9 sagatdan köp ýatmak beýni üçin howply. Bu 1853 adamda geçirilen barlagyň netijesidir

  • 21.05.2025 15:17
  • 11k+

Adam günüň dowamynda dokuz sagat ýa-da ondan hem köp ýatsa, bu onuň kognitiw ukyplaryna ýaramaz täsir edip biler. Bu ýagdaý, esasan hem, depressiýasy bar bolanlarda has agyrdyr. Tehas uniwersitetiniň (ABŞ) barlagçylary şeýle netijä geldiler.

Barlagyň netijeleri Alzheimer's & Dementia žurnalynda çap edildi.
Barlaga 27 ýaşdan 85 ýaş aralygyndaky 1853 adam gatnaşdy. Olary dört topara böldüler:

  • depressiýadan ejir çekmeýän we antidepressantlary kabul etmeýänler;
  • depressiýa alamatlary bolan, ýöne antidepressantlary kabul etmeýän adamlar;
  • depressiw alamatlary bolmazdan antidepressantlary kabul edenler;
  • depressiýa alamatlary bolan we antidepressantlary kabul edýän adamlar.

Derňew aşa köp uklamagyň (bir günde dokuz sagat ýa-da ondan hem köp) aň ukyplaryň ýaramazlaşmagyna we ýat hem-de görüş-giňişlik ukyplary ýaly käbir akyl funksiýalarynyň peselmegine sebäp bolýandygyny görkezdi. Barlagçylaryň baha bermegine görä, köp uklaýan gatnaşyjylaryň beýnisindäki üýtgeşmeler hakykatda bolmalysyndan 6,5 ýaş ulularyňky ýaly bolup çykdy.
Antidepressantlary kabul edýändiklerine garamazdan, uzak wagtlap uklap, depressiýadan ejir çekýänlerde munuň hasam ýaramazlaşýandygy ýüze çykdy. Depressiýa alamatlary bolmadyk gatnaşyjylarda hem aşa köp ýatmaklygyň akyl öndürijiligini peseldýändigi, ýöne munuň az derejede bolup geçýändigi anyklandy.
Awtorlar beýniniň sagdynlygynyň uky režimi bilen berk baglanyşyklydygyny bellediler. Uly adamlaryň ukysynyň dowamlylygy günde ýedi-sekiz sagat bolmaly. Islendik gyşarmalar ýadyň, ünsüň, meýilnamalaşdyryş ukybynyň peselmegine, öz hereketiňe  gözegçilik etmek we wezipeleri çözmek ýaly ukyplaryň  ýaramazlaşmagyna sebäp bolup biler.


18.08.2025 10:02
1.8k+

ABŞ-da düzgünleşdiriji dowamly öýken keselini bejermek üçin ilkinji derman serişdesini tassyklady

ABŞ-nyň Azyk önümleriniň hiline we derman serişdelerine gözegilik müdirligi (FDA) Insmed kompaniýasynyň mukowissidozsyz bronhoektazlary bejermek üçin niýetlenen Brinsupri dermanyny tassyklady. Bu dowamly öýken keseli dem alyş ýollarynyň öwezini dolup bolmajak zeperlenmesi, dowamly üsgülewük we nemiň  artykmaç bölünip çykmagy bilen utgaşýar diýip, Reuters ýazýar...

18.08.2025 08:54
6.4k+

Oguljahan Atabaýewa “Arkadag Medisina Klasteri” toplumynyň gurluşygynyň barşy bilen tanyşdy

16-njy awgustda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň bejeriş işleri boýunça wise-prezidenti Oguljahan Atabaýewa Arkadag şäherine baryp gördi...

15.08.2025 17:01
7.6k+

Kanadada bir zenanyň göz hanasyna diş oturdyp, görüşini dikeltdiler

Kanadanyň Wankuwer şäherinde oftalmolog Greg Moloni adaty bolmadyk operasiýany etdi. Ol 75 ýaşly Geýl Leýniň göz hanasyna dişi implant etdi we onuň görüşini dikeltdi. Lukmançylykda seýrek duşýän bu prosedura osteo-odontokeratoprotezlemek diýilýär diýip, ýerli CBC radiostansiýasynyň web sahypasy habar berýär...

14.08.2025 16:46
2.8k+

ABŞ-da öýkeniň ownuk däl öýjükli rak keseli üçin täze derman serişdesi tassyklandy

ABŞ-nyň Azyk önümleriniň we derman serişdeleriniň hiline gözegçilik müdirligi (FDA) Boehringer Ingelheim kompaniýasynyň öň bejergi alan hassalarda ownuk däl öýjükli rak keselini bejermek üçin niýetlenen Hernexeos dermanyny tassyklady diýip, Reuters agentligi habar berýär...