Ylym we tehnika

Alymlar gary eredip biljek öz-özüni gyzdyrýan beton ýasadylar

Pensilwaniýa ştatynyň Dreksel uniwersitetiniň alymlary betonyň gary özbaşdak eredip bilýän täze görnüşini döretdiler. Ösüşiň syry - betona doňanda ýylylygy bölüp çykarýan parafiniň goşulmagydyr diýip, New Atlas...

Emeli aňa betnebis maksatlar üçin ýalanlary tanamagy öwretdiler

Demirgazyk Karolina döwlet uniwersitetiniň gözlegçileri adamlaryň ýalan sözlemäge ykdysady bähbidi bolan ýagdaýynda programmalara ýalany has gowy tanamaga mümkinçilik berýän, emeli aň guralyny döretdiler diýip...

Hytaýly alymlar howada “köpelmäge” ukyply dronlary döretdiler

Nankin aeronawtika we astronawtika uniwersitetiniň alymlary uçuş wagty birnäçe kiçi aýry-aýry dronlara bölünip bilýän dronlary işläp düzdüler. Klýon tohumlarynyň gurluşyndan ruhlanan innowasion tehnologiýa dolandyryjysyz...

Britan arhiwinde ilkinji gezek X-XII asyrlarda türki diline terjime edilen Mukaddes Gurhan tapyldy

Gazagystanly alymlar Angliýanyň Mançester şäherindäki Jon Raýlands kitaphanasynyň gaznalaryndan X-XII asyrlarda türki diline terjime edilen ilkinji Gurhany tapdylar diýip, MIR 24 habar berýär. Bu gadymy golýazma...

Şu gün Ýerde ýazky gije-gündiz deňleşmesi boldy

2024-nji ýylda ýarym şara garamazdan gündiz bilen gijäniň dowamlylygynyň birmeňzeş bolýan wagty – ýazky gije-gündiz deňleşmesi şu gün, 20-nji martda boldy diýip, gazeta.ru habar berýär. Ýazky gije-gündiz deňleşmesiniň...

NVIDIA gumanoid robotlary taýýarlamak üçin GR00T platformasyny hödürledi

Täze iPad çykjak wagty golaýlaýar. Apple 26-njy martda bildirişini yglan eder

Insaýderleriň maglumatlaryna görä, Apple 26-njy martda hödürlenjek täze iPad planşetleriniň ilkinji görkezilişine taýýarlanýar. Kompaniýanyň täzelenen iPad Air we iPad Pro modellerini hödürlemegine garaşylýar diýip...

Android 15 hatda öçürilen smartfony hem tapyp biler

Google kompaniýasy Android 15 operasion ulgamyna täze bir aýratynlyk girizer, ol öçürilen ýagdaýynda hem smartfonyň ýerleşýän ýerini kesgitlemäge mümkinçilik berer. Dogrusy, bu aýratynlyk diňe täze enjamlarda elýeterli...

Alymlar halaýan filmlerine görä adamyň häsiýetini kesgitlemegi öwrendiler

Gorkuly we uruşly filmleriň muşdaklary açyk we köpçülik bilen gatnaşygy halaýan adamlar bolýarlar, ylmy-fantastik filmleri halaýan adamlar bolsa men-menlik häsiýetlerini görkezýärler. Bu barada Daily Mail Ispaniýanyň...

“Akyl üçin iýmit”. Kletçatkaly arzan iýmit goşundysy garry adamlaryň ýadyny gysga wagtda gowulaşdyryp biler

Londonyň Patyşalyk kollejiniň alymlary gözleg geçirip, onuň dowamynda garry adamlaryň ýadyny we kognitiw funksiýalaryny gowulandyrmagyň ýönekeý we elýeterli usulyny anykladylar. Bu barada Science Alert neşiri habar...

Ilon Mask Grok çat-botunyň açyk koduny paýlaşdy

Milliarder Ilon Mask emeli aňyň geljegi ugrundaky söweşinde nobatdaky ädimini ätdi. Ol xAI emeli aň startapy tarapyndan döredilen Grok çat-botunyň açyk kody bilen paýlaşdy. Grok – X sosial ulgamyna integrirlenen...

