Alymlar ýaşy 4500 ýyl bolan, stoluň üstünde oýnalýan oýnuň düzgünlerini täzeden dikeltdiler. Oýun tagtasy 1977-nji ýylda Eýranyň günorta-gündogaryndaky Şahr-e Sohtede geçirilen arheologiki gazuw-agtaryş işleri...
24-nji dekabrda NASA-nyň Parker Solar Probe zondy Güne azyndan 6,1 million kilometre golaý aralykdan sagatda 692 000 km tizlik bilen uçup geçip, täze rekordlary goýdy. Bu enjamyň Gün aýtymyna 22-nji gezek ýakynlaşmasynyň...
Günorta koreýaly alymlar ysmaz bolan adamlara hereket etmäge kömek edýän, ýeňil geýilýän WalkON Suit F1 robotyny öndürdiler diýip, Reuters habar berýär. Işläp düzüjileriň biri Kim Syn Hwanyň özi paraplegiýadan...
Alymlar adam bedeninde öň belli bolmadyk, wirusa meňzeş, “obeliskler” diýip atlandyrylan organizmleriň bardygyny ýüze çykardylar. Olar dünýäniň ilatynyň ýarysynyň agyz boşlugynda we içegelerinde ýaşaýarlar, ýöne...
Stounhenj Britaniýanyň gadymy jemgyýetlerini bir umumy medeni-syýasy ulgama birikdirip, olaryň agzybirliginiň nyşany hökmünde hyzmat eden bolsa gerek. Şeýle çaklamalary Londonyň Uniwersitet kollejiniň we Aberistuit...
Kaliforniýa tehnologiýa institutynyň (Kalteh) alymlary adamyň pikirleniş prosesiniň tizligini ölçemek kararyna geldiler. Seljeriş işinde hünärmenler maglumat teoriýasynyň usullaryna we adamyň okamakda, ýazmakda...
Gürjüstanda arheologlar ýüzi näbelli hatly gadymy daş tagtajygyny tapdylar. Bazalt daşynyň ýüzüne haşamlanyp ýazylan nyşanlaryň aňladýan manysy häli-häzire çenli açylmady we gelip çykyşy syr bolmagynda galýar diýip...
Ýapon alymlary Saturnyň halkalarynyň ýaşy barada umumy kabul edilen nazaryýete garşy çykdylar we onuň planetanyň özi ýaly gadymy bolup biljekdigini aýtdylar. Olar öz barlaglaryny Nature Geoscience žurnalynda hödürlediler...
Ispaniýanyň Maýorka adasynda häzirki süýdemdirijileriň atasy hasaplanýan gylyç dişli ýyrtyjy gorgonopsyň galyndylary tapyldy. “Nature Communications” žurnalynda ýazylyşyna görä, tapyndylaryň ýaşy 280 million ýyla...
Täze geçirilen barlaglar elektro ulgamlarda, hemra we aragatnaşyk ulgamlarynda bökdençlik döredip bilýän weýran ediji Gün alawlarynyň, ozal pikir edilişinden, has ýygy ýüze çykýandygyny görkezdi. Bu barada “Wokrug...
18-nji dekabrda Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde «Akylly» şäher: dolandyrmak, sanly, “akylly” we emeli aň tehnologiýalary, howpsuzlygy, ykdysadyýeti» atly halkara ylmy-amaly...
Alymlar otuz ýyldan gowrak durgunlykdan soň Günorta ummanda dünýäniň süýşýän iň uly buz bölegi bolan A23a aýsbergini öwrenýärler diýip, “Wokrug sweta” neşiri ýazýar. Onuň ululygy hatda uly metropollardan hem geçýär...
Milenio ummany öwreniş institutynyň (Çili) we Wuds Houl ummany öwreniş institutynyň (ABŞ) alymlary suwuň aşa çuňlugynda ýaşaýan täsin jandary suratlandyrdylar. Çiliniň kenaryndaky Atakama çöketliginiň 7902 metr...
Alymlar fromerden 12 million ýagtylyk ýylynda ýerleşýän Sentawr A galaktikasynyň golaýynda syrly V şekilli gurluşy tapdylar. “The Astrophysical Journal-ynda” çap edilen maglumatlara görä, obýekt takmynan 700 ýagtylyk...
