Müsürli we amerikaly alymlar bu açyşy Kairiň 90 km günorta-günbataryndaky Faýum oazisinde tapdylar. Olar oligosen döwrüniň gadymy ýyrtyjylary bolan giýenodonlaryň öň belli bolmadyk görnüşleriniň galyndylaryny tapdylar...
Astronomlar 2024 YR4 asteroidiniň Aý bilen çaknyşmak ähtimallygyny maslahatlaşýar. Bu hadysa Ýeriň hemrasynda asteroidi haýallatjak atmosferanyň ýoklugy sebäpli, 500 – 2000 metr diametrli krateriň döremegine getirip...
Soňky ýyllarda Ýeriň aýlanyşynyň tizleşmegi sebäpli alymlar bütindünýä wagtyndan bir sekunt aýyrmaly bolarlar. Düzedişi öňümizdäki birnäçe ýylyň içinde girizilmeli bolar diýip, Bütinrussiýa Fiziko-tehniki we radiotehniki...
Ýaponiýada Ýerden daşynda oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmek boýunça barlaglar alnyp barylýar. Tiba uniwersitetiniň ýöriteleşdirilen merkezi kosmosdaky ýaşaýşa uýgunlaşdyrmak üçin ösümlikleri ekstremal...
Tokio uniwersitetiniň we Waseda uniwersitetiniň alymlary predmetleri dolandyryp, çylşyrymly hereketleri, şol sanda “gaýçy” hereketini ýerine ýetirip bilýän biogibrid eli döretdi. Hereketi we güýji döretmek üçin...
Italiýaly fizikleriň topary ýokumly maddalary saklamaga hem-de belok bilen ýumurtganyň sarysynyň ideal gurluşyny gazanmaga mümkinçilik berýän ýumurtgany gaýnatmagyň iň gowy usulyny tapdy. Alymlar bu meselä ýörite...
Adaty elektrikli ýyladyjylar ýa-da ýorganlar hem sowuk howada adamlary belli bir derejede ýyladyp bilýär. Emma elektron tekstil diýlip atlandyrylýan bu tehnologiýalar, esasan-da immun taýdan gowşak adamlar üçin...
Ylmy gözlegçiler kömürturşy gazyny atmosferadan aýyrmagyň tebigy prosesini tizleşdirmek üçin 1620 termoýadro bombasyny ýarmagy teklip edýär. Roçester tehnologiýa institutynyň ylmy gözlegçileri 50 megatonna kuwwatly...
Kanadaly astronomlar Jeýms Uebb teleskopyny ulanyp, ilkinji gezek PDS 70 atly ýaş ýyldyzyň töwereginde emele gelýän planetalaryň jikme-jik suratyny aldy. Bu ýyldyzyň bizden uzaklygy 370 ýagtylyk ýylyna deň bolup...
Adamlar haýsy şertlerde ruhubelent ýagdaýda bolýar we näme üçin kähalatlar olar sebäpsiz ýere göwnüçökgün hala düşýärler. Los-Anjelesdäki Kaliforniýa uniwersitetiniň hünärmenleri günüň wagty, hepdäniň günleri we...
Antarktidada ýaşaýan jandarlar barada gürrüň edilende köp adamyň aňyna ilki bilen pingwinler gelýär. Emma bu yklymda örän täsin mör-möjek – ganatsyz çybyn Belgica antarctica hem ýaşaýar. Onuň şeýle aşa sowuk we...
Amerikaly we ýaponiýaly alymlaryň geçiren barlaglary ýogurt bilen yzygiderli iýmitlenmegiň kolorektal düwnük keseliniň döremek töwekgelçiligini azaldyp biljekdigini görkezdi. Çişiň bu görnüşi ýogyn içegäniň sag...
Hytaýly we ýewropaly alymlar pestisidleriň (ösümliklerde zyýanly mör-möjekleri zäherläp ýok edýän jisimler) haýwanlaryň, ösümlikleriň we beýleki organizmleriň 800-den gowrak görnüşine zyýanly täsir edýändigini...