Hytaýda pilotsyz DJI Express ýük drony konsepti hödürlendi

Hytaýyň Qingsheng Meng senagat kompaniýasy uçar görnüşli pilotsyz ýük uçuş apparatyny (PUA) bolan DJI Express konseptini hödürledi. Bu 2500 kilometre çenli aralyga 1,5 tonna çenli ýüki daşamaga ukyply doly  elektrikleşdirilen...

Apple Watch gan basyşy ölçäp biler

Apple Watch-yň geljekki nesli gan basyşy ölçeýän datçik bilen üpjün ediler. Bu barada Bloomberg-iň žurnalisti we insaýder Mark Gurman habar berdi. Täze sagadyň 2024-nji ýylyň güýzünde çykmagyna garaşylýar. Öňki...

NASA-nyň alymlary dört aý synanyşykdan soň “Woýajer-1” bilen aragatnaşygy sazladylar

NASA “Woýajer-1” bilen aragatnaşygy dikeltdi. 4 aý mundan ozal kosmos enjamy Ýere düşnükli ylmy maglumatlary ibermegi bes etdi, ýöne NASA-nyň hünärmenlerine näsazlygyň sebäbini anyklamak başartdy. 2023-nji ýylyň...

Ilon Mask Starship-den alnan suratlary paýlaşdy

Ilon Mask Starship kosmos gämisi uçurylanda onuň üstünden düşürilen suratlary paýlaşdy. Bu barada milliarderiň X sosial ulgamyndaky sahypasyna salgylanýan iXBT.com habar berýär. "Munuň hakyky suratdygyna ynanar...

Astronomlar 26000000000000000 sany Günüň toplumyny açdylar

2024-nji ýylyň 17-nji martynda Tartu obserwatoriýasynyň (Estoniýa) astronomlarynyň ýolbaşçylygyndaky halkara alymlar topary Älemdäki galaktikalaryň üýşen iň uly toplumynyň tapylandygyny habar berdi. Ol Ýerden,...

Samsung petabaýtlyk SSD üçin abuna ýazylmak hyzmatyny girizýär

Günorta Koreýanyň Samsung kompaniýasy täze hyzmaty - petabaýt derejeli SSD-ler üçin abuna ýazylyşygy işe girizýär. Ol serwer segmentine gönükdirilen bolup, kompaniýalara gymmat bahaly maglumat ýygnaýjylary satyn...

Germaniýada garrylar öýleri üçin «robot-agtyklary» öndürip başladylar

Mýunhenden Navel Robotics startapy garrylar öýlerinde ulanmak üçin niýetlenen robotlaryň önümçiliginiň başlandygyny habar berdi. «Robot agtyklar» diýlip atlandyrylýan robotlar garry adamlar bilen aragatnaşyk gurmak...

Gürlemek ukybyny ýitirenlere gürlemäge mümkinçilik berýän “plastyr” döredildi

Los-Anjelesdäki (ABŞ) Kaliforniýa uniwersitetiniň alymlary gürlemek ukybyny ýitiren adamlara kömek etjek “akylly” plastyr döretdiler. Enjamyň işleýiş ýörelgesi we synaglaryň netijeleri Nature Communications žurnalynda...

Neuralink beýni çipi hakerleriň nyşanasyna öwrülip biler

Ilon Maskyň kompaniýasy tarapyndan işlenip düzülen Neuralink enjamy hakerlerden gowşak goralan bolup biler. Şeýle enjamyna hüjüm etmek üçin mümkin bolan ssenariýany kompýuter howpsuzlygy boýunça hünärmen Rojer...

4 trln tranzistorly iň uly we iň kuwwatly kompýuter prosessory döredildi

Amerikan tehnologiýa kompaniýasy Cerebras emeli aň ulgamlary bilen işlemek üçin niýetlenen dünýäde iň uly kompýuter çibiniň – Wafer Scale Engine 3 (WSE-3) prosessorynyň döredilendigini habar berdi. Bu barada kompaniýanyň...