Türkmenistanyň Bilim ministrligi tarapyndan yglan edilen ýaşlaryň arasynda robot tehnologiýasy boýunça geçirilen bäsleşige ýurdumyz boýunça ýaşlaryň 272-si gatnaşyp, olaryň 181-si mekdep okuwçylaryndan, 91-si orta...
Soňky üç onýyllygyň dowamynda gury ýeriň 77,6%-inde yzgaryň derejesi ep-esli azaldy, çöl ýerleriň meýdany bolsa 7,6% ulaldy. Bu barada BMG-niň Çölleşmä garşy göreş konwensiýasynyň (UNCCD) täze hasabatynda aýdylýar...
Hytaýda çoýny adaty usuldan 3600 esse çalt öndürmegiň öwrülişikli usuly işlenip taýýarlandy. Barlagçylar tehnologiýanyň diňe bir prosesi çaltlaşdyrman, eýsem, onuň arzan düşýändigini we ekologiýa taýdan has amatlydygyny...
Ylmy gözlegçiler döwrebap tehnologiýalaryň kömegi bilen IV asyrda häzirki Türkiýäniň çäginde ýaşan keramatly Nikolaý Mirlikiýskiniň ýüz keşbini gaýtadan dikeltdiler. Hut onuň şahsyýeti Santa-Klausyň obrazynyň peýda...
Bristol uniwersitetiniň we Beýik Britaniýanyň Atom energiýasy boýunça edarasynyň (UKAEA) alymlary uglerod-14-üň esasynda dünýäde ilkinji almaz batareýasyny döretdiler. Bu innowasion energiýa çeşmesi radioaktiw...
Niderlandlardan bir höwesjeň Witmarsum şäheriniň golaýyndaky ekin meýdanlarynda wikingleriň döwrüne degişli seýrek duş gelinýän tapyndyny ele saldy. Ol tapyndy ýabany ýekegapanyň şekili bilen bezelen we X asyra...
Barselona uniwersitetiniň alymlary Marsyň demirgazyk ýarym şaryndaky giňligi 2896 km bolan düzlügiň geljekde Ýerden daşardaky ýaşaýyş üçin esasy gözleg meýdançasy bolup biljekdigini aýtdylar. Bu barada Daily Mail...
Alymlar Merkezi Hytaýda gadymy adamlaryň galyndylaryny tapdylar, olara Homo juluensis ýa-da “uly kelleli adam” (hytaýça Ju lu – äpet kelle) diýlipdir. Bu gominidler 300–50 müň ýyl ozal ýaşapdyrlar, olaryň giň kelleçanaklarynyň...
Sautgempton uniwersitetiniň hünärmenleri Ispaniýanyň Maltrawieso gowagyndaky gaýalarda saklanyp galan el yzlarynyň senesi bellediler. Gözlegçiler şekilleriň Neandertallar tarapyndan takmynan 66,7 müň ýyl ozal döredilendigini...
Hytaýyň elektron ylymlary we tehnologiýa uniwersitetiniň (UESTC) alymlary daş-töwerekdäki reňke uýgunlaşyp bilýän innowasion materialy hödürlediler. Ol daşky iýmitlendiriş çeşmesi bolmazdan işleýär. Taslamanyň...
Nýu-Ýorkdaky Kolumbiýa uniwersitetiniň inženerler topary radioýygylykly aragatnaşyk üçin çeýe we ýeňil antennalary döretmekde adaty örme usulyna ýüzlendiler. Alnan “ýorgany” aňsatlyk bilen eplemek we açmak bolýar...
Witwatersrand uniwersitetiniň alymlary Zimbabweniň gündogarynda gaýanyň ýüzüne çekilen şekilleri öwrendiler we beýleki zatlar bilen bir hatarda deprek, fleýta, surnaý we şakyrdawuk oýnawaç ýaly dürli gadymy saz...
Şweýsariýaly alymlar gipotalamusyň çuňňur gyjyndyrmasy esasynda ysmaz keselini bejermegiň usulyny oýlap tapdylar. Bu usul birnäçe ýyl ýöremedik hassalarda ýöremek ukybyny dikeltmäge mümkinçilik berdi. Adatça, Parkinson...
