Alymlar syrly we seýrek Uinston Red göwheriniň syryny açdylar

  • 11.06.2025 13:14
  • 3.6k+

Alymlar dünýäde iň seýrek we syrly göwherleriň biri, agramy 2,33 karat bolan Uinston Red göwheriniň ilkinji barlagyny geçirdiler. Bu iş Gems & Gemology žurnalynda çap edildi diýip, IFLScience habar berýär.

Uinston Red göwheri özboluşly gyzyl reňki bilen tapawutlanýar. Hünärmenler ony bahasyna ýetip bolmajak diýip atlandyrsalar-da, onuň bazar bahasy 2,6 million dollar diýlip çaklanylýar. Aslynda, Gyzyl göwheriň 1 million dollardan arzan bolýan wagty seýrek.
Bu göwher Waşingtondaky Smitson milli tebigatyň taryhy muzeýine zergär Garri Uinstonyň ogly Ronald Uinston tarapyndan sowgat berildi. Uinston Red-iň gyraňlanylyşy onuň XX asyryň birinji ýarymynda döredilendigini görkezýär. 1938-nji ýylda zergär Žak Kartýeniň ony Nawanagar hindi knýazlygynyň hökümdaryna satandygy mälimdir. 1988-nji ýylda Uinston daşy hökümdaryň oglundan satyn alýar. Göwheri 1988-nji ýylda Tokioda görkezmek meýilleşdirilipdi, ýöne ony halka ilkinji gezek bir ýyl geçensoň görkezdiler.
Alymlar Uinston Red-iň optiki aýratynlyklaryny öwrendiler we ony beýleki seýrek daşlar bilen deňeşdirdiler. Ahyrda-da, onuň özboluşly gyzyl reňki Ýeriň mantiýasyndaky ýokary basyş astynda göwheriň kristal gözeneginiň deformasiýasy sebäpli emele gelipdir diýen netijä geldiler.
Göwheriň Wenesuelada ýa-da Braziliýada gazylyp alnandygy çak edilýär, ýöne onuň gelip çykyşy henizem nämälimligine galýar.


düýn 18:32
2.7k+

Uelsiň paýtagtynda şäher seýilgähiniň aşagyndan bürünç asyrynyň mazary tapyldy

Britaniýanyň Kardiff şäherindäki Trelaý seýilgähiniň aşagyndan meýletinçi  arheologlar bürünç eýýamynyň mazaryny tapdylar. Tapyndylar takmynan b.e. öňki 1500-nji ýylda gurlan tegelek jaýyň gapdalyndan tapyldy. Bu bina bu ýerden iki ýyl ozal gazylyp tapylypdy...

düýn 18:30
1.6k+

Şweýsariýada geljekdäki ýitgileriň öňüni almak üçin mikrob saklaýjy enjam döredilýär

Şweýsariýada Microbiota Vault Initiative - mikrob dürlüligini goramak üçin “mikrobiologik gämi” taslamasy durmuşa geçirilýär. Alymlary geljekde köp möhüm bakteriýalaryň adam bedeninden ýok bolup gitmeginiň mümkindigi alada goýýar...

düýn 18:28
1.8k+

Alymlar howadan agyz suwuny alýan “gabarçakly örtük” döretdiler

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary aşa gurak şertlerde-de, mysal üçin Sahara çölünde ýa-da Ölüm jülgesinde (ABŞ-da ýerleşýär)  howadan agyz suwuny alyp bilýän enjamy döretdiler diýip, Live Science ýazýar...

03.07.2025 14:24
8k+

Belgiýada 10 500 ýyl mundan ozal ýaşan aýalyň ýüz keşbi gaýtadan dikeldildi

Gent uniwersitetiniň alymlary hudožnikler bilen bilelikde häzirki Belgiýanyň çäginde, takmynan, 10 500 ýyl mundan ozal – mezolit eýýamynda ýaşan aýalyň ýüz keşbini gaýtadan dikeltdi. Onuň galyndylary 35 ýyldan gowrak wagt ozal Dinantyň golaýyndaky Margo gowagynda tapyldy...