Ýewropa kosmos agentligi (ESA) tarapyndan geçen ýylyň dekabr aýynda uçurylan Proba-3 kosmos missiýasy soňky synaglardan geçirilýär. Missiýa iki sany zonddan ybarat. «Occulter» atly enjam 1,4 metrlik garaňkylaşdyryjy...
Almaty şäherinde «Almaty Tech Cup – 2025» inženerçilik we robototehnika boýunça halkara çempionaty geçirildi. Çärä dünýäniň dürli döwletlerinden, şol sanda, Hindistandan, Gazagystandan, Gyrgyzystandan, Mongoliýadan...
Paleontologlar mel döwrüniň syryny açdyrlar: 120 million ýyl mundan ozal ýyrtyjy dinozawrlar Antarktidanyň üsti bilen Günorta Amerikadan Awstraliýa syýahat edipdirler. Journal of Vertebrate Paleontology žurnalynda...
2024-nji ýylyň 24-nji fewralynda Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň ýaş alymlary Indoneziýada geçirilen V Halkara ýaşlar ylmy ýarmarkasynda (YISF) baýrakly orna mynasyp boldular...
Hytaýda arheologlar Beýik diwaryň iň gadymy bölegini tapdy. Onuň ýaşy öňki hasaplamalardan 300 ýyl uly boldy. Bu bölek giçki Günbatar Çžou nesilşalygy döwründe (b.e.öň 1046-771 ý.) we irki Ýazlar we Güýzler döwründe...
Hytaýly alymlar rekord derejede takyklykda surata düşürmäge ukyply lazer kamerany döretdiler. Täze kamera kosmosa ýerleşdirilende, pes orbitadan ownuk jisimleri, hatda adamlaryň ýüz keşplerini hem saýgarmaga mümkinçilik...
Ýaponiýanyň Kioto uniwersitetiniň alymlary Rýugu atly asteroidde duzly minerallaryň bardygyny subut edýän maglumatlary tapdylar. Netijeler, Rýugunyň asyl gelip çykan planetasynda bir wagtlar suwuk duzly suwuň bar...
Google amerikan kompaniýasy Gemini 2.0 modeliniň esasynda işlenip taýýarlanan täze emeli aň ulgamyny işe girizýär. Ol alymlara täze ylmy çaklamalary döretmekde kömek eder diýlip, kompaniýanyň relizinde habar berilýär...
Barlagçylar Ýerdäki GPS, elektrik torlary we awiasiýa ýaly tehnologiýalara zeper ýetirip biljek geomagnit hadysalary barada öňünden duýduryş bermek üçin Gün ýelkenli hemralary ulanmagy teklip edýärler diýip, Space...
Müsüriň Syýahatçylyk we gadymyýet ministrligi 18-nji fewralda möhüm bir açyşyň edilendigini habar berdi. Britaniýaly we müsürli arheologlar Fiwan nekropolynda faraon Tutmos II-niň mazaryny tapdylar. Tutmos II,...
Fransiýaly alymlar synag termoýadro reaktorynda plazmany saklamak boýunça täze rekord goýdular. Fransiýanyň Atom we alternatiw energiýa görnüşleri boýunça iş toparyna (CEA) degişli WEST tokamagy (eksperimental...
Iň berk almazlar – ýagny «lonsdeýlitler» tebigatda örän seýrekdir. Olara esasan meteoritleriň ýere gaçan sebitlerinde duş gelmek bolýar. Bu almazlaryň adaty almazlardan tapawudy – olaryň kristal gurluşynyň kub...
Müsürli we amerikaly alymlar bu açyşy Kairiň 90 km günorta-günbataryndaky Faýum oazisinde tapdylar. Olar oligosen döwrüniň gadymy ýyrtyjylary bolan giýenodonlaryň öň belli bolmadyk görnüşleriniň galyndylaryny tapdylar...
Astronomlar 2024 YR4 asteroidiniň Aý bilen çaknyşmak ähtimallygyny maslahatlaşýar. Bu hadysa Ýeriň hemrasynda asteroidi haýallatjak atmosferanyň ýoklugy sebäpli, 500 – 2000 metr diametrli krateriň döremegine getirip...
