Ýapon alymlary emeli aňa ganyň lagtalanmagyny öňünden anyklamagy öwretdiler

  • 23.05.2025 19:17
  • 3.6k+

Tokio uniwersitetiniň alymlary gan damarlarynda gan lagtalarynyň (tromblaryň) döremegini häzirki wagtda ýüze çykarmaga mümkinçilik berýän täze usuly hödürlediler. Bu tehnologiýa täze nesil mikroskop bilen emeli aňyň utgaşmasyna esaslanýar.

Bu usul trombositleriň, ýagny ganyň akmagyny saklaýan öýjükleriň hereketini gözegçilikde saklaýar. Trombositler ýürek-damar kesellerinde howply gan lagtalaryny döredip, infarkta ýa-da insulta sebäp bolup bilýär. Munuň öňüni almak üçin näsaglara trombositlere garşy dermanlar berilýär, ýöne şu wagta çenli lukmanlar olaryň her bir adama nähili täsir edýändigini takyk bahalandyryp bilenokdy.
Tokio uniwersitetiniň hassahanasynyň doktory Kadzutosi Hiroseniň ýolbaşçylygyndaky topar gan damarlaryndaky trombositleriň hereketini ýazga alýan ulgamy döretdiler. Bu ulgam sekuntda müňlerçe surat alýan mikroskop we olary seljerýän emeli aň bilen işleýär. Emeli aň bu suratlary seljerip, aýratyn öýjükleri, olaryň üýşmeleňini we ak gan öýjüklerini (leýkositleri) tapawutlandyryp bilýär.
Tehnologiýa 200-den gowrak näsagyň ganynda synag edildi. Netijede, agyr ýürek keselli adamlarda trombositar goýalmalaryň has ýygjamdygy ýüze çykaryldy.
Barlag üçin adaty gan barlagy (wenoz gan nusgasy) ýeterlik. Bu bolsa hassahana ýerleşdirilmezden netijeli seljerme geçirmäge mümkinçilik berýär.
Täze çemeleşme lukmanlara bejergini her bir näsagyň aýratynlygyna görä sazlamaga mümkinçilik berýär. Professor Keýsuke Godanyň bellemegine görä, emeli aň öýjükleriň hereketindäki adam gözüne görünmeýän üýtgeşmeleri hem duýup bilýär.


26.07.2025 18:29
8.7k+

Alymlar Stounhenj daşlaryny adamlaryň daşandygyny tassykladylar

Aberistuit uniwersitetiniň ylmy gözlegçileri Stounhenji emele getirýän daşlaryň bäş müň ýyldan gowrak ozal adamlar tarapyndan daşalandygyny subut etdi. Bu barada geçirilen ylmy barlaga salgylanyp, Daily Mail habar berýär...

24.07.2025 10:31
3.1k+

Perm ülkesinde Ýerdäki iň gadymylara degişli jandarlaryň yzlary tapyldy

Russiýanyň Perm ülkesinde suwuň yza çekilmegi üýtgeşik paleontologiki açyşlara getirdi. Şirokowskiý suw howdanynyň kenarynda Ýeriň ýüzünde 550 mln ýyldan gowrak ozal ýaşap geçen gadymy köp öýjükli organizmleriň yzlary tapyldy...

23.07.2025 07:20
21k+

Ýaponiýada ýertitremelerinden we beýleki hadysalardan soň kömek bermek üçin niýetlenen üç metrlik robot dörediler

Waseda uniwersiteti we birnäçe ýapon kompaniýalary halas ediş işleri we betbagtçylyklaryň netijelerini ýok etmekde ulanmak üçin niýetlenen üç metrlik adam şekilli roboty öndürer diýip, Kýodo habarlar gullugy habar berdi...

22.07.2025 12:35
7.2k+

Awstriýaly alymlar mikroplastik bilen öýkende howply täze döremäniň arasynda baglanyşyk tapdylar

Awstriýadaky Wena lukmançylyk uniwersitetiniň alymlary mikroplastigi we nanoplastigi demiňe dartmagyň öýkeniň öýjüklerinde kanserogeneziň irki döwürleri bilen baglanyşykly howply üýtgeşmelere getirip biljekdigini anykladylar...