Indoneziýanyň kenaryndaky Ýuwaş ummanynyň düýbünde gadymy dünýäniň yzlary tapyldy

  • 01.06.2025 13:53
  • 4.3k+

Indoneziýanyň kenarlarynda, Ýawa bilen Madura adalarynyň arasyndaky bogazyň düýbünde suwa giden gadymy jülgäniň yzlary tapyldy. Häzir bu ýerde ummanyň ýalpak ýeri bar diýip, Daily Mail habar berýär.

Geologlar Sumatra, Ýawa we Borneo adalarynyň arasyndaky umman düýbüniň birwagtlar gury ýer bolandygyny bireýýäm kesgitläpdi. Alymlaryň hasaplamalaryna görä, 7-14 müň ýyl ozal, buz eýýamy tamamlanandan soň, deňiz derejesi 120 metrden gowrak ýokary galypdyr we bu sebitde gury ýeriň bir bölegi suw astyna gidipdir. Bu suwa giden ýer Sundaland diýlip atlandyrylýar.
Ýakynda umman düýbüni çuňlaşdyrmak işleri geçirilende tötänleýin taryhdan öňki haýwanlaryň müňlerçe daşa öwrülen galyndylary tapyldy. Olaryň arasynda Homo erectus-yň wekiliniň, dik ýöreýän adamyň kelleçanagynyň bölekleri bar. Paleontologlar süňkleriň gurluşynyň ozal Ýawada tapylan Homo erectus-yň galyndylary bilen gabat gelýändigini tassyklady.
Bu görnüş, takmynan, 2 mln ýyl ozal peýda bolupdyr diýlip hasaplanýar. Ol iki aýakda ýörän ilkinji adam däldi, ýöne awstralopiteklerden tapawutlylykda anatomiki taýdan muňa doly uýgunlaşandy. Ylmy gözlegçiler gadymy adamlaryň bu sebitlerde, takmynan, 140 müň ýyl ozal ýaşandygyny kesgitledi.
Şeýle-de, alymlar gadymy derýalaryň yzlaryny we haýwan süňklerini tapdy. Haýwanlaryň galyndylarynyň arasynda sugunlaryň süňkleri köpdi, bu bolsa tokaýlaryň we ösümlikleriň bolandygyny hem-de bu haýwanlaryň adam üçin iýmit bolup hyzmat edendigini görkezýär. Mundan başga-da, häzirki pilleriň ýitip giden garyndaşy bolan stegodonyň süňkleri tapyldy.


şu gün 15:09
327

Paleontologlar 5 million ýyl mundan ozal ýaşap geçen keýigiň galyndylaryny tapdylar

Tennessiniň (ABŞ) Greý şäherindäki Greý fosil muzeýiniň paleontologlary, takmynan, 5 million ýyllyk keýigiň galyndylaryny tapdylar. Bu barada Palaeontologia Electronica žurnalynda çap edilen ylmy işde aýdylýar...

şu gün 14:23
243

Kremniý jülgesinde EKO-da düwünçekleri IQ boýunça saýlamaga gyzyklanma artýar

Kremniý jülgesinde geljekki çaganyň aň derejesini çaklamagy wada berýän düwünçekleriň genetiki barlagyny ulanmak tejribesi giňden ýaýraýar. Şeýle hyzmatlaryň bahasy alty müňden elli müň dollara çenli bolup, barly maşgalalaryň arasynda isleg döredýär diýip, The Wall Street Journal ýazýar...

düýn 19:26
5.6k+

Russiýada kömelegiň ozal näbelli  görnüşi tapyldy

Russiýanyň alym-mikologlary Sihote-Alin goraghanasyna ekspedisiýa wagtynda kömelegiň ozal näbelli görnüşini tapdylar. Bu barada goraghananyň Telegram kanalynda habar berildi. Täze görnüş goraghananyň işgäri Wladimir Sokolowyň hormatyna Sokolowyň krepidotusy (Crepidotus sokolovii) diýlip atlandyryldy...

düýn 15:29
4k+

Meksikada Maýýa medeniýetiniň pese gaçmagyna sebäp bolan aýylganç gurakçylygyň yzlary tapyldy

Meksikanyň Ýukatan ýarym adasyndaky gowakdaky stalagmit sebitde köp sanly gurakçylyklaryň bolandygyny, şol sanda olaryň biriniň 13 ýyl dowam edendigini ýüze çykardy. Bu gurakçylyk, takmynan, müň ýyl ozal Maýýa medeniýetiniň pese gaçmagynda möhüm rol oýnap biler diýip, barlagyň awtorlary Science Advances žurnalynda habar berdiler...