Doňan ýollarda howpsuzlyk üçin tikenli gyşky tekerler zerur, ýöne olar asfalt ýollaryny zaýalap, ony howany hapalaýan we saglyga zyýan ýetirýän ownujak bölejiklere dargadýar. Şwesiýaly alymlar adaty kobalt tikenlerini...
Russiýanyň «Rosteh» döwlet korporasiýasy iň täze işläp düzen enjamyny – «ANT 1000PM» atly robotyny tanyşdyrdy. Bu täsin robot ýangyn söndürijileriň janyna howp salýan aşa kyn şertlerde ýangyna garşy göreşmek üçin...
Ýewropaly paleontologlar 1940-njy ýylda Germaniýada tapylan ýura döwrüne degişli pleziozawryň galyndylaryny seljerdiler. Bu gadymy süýrenijiniň galyndylary 80 ýyllap muzeýde saklanypdy. Alymlar ony gaýtadan seljerip...
Alymlar «Underwater Zooplankton Enhancement Light Array» (UZELA) atly enjamy – ýagny deňizleriň astyndaky merjen gaýalarynyň iýmitlenmegine ýardam berýän awtonom suwasty yşyklandyryş ulgamyny döretdiler. Bu enjam...
Hytaýly alymlaryň topary hakyky ösümligiň wezipelerini ýerine ýetirip bilýän emeli ýapragy döretdi. Ol Gün şöhlesini elektrik toguna öwürýär diýip, Interesting Engineering habar berýär. Ýapraklar tebigy elektrik...
Halkara alymlar topary Latyn Amerikasynyň ýurtlarynda ýaşaýan 1 ýaşdan 4 ýaş aralygyndaky 1878 çaganyň gatnaşmagynda barlag geçirdi. Olar körpeleriň aglabasynyň ekranyň öňünde maslahat berilýän wagtdan has köp...
Ispaniýaly, finlýandiýaly we kanadaly alymlar topary ilkinji gezek ultrases tolkunlaryny ulanyp, elektrik uçgunlaryny nädip gönükdirmelidigini görkezdiler. Açyş atmosfera ylmyndan başlap, biolukmançylyga çenli...
Towşanlaryň dişleri tutuş ömrüniň dowamynda ösmegini bes etmeýär. Şol sebäpden olar gaty iýmitleri çeýnäp, dişlerini köneldýärler. Emma täze geçirilen gözlegde alymlar towşanlaryň dişlerini diňe bir köneltmän,...
Hytaýly alymlar Günorta-Hytaý deňzinde 1600 metr çuňlukda dünýädäki iň uly suwasty HUNT neýtrino teleskopynyň gurluşygyna başladylar. Taslama kosmologiýanyň we fizikanyň täze taraplaryny açyp biljek syrly bölejikleri...
Lagyllar we zümerretler çuňňur hem doýgun reňkleri bilen meşhurdyr. Olaryň reňkleri gyzyl we ýaşyl öwüşginleriň nusgasy bolup durýar. Eýsem, bu ajaýyp reňkler nireden gelip çykýar? Jogap, himiýa bilen baglanyşykly...
Alymlar älemdäki «iň uly düzüm» hasaplanýan gurluşy ýüze çykardylar. Bu gurluşa «Kipu» diýlip at berildi. Onuň ululygy 400 megaparsege (1,3 milliard ýagtylyk ýylyna), massasy bolsa 200 kwadrillion Gün massasyna...
Ostiniň Tehas uniwersitetiniň alymlary nauşnikleriň bir taýynyň akkumulýatorynyň beýlekisinden çalt zarýadyny ýitirmeginiň sebäbini öwrenip, gyzykly netijä geldiler. Hünärmenler simsiz nauşniklerde akkumulýatoryň...
Beýleki planetalarda ýa-da asman jisimlerinde buzuň astyndaky ummanlarda ýaşaýşy gözlemek pikir edilenden has kyn bolup biler. Enselad boýunça geçirilen gözlegler, onuň ummanyndaky fiziki prosesleriň biologiki...
Awstraliýaly hünärmenler dünýäde ilkinji gezek «synag çüýşesinde» kenguruwyň embrionyny döretdiler. Barlagçylaryň aýtmagyna görä, bu üstünlik koala, tasmaniýa "arwahy" we demirgazyk ýüňli wombaty ýaly ýitip gitmek...
