we XV asyrda ispan basybalyjylary tarapyndan getirilen diýip hasaplanýar...

şu gün 15:29
1.6k+

Arktikada gadymy guşlaryň höwürtgeländiginiň ilkinji subutnamasy tapyldy

Amerikaly we kanadaly paleontologlar Alýaskanyň demirgazygynda Giçki hek döwrüniň guşlarynyň süňkleriniň böleklerini tapdylar. Olaryň içinde uly guşlara degişlisi-de, jüýje guşlara degişlisi-de bar. Bu guşlaryň polýar tegeleginiň daşynda, takmynan, 73 million ýyl ozal höwürtgeläp başlandyklary baradaky ilkinji subutnamasy boldy, bu bolsa öň pikir edilişinden 30 million ýyl öň boldugydyr...

02.06.2025 13:31
4.8k+

Iki sany derman serişdesi syçanlaryň ömrüni 30% uzaltdy. Indiki synag adamlarda

Maks Plank Jemgyýetiniň Garramagyň biologiýasy institutynda (Germaniýa) syçanlarda birnäçe synag geçirip gördüler. Barlagçylar rapamisin bilen trametinibiň birleşmeginiň haýwanlaryň ömrüni takmynan 30% uzaldýandygyny anykladylar...

01.06.2025 18:47
4.6k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...