Astronomlar ilkinji gezek Marsdaky gijeki bulutlary jikme-jik öwrenip bildiler.
Planetanyň atmosferasynyň Ýeriňkiden has ýukadygyna we gurakdygyna garamazdan, onda howanyň ýagdaýyna täsir edýän suwuň kiçijik buz kristallarynyň bulutlary bar. Gyzyl planetadaky bulutlar hakda bilýänlerimiziň köpüsi gündizki gözegçilikleriň netijesinde alyndy, şonuň üçin hem bulutlaryň gijelerine nähili emele gelýändigi we ýitip gidýändigi barada maglumat az.
Araplaryň 2021-nji ýyldan bäri Marsyň orbitasynda aýlanýan “Al-Amal” (“Umyt”) zondunyň maglumatlaryndan peýdalanyp, Semýuel Etwud we onuň kärdeşleri Marsyň gijeki bulutlary barada ilkinji doly düşünje aldylar. Olaryň geçiren barlaglarynyň netijeleri Journal of Geophysical Research: Planets-de çap edildi.
Pes eňňitli we ýokary derejede elliptik “Umyt” günüň islendik wagtynda we dürli giňişliklerde gözegçilik geçirmäge mümkinçilik berýär. Alymlar bulutlaryň bardygyny we galyňlygyny infragyzyl şöhläni nädip siňdirýändigi we ýaýradýandygy bilen kesgitleýän Emirates Mars infragyzyl spektrometr tarapyndan toplanan maglumatlary derňediler.
Derňew gijeki bulutlaryň Mars ýylynyň köp böleginde ortaça gündizki bulutlardan dykyzrakdygyny görkezdi. Irden we agşam bulut örtüginiň aňrybaş ýokary bolýandygy we günortan bolsa azalýandygy anyklandy.
Sowuk möwsümde ekwatoryň golaýynda galyň bulutlar emele gelýär we Gün dogandan soň iň ýokary derejesine ýetýär. Agşam bulutlary pes giňişlikleriň köpüsine ýaýraýar, irden bolsa ekwatory we ýanaşyk ýerleri öz içine alýan Taris wulkan sebitinde jemlenýär.
Barlagçylaryň pikirine görä, alnan maglumatlar Marsyň atmosferasynyň dinamikasy baradaky düşünjäni giňeldýär we howa modellerini synagdan geçirmäge kömek eder.
