Hytaý ýertitremesiniň alamatlaryny gije-gündizleýin öwrenmek üçin hemra uçurdy

  • 18.06.2025 14:32
  • 7.4k+

Hytaý ýurduň demirgazyk-günbataryndaky Szýusýuan kosmos merkezinden CSES-2 (China Seismo-Electromagnetic Satellite-2) hemrasyny üstünlikli uçurdy. Apparat orbita Long March 2D (“Beýik ýöriş-2D”) raketasy bilen uçuryldy diýip Space News habar berýär. 

Taslama Hytaýyň, Italiýanyň we Awstriýanyň gatnaşmagynda durmuşa geçirildi. Hemranyň esasy wezipesi - ýertitremeleriniň, sunamileriň, wulkan atylmalarynyň  we güýçli tupanlaryň ýakynlaşýangyny görkezip biljek elektromagnit anomaliýalaryny ýüze çykarmakdyr.
CSES-2 - 2018-nji ýylda uçurylan CSES-1 hemrasynyň kämilleşdirilen görnüşi. Ol dokuz sany ylmy gural, şol sanda ionosfera fotometri we Awstriýada işlenip düzülen magnitometr bilen enjamlaşdyrylan. Apparat elektromagnit meýdanlarynyň we plazmanyň parametrleriniň üýtgemelerini ýazga alýar.
Emeli hemra yzygiderli maglumatlary ýygnamaga mümkinçilik berýän 507 kilometr belentlikde Gün-sinhron orbitasynda hereket edýär. Ol gözegçilikleriň çägini giňeldýän we monitoringdäki bökdençlikleri aradan aýyrýan CSES-1 bilen antifazada işleýär.
Bu missiýa alty ýyl dowam eder. Alymlar ýygnalan maglumatlaryň tebigy betbagtçylyklar hakyndaky irki duýduryş ulgamlarynyň netijeliligini ýokarlandyrmagyna kömek eder diýip umyt edýärler.
Tapgyryň ilkinji emeli hemrasy ýertitremelerinden öň ionosferada plazmanyň dykyzlygynyň we elektron akymlaryň üýtgemegini goşmak bilen, adatdan daşary hadysalaryň hasaba alnandygyny görkezdi.


düýn 16:42
4.2k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...

düýn 00:07
3.6k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...

25.10.2025 15:42
5.6k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

25.10.2025 14:32
2.1k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...