Şekerli altyn: Alymlar antibiotikleriň has netijeli oruntutaryny tapdylar

Pensilwaniýa we Stenford uniwersitetleriniň gözlegçileri bakterial bioplýonkalara  garşy göreşmekde, adaty antibiotiklerden has netijeli boljak, şeker bilen örtülen altyn nanobölejiklerini ulandylar. Bu barada...

SpaceX üçünji synanyşygynda äpet Starship raketasyny kosmosa uçurdy

14-nji martda SpaceX üçünji synanyşygynda “dünýädäki iň uly we iň güýçli raketany” - äpet Starship raketasyny kosmosa üstünlikli uçurdy. Super Heavy raketa göteriji birinji basgançagy Ýeriň orbitasyna çykardy,...

Finlýandiýada tutuş şäheri ýylatmak üçin “çäge batareýasy” gurlar

Aňzakly gyşlary bilen tanalýan Finlýandiýada senagat möçberindäki “çäge batareýasy” gurlar. Ol polýar sowugy wagtynda tutuş şäheri ýylatmak üçin ulanylar. Taslama Polar Night Energy kompaniýasynyň işiniň miwesidir...

"Neýroulgamlaryň iň howplusy." OpenAI howpsuzlyk nukdaýnazaryndan tekst boýunça wideo döredýän Sora-nyň goýberilmegini gijikdirýär

Tekstli beýan etmeden wideo döretmäge ukyply OpenAI Sora neýroulgamy 2024-nji ýylda ähli ulanyjylara elýeterli bolar diýip, The Verge neşiri ýazýar. Çykaryljak senesi entek takyk belli däl, ýöne tomusda bolar diýip...

Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde dermanlyk ösümliklerine bagyşlanan halkara maslahat geçirildi

14-nji martda Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde “Dermanlyk ösümlikleri: bioekologiýasy, biotehnologiýasy, bioykdysadyýeti” atly halkara ylmy-amaly maslahaty geçirildi. Ýokary...

Alymlar palçykdan ýasalan gadymy tagtajykdaky syrly ýazgylaryň manysyny düşündirdiler

Arheologlar Ankaranyň 60 km günorta-gündogarynda ýerleşýän Býüklükaleden tapylan 3300 ýyllyk toýun tagtajygyň syryny açmagy başardylar. Arkeonews-yň ýazmagyna görä, bu tagtajykda bürünç asyrynyň syrly döwleti bolan...

Ilon Mask 2025-nji ýylda emeli aňyň islendik adamdan has akylly boljakdygyny çaklaýar

Tesla we SpaceX kompaniýalarynyň esaslandyryjysy Ilon Maskyň pikiriçe, emeli aň 2025-nji ýylda aň taýdan islendik adamdan öňe geçip biler, 2029-njy ýyla çenli bolsa emeli aň tutuş adamzatdan has akylly bolar. Bu...

Hytaý we Russiýa 2035-nji ýyla çenli Aýda ýadro reaktoryny ýerleşdirmegi meýilleşdirýärler

Hytaý we Russiýa 2033-2035-nji ýyla çenli Aýa ýadro energiýa enjamyny ibermegi we onuň üstünde işe girizmegi meýilleşdirýärler. Bu wezipäni robot tehniki serişdelerini ulanyp, awtomatiki usulda, Ýeriň emeli hemrasyna...

Ýaponiýanyň ilkinji hususy eýeçiligindäki raketa uçurylandan soň derrew partlady

Space One hususy ýapon kompaniýasynyň Kairos raketasynyň kömegi bilen orbita hemra uçurmak boýunça ilkinji synanyşygy şowsuz boldy. Bloomberg habarlar gullugynyň habaryna görä, raketa Kuşimotodaky (Wakaýama prefekturasy)...

