Ortaýer deňzinde 2570 m çuňlukdan XVI asyra degişli adaty bolmadyk ýükli gämi tapyldy

  • 17.06.2025 13:01
  • 9.9k+

Fransuz arheologlary Ortaýer deňzinde 2570 metr çuňlukdan XVI asyrda gark bolan söwda gämisini tapdylar. Medeniýet ministrliginiň Suwasty arheologiýa bölüminiň müdiri Arno Şomas bu Fransiýanyň territorial suwlarynda gämi heläkçiligi hasaba alnan iň çuň ýerdir diýip, habar berdi.

Bu açyş mart aýynda Sen-Tropeniň kenaryndaky deňiz düýbüniň barlagyny geçirýän suwasty uçarmansyz enjam tarapyndan edildi. Apparat Fransiýanyň mineral baýlyklaryndan başlap, internet kabellerine çenli çuňlukdaky deňiz baýlyklaryny öwrenmek boýunça hökümet taslamasynyň bir bölegidi.
Arheologlar gäminiň keramika we metal önümleri bilen ýüklenip, Italiýanyň demirgazygyndan çykyp ugrandygyna ynanýarlar. Tapyndynyň ýüze çykarylan  ýerine şertli "Kamarat 4" diýip at berildi.


Arheolog Marin Sadaniniň sözlerine görä, galyndylaryň arasynda 200 töweregi agzy dar küýze tapyldy. Olaryň käbiri "IHS" monogrammasy - Isanyň adynyň grek dilindäki ilkinji harpy, beýlekileri ösümlik we geometrik nagyşlar bilen bezelipdir. Bu alamatlar küýzeleriň häzirki Italiýanyň demirgazygyndaky Liguriýa sebitinde ýasalandygyny görkezýär.
Mundan başga-da, 100 töweregi sary plastina, iki gazan, labyr we alty top tapyldy.
Geljekki iki ýylda arheologlar gäminiň sanly 3D modelini döretmegi we tapyndylar barada goşmaça barlag geçirmegi meýilleşdirýärler.


düýn 14:35
4.9k+

Amerikaly alymyň pişigi oňa eýýäm ikinji gezek näbelli bir wirusy açmaga kömek etdi

Pepper atly pişik ikinji gezek öý hojaýynyna, Floridadan mikrobiolog Jon Ledniskä täze, ozal ylma belli bolmadyk wirus ştammyny açmaga kömek etdi diýip, Gizmodo habar berýär. Pepper öýe jansyz gyzylguýruk syçany getirdi we Ledniski ony barlaghanada öwrenmek kararyna geldi...

16.07.2025 13:28
6.2k+

Grenlandiýada 3 km buzuň astyndan gadymy tundranyň galyndylary tapyldy. Ol ýerde haşhaş, moh we hatda leýlisaç ösüpdir

Grenlandiýanyň köp bölegi buz we gar bilen örtülendir, şonuň üçin adanyň ady şoňa ýaňzydylyp goýlan. Emma bu hemişe beýle bolmandyr. Alymlar üç kilometrlik buz gatlagynyň astyndan gadymy tundra ekoulgamynyň yzlaryny tapdylar...

16.07.2025 06:12
4k+

Belizde maýalaryň gadymy şäheriniň ilkinji hökümdary - Te Kaab Çaakanyň mazary tapyldy

Hýuston uniwersitetiniň arheologlary Karakolda (Beliz) maýalaryň bu gadymy şäheriniň ilkinji hökümdary we onuň şa nesilşalygynyň esaslandyryjysy Te Kaab Çaagyň mazaryny tapdylar. Bu Merkezi Amerikanyň döwleti bolan Belizdäki iň uly maýa arheologik ýadygärliginde 40 ýyldan gowrak wagtlap geçirilen barlagda tapylan ilkinji şa mazarydyr...

12.07.2025 19:24
12k+

Germaniýada arheologlar ýaşy 125 000 ýyl bolan gadymy ýag “fabrikasyny” tapdy

Arheologlar Germaniýadaky Noýmark-Nord diýen ýerde 172 haýwanyň – atlaryň, sugunlaryň we öküzleriň 2000-den gowrak süňk bölegini tapdy. Süňkler döwlüp, ýag almak üçin gaýnadylypdyr. Bu 125 müň ýyl ozal neandertallar tarapyndan ýagyň işlenmeginiň subutnamasydyr diýlip, Science Advances žurnalynda ýerleşdirilen habarda aýdylýar...