Halkara alymlar topary hereketi we basyşy bir wagtyň özünde elektrik energiýasyna we ýagtylyga öwürýän sensory işläp taýýarlady. Gurluş batareýasyz, awtonom işläp bilýär we halas ediş operasiýalarynda, sportda...
Italiýada iki müň ýyl ozal biziň eýýamymyzyň 79-njy ýylynda bolup geçen Wezuwiý wulkanynyň weýrançylykly atylmasyndan gutulmaga synanyşan adamlaryň we haýwanlaryň yzlary tapyldy. Açyş Pompeýden 13 km uzaklykda...
Russiýaly barlagçylar gymmatly golýazmalaryň kesilen böleklerini dikeltmek üçin emeli aň ulanýarlar. Tehnologiýa XIX asyryň meşhur şahyry Aleksandr Puşkiniň golýazmalaryny öwrenmekde ulanyldy. Bu usul diňe bir...
Ýüzmek boýunça Olimpiýa ýaryşlary geçirilenden soň alymlar Parižiň (Fransiýa) Sena derýasynyň suwunyň arassalanýandygyny görkezýän möhüm alamatlary ýüze çykardylar. The Guardian neşiriniň ýazmagyna görä, Sena derýasynyň...
Marsyň üstünde syrly inedördül emele gelme ýüze çykaryldy we ol alymlaryň hem kosmos söýüjileriň arasynda işjeň pikir alyşmalara getirdi. Mars Orbite orbital enjamy bilen düşürilen surat Mars Image Explorer saýtynda ýerleşdirildi...
Ýewropa kosmos agentligi (ESA) «Jeýms Uebb» (JWST) teleskopy tarapyndan alnan täze suraty paýlaşdy. Suratda Sowur (Öküzçe) ýyldyz toparynda ýerleşýän, täze dörän ýyldyzyň daşyny gurşap alan HH 30 atly protoplanet...
Birnäçe ýyl bäri zenanlaryň erkeklere garanyňda has köp gepleýändigi barada düşünjeler bardy. Emma «Journal of Personality and Social Psychology» žurnalynda çap edilen täze gözleg, bu düşünjäniň diňe belli bir...
Hytaý 2026-njy ýylda Aýa bir bökende onlarça kilometri geçmäge ukyply bolan zondy ibermegi meýilleşdirýär. Täze “Çane-7” enjamy Ýeriň hemrasynyň Günorta polýusynda suw gözlär. Bu barada Hytaýyň Merkezi telewideniýesine...
Rus we amerikan alymlary Weneranyň atmosferasyny öwrenmek üçin bilelikde iş alyp barýarlar. Olar «Elektroliz arkaly Wenerany öwrenmek» (EVE) atly taslamany taýýarladylar. Bu taslama NASA-nyň Geljekki konsepsiýalar...
Niderlandlaryň Delft tehniki uniwersitetiniň (TU Delft) alymlary neýron torlaryny öwrenmek üçin beýniniň 3D (üç ölçegde) çap edilen nusgasyny döretdiler. Döredilen nusga neýronlaryň kämilleşmegine we olaryň biri...
Perm milli gözleg politehniki uniwersitetiniň (PMGPU) alymlary hapa suwlar arassalanandan soň galýan galyndylary peýdaly maksatlar üçin ulanmaga mümkinçilik berýän täze usuly işläp düzdüler. Bu usul diňe bir galyndylary...
Birleşen Arap Emirliklerinde ýagşy emeli ýagdyrmak üçin iki innowasion tehnologiýa ulanylyp başlandy. Gürrüň bulutlary “ekmek” üçin nanotehnologiýalar, şeýle-de dronlarda we uçarlaryň ganatynda elektrik razrýadnikleri...
Brýusseliň azatlyk uniwersitetiniň (VUB) alymlary Yragyň Günbatar çölünde 1,5 million ýyllyk daş gurallary tapdylar diýip, Phys.org ýazýar. VUB-yň arheologiki ekspedisiýasy Yragyň Günbatar çölündäki Aş-Şabaka sebitinde...