Daniýaly alymlar harabalygyň astynda galanlary gözlemek üçin ýylan-robot döretdiler

Daniýaly alymlar gözleg-halas ediş işleri wagtynda barmasy kyn ýerlerde diri galanlary gözläp bilýän ýylan roboty döretdiler diýip, New Atlas neşiri ýazýar. Günorta Daniýa uniwersitetiniň (SDU) alymlary tarapyndan...

Mars Ýeriň howasyna we çuň deňiz akymlaryna täsir edýär

Sidneý uniwersitetiniň we Sorbonna uniwersitetiniň alymlary dünýä ummanyndaky çuň deňiz akymlarynyň Marsyň orbitasy bilen sinhronlaşýandygyny anykladylar. Bu barada Nature ylmy žurnalynda çap edilen gözlegde aýdylýar...

Apple emeli aň esasly mahabat tehnologiýasyny synagdan geçirýär

Apple mahabat berijileriň uly bolmadyk topary bilen bilelikde täze emeli aň esasly guraly synagdan geçirip başlady, ol App Store-iň haýsy bölümlerine bannerleri goýmalydygyny awtomatiki ýagdaýda kesgitleýär. Apple...

Apple Microsoft Surface Studio äheňinde sensorly Mac işläp düzýär

Apple kompaniýasy Microsoft Surface Studio meňzeýän sensorly Mac kompýuterini beýan edýän patentini täzeledi. Bu barada 9to5Mac portaly Patent Apple-a salgylanyp habar berýär. Resminamada kompýuter «suratkeşler...

Soýa derek liçinkalar. Rus alymlary beloklara baý siňek liçinkalaryndan mal iýmini ösdürip ýetişdirmegi teklip etdiler

Sankt-Peterburgyň ITMO uniwersitetiniň alymlary ýokary belokly mal iýmini öndürmek üçin azyk galyndylarynda siňek liçinkalaryny ösdürip ýetişdirmegiň tehnologiýasyny döretdiler diýip, uniwersitetiň metbugat gullugyna...

Alymlar suw ýetmezçiligi meselesini “tans edýän damjalaryň” kömegi bilen çözmegi teklip edýärler

Saud Arabystanyndaky Patyşa Abdylla adyndaky Ylym we tehnologiýa uniwersitetiniň (KAUST) alymlary ýaglanan tekizlikde ýygnanýan suw damjalarynyň çylşyrymly “tanslary” ýerine ýetirýändigini anykladylar. "Çiriosyň...

“Jeýms Uebb” kosmos teleskopy Üçburçluk gallaktikasynda ýyldyzlaryň emele gelişiniň syrlaryny açýar

"Jeýms Uebb" kosmos teleskopy Üçburçluk galaktikasynda, Ýerden 2,73 million ýagtylyk ýyly uzaklykda ýerleşýän NGC 604 ýyldyz emele getirýän sebitiň suratlaryny aldy diýip, Space.com-a salgylanýan Hi-Tech habar...

Kameranyň kömegi bilen gumanoid robota hakyky wagtda telegözegçiligi alyp barmagyň ulgamy döredildi

Karnegi-Mellon uniwersitetiniň (CMU) alymlary adaty RGB kamerasyny ulanyp, gumanoid robota hakyky wagtda telegözegçilik etmegiň ulgamyny hödürlediler. “Adam-Humanoid” ulgamy operatoryň hereketlerini takyk tanamak...

Müsürde faraon Ramses II-niň heýkeliniň ýokarky bölegi tapyldy

Faraon Ramses II-niň ägirt heýkeliniň ýokarky bölegi Kairden 250 km günortada ýerleşýän gadymy şäher Germopolda tapyldy. Bu barada Müsüriň syýahatçylyk we gadymy ýadygärlikler ministrliginiň beýanyna salgylanyp...

Hindistan “AI-ni ýurduň bähbidine işletmek” başlangyjyna 1,24 milliard dollar maýa goýar

Hindistan ýurtda emeli aňy ösdürmegi maksat edinýän IndiaAI hökümet başlangyjyny işe girizýär. Bu maksat üçin, takmynan, 1,24 milliard dollar bölünip berler. Hökümet AI pudagynda innowasiýalary çaltlaşdyrmak üçin...