ABŞ-ly alymlaryň topary dartyş güýjüniň ýok şertlerinde elektron shemalary abatlamaga ukyply 3D printeri döretdi. Phys.org neşiriniň habar bermegine görä, enjam NASA-nyň uçýan barlaghanasynyň bortunda üstünlikli...
Massaçusets Tehnologiýa Institutynyň (MIT) barlagçylary suw joşmalaryny we olaryň hakyky netijelerini öňünden çaklamak üçin innowasion tehnologiýa döretdiler. Earth Intelligence Engine diýip atlandyrylýan bu gural...
Keniýada arheologlar gadymy adamlaryň iki görnüşiniň galyndy yzlaryny tapdylar. Tapyndy, takmynan 1,5 million ýyl ozal olaryň şol bir sebitde bile ýaşandyklaryny subut edýär diýip, Science žurnalynda çap edilen...
Curiosity mars roweri ilkinji gezek Marsyň atmosferasynda sadap reňk bulutlary surata aldy. ABŞ-nyň, Kanadanyň we Ispaniýanyň alymlary tarapyndan geçirilen maglumat derňewi bu bulutlaryň 50 kilometrden gowrak belentlikde...
Tomsk döwlet uniwersitetiniň (TSU) alymlary Arktikadaky buzda suwasty golografiki kamera oturtdylar. Ol planktony (plankton - süýji we deňiz suwlarynda ýaşaýan mikroskopik organizmlerdir) yzygiderli gözegçilik...
Iňlis arheologlary Angliýanyň Norfolk sebitindäki Attleboro şäheriniň golaýynda geçirilen gazuw-agtaryş işlerinde b.e. V-VI asyrlaryna degişli adaty bolmadyk gymmatly tapynda gabat geldiler. Bu tapyndy 393-nji...
Ysraýylda 12 ýaşly okuwçy gyz Dafne Filşteýner tomzak şekilli gadymy Müsür tumaryny tapdy. 3500 ýyldan gowrak ýaşly bu artefakt Ysraýylyň Gadymy ýadygärlikler müdirligine öwrenmek üçin geçirildi diýip, “Wokrug...
Germaniýaly we müsürli arheologlar Lýuksordan uzak bolmadyk bir ýerde gaýany ýonup gurlan gadymy ybadathanany tapdylar. Bu toplum b.e. öňki II asyrda ýaşap geçen Ptolemeý VIII-iň döwrüne degişli diýip, Phys.org...
4-nji dekabrda, çarşenbe güni Hindistanyň kosmos barlaglary guramasy (ISRO) Ýewropa kosmos agentligi (ESA) bilen bilelikde uzak möhletli emeli Gün tutulmasyny amala aşyrmak üçin Proba-3 missiýasyny ugradar. Bu...
Hytaýly alymlar asteroidleri öwrenmekde ulanyp boljak, elmydama aýaklarynyň üstüne düşýän robot iti döretdiler. Pişiklerden alnan bu başarnyk, pes dartyş güýji şertlerinde işlemek üçin peýdalydyr diýip, Interesting...
“Jeýms Uebb” kosmos teleskopy (JWST), alymlaryň pikirine görä, älemde iň irki bolmagy mümkin diýip hasaplanmaga dalaşgär bäş sany galaktikany tapdy. Olar häzir hem Uly partlamadan 200 million ýyl geçendäki bolşy...
Halkara alymlar topary ýitip giden amfisbenleriň täze we ýok bolan görnüşlerini (gurçuk ýaly hažžyklar ýa-da iki aýaklylar) suratlandyrdy. Olar Terastiodontosaurus marcelosanchezi-iň beýanyna, Tunisdäki Jebel-Şambi...
ABŞ-nyň Milli aeronawtika we kosmos giňişliginiň barlaglary müdirligi (NASA) Dragonfly (“Teneçir”) apparatyny uçurmak üçin SpaceX kompaniýasy bilen 257 million dollarlyk şertnama baglaşdy. Missiýanyň çäklerinde...
