9 sagatdan köp ýatmak beýni üçin howply. Bu 1853 adamda geçirilen barlagyň netijesidir

  • düýn 15:17
  • 7.1k+

Adam günüň dowamynda dokuz sagat ýa-da ondan hem köp ýatsa, bu onuň kognitiw ukyplaryna ýaramaz täsir edip biler. Bu ýagdaý, esasan hem, depressiýasy bar bolanlarda has agyrdyr. Tehas uniwersitetiniň (ABŞ) barlagçylary şeýle netijä geldiler.

Barlagyň netijeleri Alzheimer's & Dementia žurnalynda çap edildi.
Barlaga 27 ýaşdan 85 ýaş aralygyndaky 1853 adam gatnaşdy. Olary dört topara böldüler:

  • depressiýadan ejir çekmeýän we antidepressantlary kabul etmeýänler;
  • depressiýa alamatlary bolan, ýöne antidepressantlary kabul etmeýän adamlar;
  • depressiw alamatlary bolmazdan antidepressantlary kabul edenler;
  • depressiýa alamatlary bolan we antidepressantlary kabul edýän adamlar.

Derňew aşa köp uklamagyň (bir günde dokuz sagat ýa-da ondan hem köp) aň ukyplaryň ýaramazlaşmagyna we ýat hem-de görüş-giňişlik ukyplary ýaly käbir akyl funksiýalarynyň peselmegine sebäp bolýandygyny görkezdi. Barlagçylaryň baha bermegine görä, köp uklaýan gatnaşyjylaryň beýnisindäki üýtgeşmeler hakykatda bolmalysyndan 6,5 ýaş ulularyňky ýaly bolup çykdy.
Antidepressantlary kabul edýändiklerine garamazdan, uzak wagtlap uklap, depressiýadan ejir çekýänlerde munuň hasam ýaramazlaşýandygy ýüze çykdy. Depressiýa alamatlary bolmadyk gatnaşyjylarda hem aşa köp ýatmaklygyň akyl öndürijiligini peseldýändigi, ýöne munuň az derejede bolup geçýändigi anyklandy.
Awtorlar beýniniň sagdynlygynyň uky režimi bilen berk baglanyşyklydygyny bellediler. Uly adamlaryň ukysynyň dowamlylygy günde ýedi-sekiz sagat bolmaly. Islendik gyşarmalar ýadyň, ünsüň, meýilnamalaşdyryş ukybynyň peselmegine, öz hereketiňe  gözegçilik etmek we wezipeleri çözmek ýaly ukyplaryň  ýaramazlaşmagyna sebäp bolup biler.


düýn 15:54
4k+

Barlaglar: ýaşaýyş durmuş ýörelgeleri adamy genetika garanda, has çalt garradýar

Sagdynlyk we uzak ömür genetika däl-de, köp babatda adamyň ýaşaýyş durmuşyna baglydyr. Alymlar ýarym milliona golaý adamyň maglumatlaryny seljerenlerinden soň, şeýle netijä geldiler. Giň gerimli barlaglar genleriň garrylyga diňe 2% täsir edýändigini ýüze çykardy...

20.05.2025 15:33
8.3k+

ABŞ-da ilkinji gezek adama peşew haltasyny göçürmek boýunça operasiýa geçirildi

Amerikaly hirurglar dünýäde ilkinji gezek adama donor peşew haltasyny göçürdiler. Operasiýa 2025-nji ýylyň maý aýynda Los-Anjelesde Kaliforniýa uniwersitetiniň ýanyndaky Ronald Reýgan lukmançylyk merkezinde geçirildi...

18.05.2025 16:36
4.3k+

Alymlar uzak oturmagyň Alsgeýmer keseliniň ösüşini çaltlaşdyrýandygyny subut etdiler

Amerikaly neýrofiziologlar uzak wagtlap oturmagyň beýniniň çal maddasynyň mukdarynyň azalmagyna we Alsgeýmer keselli adamlaryň epizodik ýadynyň ýaramazlaşmagyna getirýändigini anykladylar diýip, EurekAlert ýazýar...

17.05.2025 09:11
6.1k+

Semizlige garşy meşhur «Ozempik» sanjymynyň tabletka görnüşi çykarylar

Daniýaly «Novo Nordisk» farmasewtika korporasiýasy bilen «Septerna» amerikan biotehnologiýa kompaniýasy 2-nji görnüşli süýjüli diabete (süýji kesele) we semizlige garşy «Ozempik» sanjymynyň tabletka görnüşini çykarmagy meýilleşdirýärler...