Soňky ýyllarda Ýeriň aýlanyşynyň tizleşmegi sebäpli alymlar bütindünýä wagtyndan bir sekunt aýyrmaly bolarlar. Düzedişi öňümizdäki birnäçe ýylyň içinde girizilmeli bolar diýip, Bütinrussiýa Fiziko-tehniki we radiotehniki...
Ýaponiýada Ýerden daşynda oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmek boýunça barlaglar alnyp barylýar. Tiba uniwersitetiniň ýöriteleşdirilen merkezi kosmosdaky ýaşaýşa uýgunlaşdyrmak üçin ösümlikleri ekstremal...
Tokio uniwersitetiniň we Waseda uniwersitetiniň alymlary predmetleri dolandyryp, çylşyrymly hereketleri, şol sanda “gaýçy” hereketini ýerine ýetirip bilýän biogibrid eli döretdi. Hereketi we güýji döretmek üçin...
Italiýaly fizikleriň topary ýokumly maddalary saklamaga hem-de belok bilen ýumurtganyň sarysynyň ideal gurluşyny gazanmaga mümkinçilik berýän ýumurtgany gaýnatmagyň iň gowy usulyny tapdy. Alymlar bu meselä ýörite...
Adaty elektrikli ýyladyjylar ýa-da ýorganlar hem sowuk howada adamlary belli bir derejede ýyladyp bilýär. Emma elektron tekstil diýlip atlandyrylýan bu tehnologiýalar, esasan-da immun taýdan gowşak adamlar üçin...
Ylmy gözlegçiler kömürturşy gazyny atmosferadan aýyrmagyň tebigy prosesini tizleşdirmek üçin 1620 termoýadro bombasyny ýarmagy teklip edýär. Roçester tehnologiýa institutynyň ylmy gözlegçileri 50 megatonna kuwwatly...
Kanadaly astronomlar Jeýms Uebb teleskopyny ulanyp, ilkinji gezek PDS 70 atly ýaş ýyldyzyň töwereginde emele gelýän planetalaryň jikme-jik suratyny aldy. Bu ýyldyzyň bizden uzaklygy 370 ýagtylyk ýylyna deň bolup...
Adamlar haýsy şertlerde ruhubelent ýagdaýda bolýar we näme üçin kähalatlar olar sebäpsiz ýere göwnüçökgün hala düşýärler. Los-Anjelesdäki Kaliforniýa uniwersitetiniň hünärmenleri günüň wagty, hepdäniň günleri we...
Antarktidada ýaşaýan jandarlar barada gürrüň edilende köp adamyň aňyna ilki bilen pingwinler gelýär. Emma bu yklymda örän täsin mör-möjek – ganatsyz çybyn Belgica antarctica hem ýaşaýar. Onuň şeýle aşa sowuk we...
Amerikaly we ýaponiýaly alymlaryň geçiren barlaglary ýogurt bilen yzygiderli iýmitlenmegiň kolorektal düwnük keseliniň döremek töwekgelçiligini azaldyp biljekdigini görkezdi. Çişiň bu görnüşi ýogyn içegäniň sag...
Hytaýly we ýewropaly alymlar pestisidleriň (ösümliklerde zyýanly mör-möjekleri zäherläp ýok edýän jisimler) haýwanlaryň, ösümlikleriň we beýleki organizmleriň 800-den gowrak görnüşine zyýanly täsir edýändigini...
Doňan ýollarda howpsuzlyk üçin tikenli gyşky tekerler zerur, ýöne olar asfalt ýollaryny zaýalap, ony howany hapalaýan we saglyga zyýan ýetirýän ownujak bölejiklere dargadýar. Şwesiýaly alymlar adaty kobalt tikenlerini...
Russiýanyň «Rosteh» döwlet korporasiýasy iň täze işläp düzen enjamyny – «ANT 1000PM» atly robotyny tanyşdyrdy. Bu täsin robot ýangyn söndürijileriň janyna howp salýan aşa kyn şertlerde ýangyna garşy göreşmek üçin...
