Alymlar äpet penjeli guşa meňzeş dinozawryň täze görnüşini tapdylar

  • 18.08.2025 15:21
  • 4.4k+

Mongoliýada uly dyrnakly, guşa meňzeş dinozawryň galyndylary tapyldy. Täze görnüş Shri rapax diýlip atlandyryldy we dromeozawrid maşgalasyna degişlidir. Bu açyş barada Historical Biology žurnalynda habar berildi.

The Independent alymlaryň gelen esasy netijelerini jemleýär.
Hünärmenler bu galyndylar Mongoliýadaky Jadohta formasiýasyndan gazylyp alnan diýip hasaplaýarlar, ýöne 2000-nji ýyllarda süňkleriň bikanun gazylyp çykarylandygy sebäpli takyk bir zat aýdyp bolmaz. Şondan soň, olar Fransiýanyň Eldonia kompaniýasy satyn alýança, Angliýada we Ýaponiýada hususy kolleksiýalarda saklanypdyr.
Jadohta formasiýasy 75–71 million ýyl ozal Ýerde ýaşan dinozawrlaryň galyndylaryny öz içine alýar.
Täze görnüşiň berk başam barmagy we uzyn dyrnaklary bolupdyr. Kelläniň gurluşy güýçli dişläp bilendigini görkezýär. Alyn penjeleriniň anatomiýasyndan çen tutup, alymlar bu ýyrtyjynyň, garyndaşy welosiraptora garanda, has uly awlary awlandygyny çaklaýarlar. Megerem, bu dinozawryň pidalaryna ýaş, sowutly dinozawrlar giren bolsa gerek.


düýn 13:16
2.6k+

Fizikler buzy epip, elektrik energiýasyny aldylar

Alymlar suw buzy epilende elektrik togunyň çykýandygyny ýüze çykardylar. Fleksoelektrik täsiri diýlip atlandyrylýan bu hadysa dürli temperaturalarda syn edildi. Bu açyş çabga bulutlarynda ýyldyrymyň nähili emele gelýändigine has gowy düşünmäge kömek edýär...

07.09.2025 18:54
4.5k+

Gadymy ýantar daşynda “şahly” garynjalaryň täze görnüşi tapyldy

Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň alymlary Baltika ýantarynda garynjanyň, takmynan, 37 million ýyl ozal ýaşap geçen näbelli görnüşini tapdylar. Nusga Kaliningrad oblastynyň çäginde tapyldy we ol ganatly ene garynjadyr diýip, TechInsider habar berýär...

06.09.2025 17:40
3.4k+

Fizikler Älemiň geljegini çaklamak üçin matematiki enjam döretdi

Moskwanyň fiziki-tehniki institutyndan (MFTI) rus fizik-teoretikleri Älemimiziň geljegini çaklamak üçin täze matematiki gural döretdi. Ol kosmos masştabynda kwant meýdanlarynyň özüni nähili alyp barýandygyny beýan edýär we Äleme giňelmek şertlerinde nämäniň garaşýandygyna düşünmäge kömek eder...

05.09.2025 17:25
3.4k+

Nanotehnologiýa pudagyndaky patentleriniň sany boýunça Hytaý dünýäde birinji ýerde durýar

2000-nji ýyldan 2025-nji ýyla çenli dünýäde nanotehnologiýa pudagynda 1,07 milliondan gowrak patent hasaba alyndy. Şolaryň 464 müň sanysy Hytaýda hasaba alyndy. Şeýle maglumatlar Pekindäki Nanotehnologiýa forumynda neşir edilen “Hytaýyň nanotehnologiýa senagaty 2025” atly Ak kitapda getirilýär...