Ýapon alymlary duzly suwda ereýän plastik döretdiler

  • 10.06.2025 13:43
  • 2.5k+

RIKEN Täze materiallary öwreniş merkezinden we Tokio uniwersitetinden hünärmenler diňe bir sagadyň dowamynda duzly suwda ereýän plastik işläp taýýarladylar. Düzüminde duz bolan toprakda bolsa, plastik ululygyna görä, takmynan, 200 sagadyň dowamynda dargaýar diýip, «Techspot» habar berýär.

Bu materialyň berkligi adaty nebit esasly plastiklerden pes däl, ýöne duz bilen täsirleşende esasy düzüm böleklerine çenli dargap başlaýar. Bu komponentler bolsa, tebigy bakteriýalar tarapyndan gaýtadan işlenýär we netijede mikroplastik ýa-da nanoplastik döremeýär.
Häzirki wagtda bar bolan biodargamaga ukyply plastikler dolulygyna dargamaýar, şeýle-de bu proses gaty haýal bolup geçýär. Ýapon alymlarynyň işläp düzen täze materialy bolsa, ekologik taýdan has amatly alternatiwa bolup biler – ol zäherli däl, kömürturşy gazyny bölüp çykarmaýar, ýangyna garşy durnukly we ýörite örtük bilen örtülenden soň adaty plastik ýaly ulanyp bolýar.
Häzirki wagtda alymlar şol ýörite örtügiň ulanylyş prosesini kämilleşdirmek bilen meşgullanýarlar, bu bolsa materialyň heniz köpçülikleýin ulanyşa taýýar däldigini aňladýar.


BMG-niň maglumatlaryna görä, her ýyl dünýä ummanlaryna 23 million tonnadan 37 million tonna çenli plastik galyndy zyňylýar. Geljekki 15 ýylyň dowamynda bu hapalanma derejesi üç esse artyp biler. Doly dargaýan plastik bu meseläni düýpli çözmese-de, onuň has-da erbetleşmeginiň öňüni alyp biler.


düýn 15:42
2.7k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

düýn 14:32
1.1k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...

24.10.2025 12:26
3.4k+

Ýaş alymlar rak keseline garşy "Troýan şekeri" bolan dermany döretdiler

Russiýanyň MIREA tehnologik uniwersitetiniň hünärmenleri rak keseline garşy täze fotodinamik bejergi usulynda şekeri peýdalandylar. Täze taýýarlanan derman serişdesindäki glýukoza molekulalary rak öýjüklerini aldap, olary derman serişdelerini has işjeň siňdirmäge mejbur edýär diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy TASS-a habar berdi...

24.10.2025 12:21
3.4k+

Alymlaryň aýtmagyna görä, adam aňy 55–60 ýaş aralygynda öz iň ýokary derejesine ýetýär

Awstraliýaly psiholog Žil E. Žinýak we polşaly alym Marçin Zaýenkowski adam aňynyň ösüş tapgyrlary boýunça barlag geçirdiler. Netijeler Intelligence žurnalynda çap edilip, olaryň esasy pikirleri Metro neşiri tarapyndan giňden beýan edildi...