Paleontologlar Ispaniýada stegozawryň gowy saklanyp galan kelleçanagyny tapdy

  • 01.06.2025 13:56
  • 3.3k+

Ispan paleontologlary möhüm tapyndy barada habar berdi. Ýurduň gündogaryndaky Teruel welaýatynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda stegozawryň kelleçanagy tapyldy – ol örän gowy ýagdaýda saklanyp galypdyr. Alymlaryň hasaplamalaryna görä, bu tapyndynyň ýaşy, takmynan, 150 mln ýyla barabar.

Ylmy gözlegiň netijeleri Vertebrate Zoology (VertebZoo) žurnalynda neşir edildi.
Kelleçanak giçki ýura eýýamyna we Dacentrurus armatus görnüşine degişlidir.
Bu açyşy eden Fundacion Dinopolis ylmy-gözleg gaznasynyň belleýşi ýaly, bu Ýewropada tapylan stegozawryň iň gowy saklanyp galan kelleçanagydyr.
Şeýle-de, alymlar plastinaly dinozawrlaryň ewolýusiýasy barada täze bir çaklamany öňe sürdi. Olar stegozawrlar toparynyň dürli wekilleriniň arasyndaky baglanyşyga global derejede täzeden seretmegi teklip etdi.
Stegozawrlar ösümlik iýýän dinozawrlardyr. Olar dört aýagynda hereket edipdir we olaryň arkasynda iki hatar süňk plastinasy we guýrugyna çenli “tikenleri” bolupdyr.
Tapylan kelleçanagyň öwrenilmegi ozal näbelli bolup galan Dacentrurus armatus-yň gurluşyny jikme-jik anyklamaga mümkinçilik berdi. 2025-nji ýylda onuň ilkinji gezek ylmy taýdan beýan edilmegine 150 ýyl dolýar.
Ylmy gözlegçileriň belleýşi ýaly, şeýle tapyndylar seýrek bolýar. Dinozawrlaryň kelleçanagy, adatça, süňkleriň gowşaklygy sebäpli saklanyp galmaýar.


düýn 14:28
1.7k+

Turşudan süýjä: Hytaýda kömürturşy gazyny şekere öwürmegi öwrendiler

Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň Týanszin senagat biotehnologiýa institutynyň alymlary kömürturşy gazyny çylşyrymly uglewodlara netijeli öwürmegiň usulyny işläp taýýarladylar. CO₂-ni üýtgetmegiň netijesinde olara fruktoza, glýukoza, amiloza, amilopektin we azyk hem himiki senagatda ulanmak üçin ýaramly bolan beýleki birleşmeleri almak başardýar...

16.07.2025 06:27
4.7k+

Hytaýda arynyň beýnisini dolandyrmagy öwrendiler. Ol diýleni 90% ýerine ýetirýär

Pekin tehnologiýa institutynyň alymlary beýnä täsir edýän dolandyryjy arkaly dolandyryp bolýan dünýäde ilkinji kiborg aryny döretdi. Bu barada South China Morning Post neşiri habar berýär. Enjamyň agramy 74 milligram bolup, bu arylaryň göterýän şireli haltasynyň agramyndan hem azdyr...

16.07.2025 06:16
2.5k+

Alymlar bagry göçürmezden bejermek üçin sütün öýjüklerini döretdiler

Ýewropaly molekulýar biologlar organyň dokumalaryna netijeli ýapyşýan we çynlakaý zeper ýetmelerde onuň regenerasiýasyny çaltlaşdyrýan bagyr sütün  öýjükleriniň ösdürilip ýetişdirilişini işläp taýýarladylar. Bu açyş sirrozyň agyr görnüşlerinde bagyr transplantasiýasyna alternatiwa bolup biler diýip, Birmingem uniwersitetiniň metbugat gullugy habar berdi...

14.07.2025 17:12
7.8k+

Aşgazany ösümlikden doly, taryhda ilkinji ot iýýän pterozawr tapyldy

Paleontologlar taryhda ilkinji gezek aşgazanynda ösümlik iýmitiniň galyndylary bolan pterozawryň galyndylaryny tapdylar. Bu açyş agzalan uçýan süýrenijileriň käbir görnüşleriniň ot iýiji bolandygynyň ilkinji göni subutnamasydyr...