Hytaýly alymlar rak keseline garşy derman serişdelerini öndürmegiň täze usulyny tapdylar

  • düýn 18:49
  • 5k+

Hytaýly himikler beýlekiler bilen bir hatarda onkologiýa kesellerini bejermek üçin gymmat derman serişdelerini öndürmegiň adaty tehnologiýasyny üýtgedip biljek täze usuly oýlap tapdy diýip, South China Morning Post (SCMP) habar berýär.

Ylmy gözleg Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň Hançžou institutyndan Çžan Sýaheniň we Şanhaýyň organiki himiýa institutynyň professory Sýue Sýaosunyň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary tarapyndan geçirildi. Netijeler Nature žurnalynda neşir edildi.
Hytaýda Sýahen bilen Sýaosunyň işi Nobel baýragyna dalaş edip biler diýlip hasaplanýar diýip, SCMP belleýär. Pfizer kompaniýasynyň uly ylmy işgäri Skott Begli ony “uly üstünlik” diýip atlandyrdy.
Bellenilişi ýaly, ylmy gözlegçiler köp himiki maddalary döretmekde möhüm komponent bolan aromatik aminleri ulanmagyň has howpsuz we netijeli usulyny tapdy.
1884-nji ýyldan bäri aminleri bromidlere ýa-da hloridlere öwürmek üçin misiň goşulmagynda Zandmeýer reaksiýasy ulanylýardy. Ýöne bu prosesiň kem taraplary bar: aralyk diazoniýa birleşmeleri partlama howply bolup bilýär, mis duzlary bolsa köp mukdarda senagat galyndylaryny döredýär.
Alymlar diazoniýa birleşmelerini nitro-toparlar bilen çalyşmagy teklip etdi. Täze usulda metallar ulanylmaýar, bu hem prosesi howpsuz edýär, galyndylaryň möçberini we wagt hem serişde çykdajysyny azaldýar diýip, Chemical & Engineering News žurnaly belleýär.


düýn 18:50
3.8k+

Alymlar buzuň täze görnüşini – Ice XXI-i açdylar

Koreýanyň Standartlar we ylymlar boýunça ylmy-gözleg institutynyň (KRISS) alymlary kristal buzuň täze, 21-nji görnüşini ýüze çykardylar. Ol 2 GPa-dan ýokary basyşda we otag temperaturasynda emele gelýär. Ol Ice XXI diýlip atlandyryldy diýip, Eurekalert neşiri habar berýär...

düýn 18:40
5.3k+

Türkmenistan «Lu Ban ussahanasy» üçin enjamlary almak hakynda Hytaý bilen şertnama baglanyşdy

Türkmenistanyň Pekindäki ilçihanasynda «Lu Ban ussahanasy» (Luban Workshop) üçin enjamlaryň ilkinji tapgyryny ibermek baradaky şertnama gol çekmek dabarasy geçirildi. Bu ussahana Aşgabadyň Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetiniň binýadynda işläp başlar...

11.11.2025 13:06
6k+

Gadymy maýýa ybadathanasy Älemiň modeli bolup çykdy

Arheologlar 2020-nji ýylda Meksika bilen Gwatemalanyň serhetinde tapylan Aguada-Feniks maýýa ybadathanasynyň, hakykatda, ägirt “kosmogrammadygyny” – gadymy maýýalaryň Älemi göz öňüne getirişiniň modelidigini anyklady diýip, Live Science habar berýär...

10.11.2025 13:02
6.1k+

Hytaý şäherlerinde geljek üç ýylda “uçýan awtomobiller” peýda bolar

Dik uçuş we gonuş bilen elektrik uçýan taksileri işläp düzüji EHang hytaý kompaniýasy geljek üç ýylyň dowamynda uly howa menzillerinden şäherlere täjirçilik sürüjisiz gatnawlary ýola goýmagy meýilleşdirýär diýip, Financial Times habar berýär...