Ýaponiýadaky iň gadymy «adam galyndylary» aslynda adama degişli däl eken

  • 16.06.2025 13:14
  • 5.8k+

1950-nji ýyllarda Ýaponiýanyň merkezindäki Toýohasi şäheriniň golaýynda arheologlar birnäçe gadymy süňkleri – bir egin süňki bilen but süňküniň bir bölegini tapdylar. Şol wagt olar iň gadymy adam galyndylary hökmünde kesgitlenip, ýaşy 20 müň ýyl diýlip çaklanypdy. Bu tapyndylar soň Ýaponiýanyň antropologik mirasynyň möhüm bölegine öwrüldi.

Emma 1980-nji ýyllaryň ahyrynda, käbir alymlarda bularyň adama degişli däldigi barada şübheler döräp ugrady. Häzirki zaman tehnologiýalaryň kömegi bilen bu jedel ahyrsoňy çözüldi diýip, «Glass Almanac» ýazýar.
Tokio uniwersitetinden barlagçy Gen Suwa kärdeşleri bilen bilelikde tapylan süňkleriň KT skanirlemesini we mikroskopiki seljermesini geçirdi. Netijede, bu süňkleriň 20 müň ýyl ozal arhipelagda ýaşap geçen Ursus arctos görnüşli gadymy goňur aýynyňkydygy ýüze çykaryldy.
Morfologiki seljermeler süňkleriň içki gurluşynyň adam süňküne gabat gelmeýändigini, emma aýy süňki bilen doly gabat gelýändigini görkezdi.
Şeýlelikde, Ýaponiýadaky iň gadymy adam galyndylary diýlen at indi 14 müň – 17 müň ýyl ýaşy bolan, Hamakita sebitinden tapylan süňklere geçdi. Adamzadyň has irki döwürlerde bu sebitde ýaşap geçendigi bilen bagly yzlar hökmünde skeletler däl-de, dürli gurallar we beýleki artefaktlar Rýukýu adalaryndan tapylypdy we 32 müň ýyllyk diýip senelenipdi.
Alymlar şeýle ýalňyşlyklaryň geleňsizlik bilen däl-de, öňki döwrüň tehnologiýasynyň çäklendirmeleri bilen baglanyşyklydygyny belleýärler. Diňe häzirki zaman seljeriş usullary, şol sanda 3D rekonstruksiýa we DNK gözlegleri tapyndylaryň gelip çykyşyny takyk kesgitlemäge mümkinçilik berýär.


düýn 14:28
1.6k+

Turşudan süýjä: Hytaýda kömürturşy gazyny şekere öwürmegi öwrendiler

Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň Týanszin senagat biotehnologiýa institutynyň alymlary kömürturşy gazyny çylşyrymly uglewodlara netijeli öwürmegiň usulyny işläp taýýarladylar. CO₂-ni üýtgetmegiň netijesinde olara fruktoza, glýukoza, amiloza, amilopektin we azyk hem himiki senagatda ulanmak üçin ýaramly bolan beýleki birleşmeleri almak başardýar...

16.07.2025 06:27
4.6k+

Hytaýda arynyň beýnisini dolandyrmagy öwrendiler. Ol diýleni 90% ýerine ýetirýär

Pekin tehnologiýa institutynyň alymlary beýnä täsir edýän dolandyryjy arkaly dolandyryp bolýan dünýäde ilkinji kiborg aryny döretdi. Bu barada South China Morning Post neşiri habar berýär. Enjamyň agramy 74 milligram bolup, bu arylaryň göterýän şireli haltasynyň agramyndan hem azdyr...

16.07.2025 06:16
2.5k+

Alymlar bagry göçürmezden bejermek üçin sütün öýjüklerini döretdiler

Ýewropaly molekulýar biologlar organyň dokumalaryna netijeli ýapyşýan we çynlakaý zeper ýetmelerde onuň regenerasiýasyny çaltlaşdyrýan bagyr sütün  öýjükleriniň ösdürilip ýetişdirilişini işläp taýýarladylar. Bu açyş sirrozyň agyr görnüşlerinde bagyr transplantasiýasyna alternatiwa bolup biler diýip, Birmingem uniwersitetiniň metbugat gullugy habar berdi...

14.07.2025 17:12
7.8k+

Aşgazany ösümlikden doly, taryhda ilkinji ot iýýän pterozawr tapyldy

Paleontologlar taryhda ilkinji gezek aşgazanynda ösümlik iýmitiniň galyndylary bolan pterozawryň galyndylaryny tapdylar. Bu açyş agzalan uçýan süýrenijileriň käbir görnüşleriniň ot iýiji bolandygynyň ilkinji göni subutnamasydyr...