Dünýädäki hroniki böwrek keselli adamlaryň sany 35 ýylda iki esse artdy

  • 16.11.2025 13:05
  • 5.8k+

Halkara alymlar toparynyň anyklamagyna görä, 1990-njy ýyldan bäri hroniki böwrek kesellerinden  ejir çekýän uly ýaşly adamlaryñ  sany iki esse artdy we 788 milliona ýetdi. Häzirki wagtda bu kesel dünýäde iň köp adam pidasyna sebäp bolýan keselleriň hatarynda dokuzynjy orny eýeleýär. Bu barada Nýu-Ýork uniwersitetiniň (NYU Langone Health) metbugat gullugy habar berýär.

«Biziň geçiren derňewimiz hroniki böwrek keselleriniň adam saglygyna iň uly we howply wehimleriñ biri bolup durýandygyny hem-de onuň derejesiniň ýylsaýyn ýokarlanýandygyny görkezýär. Bu ýagdaýyň öz gezeginde, bu keseller bilen göreşiň halkara jemgyýetçiligi üçin rak, ýürek-damar keselleri we psihiki bozulmalar bilen göreş ýaly iň möhüm ugurlaryň birine öwrülmelidigini görkezýär» diýip, professor Jozef Koreş aýtdy.

Alymlar Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy (BSGG), Saglyk Görkezijiler we Baha Beriş Instituty (IHME) hem-de Bill we Melinda Geýts gaznasy tarapyndan alnyp barylýan Global Burden of Disease (GBD) atly ählumumy taslamanyň maglumatlaryny derňediler. Bu taslamada 1990-njy ýyldan bäri kesellere we ölüm derejesine sebäp bolýan esasy sebäpler boýunça statistikalar toplanýar.
Derňewiň netijelerine görä, häzirki wagtda hroniki böwrek keselleri dünýäniň uly ýaşly ilatynyň takmynan 14%-ine täsir edýär. Bu keselli adamlaryň sany 1990-njy ýylda 378 million bolsa, häzirki wagtda 788 milliona ýetdi.


22.12.2025 00:06
2.8k+

Türkmenistanda pudagara maslahatda «Bitewi saglyk» çemeleşmesiniň durmuşa geçirilmegi ara alnyp maslahatlaşyldy

19-njy dekabrda Aşgabatda Birleşen Milletler Guramasynyň binasynda Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň (BSGG) goldawy bilen, Türkmenistanda «Bitewi saglyk» çemeleşmesini durmuşa geçirmek boýunça Milli pudagara utgaşdyryjy komitetiň 4-nji mejlisi geçirildi...

16.12.2025 19:27
5.3k+

Russiýanyň Gamaleýa merkezi rak keseline garşy mRNK-sanjymynyň ilkinji synag tapgyryny çykardy

Gamaleýa adyndaky Epidemiologiýa we Mikrobiologiýa ylmy-derňew merkezine degişli bolan mRNK-preparatlary öndürýän fabrika onkologiýa kesellerine garşy göreşmek üçin niýetlenen sanjymyň ilkinji üç synag tapgyryny üstünlikli çykardy...

15.12.2025 14:50
6.1k+

Johnson & Johnson saglyk üçin howply çaga prisypkasy sebäpli $40 mln tölemäge borçlandy

Los-Anjelesiň Ýokary kazyýeti Johnson & Johnson kompaniýasyny köp ýyllaryň dowamynda talk saklaýan çaga prisypkasyny ulanmagyň netijesinde ýumurtgalygyň rak keseline sezewar bolandygyny aýdan iki aýala 40 mln dollar tölemäge borçlandyrýan karary çykardy...

12.12.2025 15:36
5.5k+

Robot-hirurg ilkinji gezek kataraktany aýyrmak boýunça operasiýa geçirdi

Lukmançylyk bilen inženerçiligiň çatrygynda göz hirurgiýasynda uly öwrülişikleri wada berýän düýpli öňe gidişlik boldy: Kaliforniýanyň Los-Anjeles uniwersitetinde (UCLA) işlenip düzülen robot ulgamy dünýäde ilkinji gezek adamda kataraktany aýyrmak boýunça operasiýany üstünlikli geçirdi...