Ýewropaly paleontologlar 1940-njy ýylda Germaniýada tapylan ýura döwrüne degişli pleziozawryň galyndylaryny seljerdiler. Bu gadymy süýrenijiniň galyndylary 80 ýyllap muzeýde saklanypdy. Alymlar ony gaýtadan seljerip...
Alymlar «Underwater Zooplankton Enhancement Light Array» (UZELA) atly enjamy – ýagny deňizleriň astyndaky merjen gaýalarynyň iýmitlenmegine ýardam berýän awtonom suwasty yşyklandyryş ulgamyny döretdiler. Bu enjam...
Hytaýly alymlaryň topary hakyky ösümligiň wezipelerini ýerine ýetirip bilýän emeli ýapragy döretdi. Ol Gün şöhlesini elektrik toguna öwürýär diýip, Interesting Engineering habar berýär. Ýapraklar tebigy elektrik...
Halkara alymlar topary Latyn Amerikasynyň ýurtlarynda ýaşaýan 1 ýaşdan 4 ýaş aralygyndaky 1878 çaganyň gatnaşmagynda barlag geçirdi. Olar körpeleriň aglabasynyň ekranyň öňünde maslahat berilýän wagtdan has köp...
Ispaniýaly, finlýandiýaly we kanadaly alymlar topary ilkinji gezek ultrases tolkunlaryny ulanyp, elektrik uçgunlaryny nädip gönükdirmelidigini görkezdiler. Açyş atmosfera ylmyndan başlap, biolukmançylyga çenli...
Towşanlaryň dişleri tutuş ömrüniň dowamynda ösmegini bes etmeýär. Şol sebäpden olar gaty iýmitleri çeýnäp, dişlerini köneldýärler. Emma täze geçirilen gözlegde alymlar towşanlaryň dişlerini diňe bir köneltmän,...
Hytaýly alymlar Günorta-Hytaý deňzinde 1600 metr çuňlukda dünýädäki iň uly suwasty HUNT neýtrino teleskopynyň gurluşygyna başladylar. Taslama kosmologiýanyň we fizikanyň täze taraplaryny açyp biljek syrly bölejikleri...
Lagyllar we zümerretler çuňňur hem doýgun reňkleri bilen meşhurdyr. Olaryň reňkleri gyzyl we ýaşyl öwüşginleriň nusgasy bolup durýar. Eýsem, bu ajaýyp reňkler nireden gelip çykýar? Jogap, himiýa bilen baglanyşykly...
Alymlar älemdäki «iň uly düzüm» hasaplanýan gurluşy ýüze çykardylar. Bu gurluşa «Kipu» diýlip at berildi. Onuň ululygy 400 megaparsege (1,3 milliard ýagtylyk ýylyna), massasy bolsa 200 kwadrillion Gün massasyna...
Ostiniň Tehas uniwersitetiniň alymlary nauşnikleriň bir taýynyň akkumulýatorynyň beýlekisinden çalt zarýadyny ýitirmeginiň sebäbini öwrenip, gyzykly netijä geldiler. Hünärmenler simsiz nauşniklerde akkumulýatoryň...
Beýleki planetalarda ýa-da asman jisimlerinde buzuň astyndaky ummanlarda ýaşaýşy gözlemek pikir edilenden has kyn bolup biler. Enselad boýunça geçirilen gözlegler, onuň ummanyndaky fiziki prosesleriň biologiki...
Awstraliýaly hünärmenler dünýäde ilkinji gezek «synag çüýşesinde» kenguruwyň embrionyny döretdiler. Barlagçylaryň aýtmagyna görä, bu üstünlik koala, tasmaniýa "arwahy" we demirgazyk ýüňli wombaty ýaly ýitip gitmek...
Halkara alymlar topary hereketi we basyşy bir wagtyň özünde elektrik energiýasyna we ýagtylyga öwürýän sensory işläp taýýarlady. Gurluş batareýasyz, awtonom işläp bilýär we halas ediş operasiýalarynda, sportda...
