Ýapon alymlary emeli aňa ganyň lagtalanmagyny öňünden anyklamagy öwretdiler

  • 23.05.2025 19:17
  • 3.7k+

Tokio uniwersitetiniň alymlary gan damarlarynda gan lagtalarynyň (tromblaryň) döremegini häzirki wagtda ýüze çykarmaga mümkinçilik berýän täze usuly hödürlediler. Bu tehnologiýa täze nesil mikroskop bilen emeli aňyň utgaşmasyna esaslanýar.

Bu usul trombositleriň, ýagny ganyň akmagyny saklaýan öýjükleriň hereketini gözegçilikde saklaýar. Trombositler ýürek-damar kesellerinde howply gan lagtalaryny döredip, infarkta ýa-da insulta sebäp bolup bilýär. Munuň öňüni almak üçin näsaglara trombositlere garşy dermanlar berilýär, ýöne şu wagta çenli lukmanlar olaryň her bir adama nähili täsir edýändigini takyk bahalandyryp bilenokdy.
Tokio uniwersitetiniň hassahanasynyň doktory Kadzutosi Hiroseniň ýolbaşçylygyndaky topar gan damarlaryndaky trombositleriň hereketini ýazga alýan ulgamy döretdiler. Bu ulgam sekuntda müňlerçe surat alýan mikroskop we olary seljerýän emeli aň bilen işleýär. Emeli aň bu suratlary seljerip, aýratyn öýjükleri, olaryň üýşmeleňini we ak gan öýjüklerini (leýkositleri) tapawutlandyryp bilýär.
Tehnologiýa 200-den gowrak näsagyň ganynda synag edildi. Netijede, agyr ýürek keselli adamlarda trombositar goýalmalaryň has ýygjamdygy ýüze çykaryldy.
Barlag üçin adaty gan barlagy (wenoz gan nusgasy) ýeterlik. Bu bolsa hassahana ýerleşdirilmezden netijeli seljerme geçirmäge mümkinçilik berýär.
Täze çemeleşme lukmanlara bejergini her bir näsagyň aýratynlygyna görä sazlamaga mümkinçilik berýär. Professor Keýsuke Godanyň bellemegine görä, emeli aň öýjükleriň hereketindäki adam gözüne görünmeýän üýtgeşmeleri hem duýup bilýär.


düýn 15:42
3.2k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

düýn 14:32
1.3k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...

24.10.2025 12:26
3.5k+

Ýaş alymlar rak keseline garşy "Troýan şekeri" bolan dermany döretdiler

Russiýanyň MIREA tehnologik uniwersitetiniň hünärmenleri rak keseline garşy täze fotodinamik bejergi usulynda şekeri peýdalandylar. Täze taýýarlanan derman serişdesindäki glýukoza molekulalary rak öýjüklerini aldap, olary derman serişdelerini has işjeň siňdirmäge mejbur edýär diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy TASS-a habar berdi...

24.10.2025 12:21
3.5k+

Alymlaryň aýtmagyna görä, adam aňy 55–60 ýaş aralygynda öz iň ýokary derejesine ýetýär

Awstraliýaly psiholog Žil E. Žinýak we polşaly alym Marçin Zaýenkowski adam aňynyň ösüş tapgyrlary boýunça barlag geçirdiler. Netijeler Intelligence žurnalynda çap edilip, olaryň esasy pikirleri Metro neşiri tarapyndan giňden beýan edildi...