В Англии восстановили головной убор римского солдата возрастом почти 2000 лет

  • 25.08.2025 13:01
  • 5.5k+

Angliýadaky Bolton muzeýinde ýaşy 2000 ýyl töweregi bolan ýüpekden ýasalan başgaby dikeltmek işleri tamamlandy. Ony rimli esger geýipdir. Dünýäde şeýle görnüşli diňe üç nusga saklanyp galypdyr: biri Mançesterde, beýlekisi Florensiýada, üçünjisi bolsa Boltonda ýerleşýär diýip, muzeý habar berdi.

Başgabyň taryhy biziň eýýamymyzyň takmynan 200-nji ýyllaryna degişli. Ol Müsürde tapylypdyr. Bilermenleriň aýtmagyna görä, bu baş geýim rimli esger üçin, eýýäm Kleopatra ölenden soň, ýagny b.e.ö. 30-njy ýylda Müsür Rim imperiýasynyň düzümine girenden soň ýasalypdyr. Ol gaty ýüpekden ýasalyp, Gün şöhlesinden we gum ýellerinden gorapdyr.


Eksponat ilkinji gezek 1911-nji ýylda arheolog Uilýam Metýu Flinders Pitri tarapyndan sowgat edilip, Çedwik muzeýine, soň bolsa Bolton muzeýine tabşyrylypdyr. Ýüz ýyl töweregi wagtyň dowamynda başgapda uly zeper ýetmeler ýüze çykypdyr: ol ýygrylyp, kerepläpdir.

«Möýleriň zaýalan ýerlerinde ýüpegiň käbir bölekleri ýetmeýärdi, ýöne el bilen reňkläp taýýarlanan meňzeş matanyň kömegi bilen şol ýerler berkidildi we başgabyň ilkinji görnüşi dikeldildi. Şeýlelikde, öň çüýräp, ýasy görnüşde gutuda ýatan zat täzeden janlandy. Bu başgap geýmek üçin döredilipdir, emma ol bize ony kimiň ýasandygy we kimiň geýendigi barada gürrüň berip bilse, örän gyzykly bolardy» diýip, gaýtadan dikeldiji Jeki Haiman paýlaşdy.

Ylmy işgärleriň bellemegine görä, organiki materiallardan ýasalan eşikler köplenç şeýle uzak wagtlap saklanyp galmaýar. Şonuň üçin bu tapyndy rimlileriň imperiýanyň çetlerinde ýaşan wagtyndaky durmuşlaryny, howa şertlerinden goranyşlaryny we däp-dessurlaryň garyşmagyny öwrenmekde möhüm maglumat berýär.
Häzirki wagtda başgap muzeýiň müsür galereýalarynyň giriş ýerinde görkezilýär, sentýabr aýynda bolsa hemişelik ekspozisiýa ýerleşdiriler.


23.10.2025 09:57
6.7k+

Сахаре предрекают пасмурное будущее — она станет дождливее на 75%

Во второй половине XXI века в пустыне Сахара может стать гораздо больше дождей — примерно на 75% по сравнению с нынешними показателями. Такой прогноз сделали климатологи из Университета Иллинойса (США), представив результаты своих исследований в журнале npj Climate and Atmospheric Science...

20.10.2025 10:52
11k+

В Англии нашли почти целого «мечевидного дракона»

На Юрском побережье Великобритании обнаружен почти полный скелет ранее неизвестного вида ихтиозавров — древних морских рептилий размером с дельфина. Этот экземпляр помогает заполнить пробел в эволюционной истории ихтиозавров, сообщают британские палеонтологи в статье, опубликованной в журнале Papers in Paleontology...

16.10.2025 09:22
5.6k+

Учёные: Земля пересекла первую «точку невозврата» в климатическом кризисе

Планета, по данным нового исследования, прошла первый критический рубеж климатических изменений. Потепление океанов привело к массовой гибели коралловых рифов, от которых зависит жизнь почти миллиарда человек, говорится в докладе, опубликованном в журнале Science News...

13.10.2025 09:51
6.7k+

В турецком Карахантепе нашли древний каменный столб с изображением человека

Во время раскопок на территории неолитического поселения Карахантепе в юго-восточной Турции археологи нашли каменный Т-образный столб с резным изображением человека, сообщает Türkiye Today. Ранее учёные находили в соседнем комплексе Гёбекли-Тепе похожие столбы с изображениями рук и кистей, но это первая находка с явно вырезанным на глыбу лицом...