Ýapon alymlary duzly suwda ereýän plastik döretdiler

  • 10.06.2025 13:43
  • 2.5k+

RIKEN Täze materiallary öwreniş merkezinden we Tokio uniwersitetinden hünärmenler diňe bir sagadyň dowamynda duzly suwda ereýän plastik işläp taýýarladylar. Düzüminde duz bolan toprakda bolsa, plastik ululygyna görä, takmynan, 200 sagadyň dowamynda dargaýar diýip, «Techspot» habar berýär.

Bu materialyň berkligi adaty nebit esasly plastiklerden pes däl, ýöne duz bilen täsirleşende esasy düzüm böleklerine çenli dargap başlaýar. Bu komponentler bolsa, tebigy bakteriýalar tarapyndan gaýtadan işlenýär we netijede mikroplastik ýa-da nanoplastik döremeýär.
Häzirki wagtda bar bolan biodargamaga ukyply plastikler dolulygyna dargamaýar, şeýle-de bu proses gaty haýal bolup geçýär. Ýapon alymlarynyň işläp düzen täze materialy bolsa, ekologik taýdan has amatly alternatiwa bolup biler – ol zäherli däl, kömürturşy gazyny bölüp çykarmaýar, ýangyna garşy durnukly we ýörite örtük bilen örtülenden soň adaty plastik ýaly ulanyp bolýar.
Häzirki wagtda alymlar şol ýörite örtügiň ulanylyş prosesini kämilleşdirmek bilen meşgullanýarlar, bu bolsa materialyň heniz köpçülikleýin ulanyşa taýýar däldigini aňladýar.


BMG-niň maglumatlaryna görä, her ýyl dünýä ummanlaryna 23 million tonnadan 37 million tonna çenli plastik galyndy zyňylýar. Geljekki 15 ýylyň dowamynda bu hapalanma derejesi üç esse artyp biler. Doly dargaýan plastik bu meseläni düýpli çözmese-de, onuň has-da erbetleşmeginiň öňüni alyp biler.


düýn 19:18
2.5k+

Paleontologlar dinozawryň täze görnüşini açdylar: Ol tas 110 ýyllap köpçüligiň göz öňünde durdy

Paleontologlar köne kolleksiýalaryň arasyndaky muzeý witrinasynda dinozawryň täze görnüşini tapdylar. Bu, alymlaryň 1916-njy ýylda tapylan ördek burunly gadrozawridanyň nusgasyny täzeden öwrenenlerinden soň ýüze çykdy...

15.12.2025 17:03
7.2k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...

15.12.2025 15:06
3.9k+

400 müň ýyllyk oduň yzy tapyldy: neandertallar Homo sapiens-den has öň ot ýakypdyr

Arheologlar Suffolk graflygyndaky arheologik ýadygärligiň çäginde adamlaryň 400 müň ýyl mundan ozal – öňki hasap edilenden tas 350 müň ýyl ir ot ýakmagy öwrenendigine subutnama tapdy. Ylmy gözleg Nature žurnalynda neşir edildi...

15.12.2025 08:34
1.4k+

ABŞ-da gatanda CO₂-ni siňdirýän beton işlenip düzüldi

Massaçusetsdäki Wuster Politehniki Institutynyň (WPI) alymlary Fermentatiw Gurluşlyk Materialy (ESM) diýlip atlandyrylýan innowasion gurluşyk materialyny işläp düzdüler. Onuň esasy aýratynlygy uglerod-negatiw bolmagydyr: gatama prosesinde ol kömürturşy gazyny çykarman, tersine, atmosferadan kömürturşy gazyny işjeň özüne siňdirýär...