Aşgabatda “akylly” we emeli aň tehnologiýalaryna bagyşlanan halkara forum geçirildi

  • 19.12.2024 10:50
  • 2.5k+

18-nji dekabrda Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde «Akylly» şäher: dolandyrmak, sanly, “akylly” we emeli aň tehnologiýalary, howpsuzlygy, ykdysadyýeti» atly halkara ylmy-amaly maslahat geçirildi diýip, TDH habar berýär.

Utgaşykly görnüşde geçirilen foruma abraýly ýokary okuw mekdepleriniň professor-mugallymlary, ylmy-barlag institutlarynyň alymlary, Awstriýadan, Bangladeşden, Belarusdan, Beýik Britaniýadan, Gazagystandan, Gruziýadan, Hindistandan, Hytaýdan, Koreýa Respublikasyndan, Malaýziýadan, Owganystandan, Pakistandan, Russiýadan, Rumyniýadan, Täjigistandan, Türkiýeden, Özbegistandan, Ukrainadan, Filippinlerden, Şri-Lankadan, Efiopiýadan, Ýaponiýadan hünärmenler, öňdebaryjy daşary ýurt kompaniýalarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri gatnaşdylar.
Alymlar esasy mejlisde ylym-bilimiň dürli ugurlaryny ösdürmek meselelerini ara alyp maslahatlaşyp, öz alyp barýan ylmy işleri barada giňişleýin gürrüň berdiler. Halkara ylmy-tehniki hyzmatdaşlygyň geljekki ugurlary, ýokary tehnologiýaly önümçilikleri döretmekde toplanan tejribeler, sebit we ählumumy derejede ylmy-tehniki wezipeleri çözmek meselelerine garaldy. Daşary ýurtly alymlar Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde «akylly» tehnologiýalar ulgamynda alnyp barylýan ylmy-barlag işlerine ýokary baha berdiler.
Halkara ylmy-amaly maslahatyň esasy mejlisiniň dowamynda Arkadag şäherine Koreýa Respublikasynyň «Data Science Technology International Co., Ltd.» we «Sawwave Co., Ltd.» kompaniýalarynyň, Hindistanyň Çitkara uniwersitetiniň, Türkiýe Respublikasynyň Bilkent uniwersitetiniň Milli nanotehnologiýa ylmy-barlag merkeziniň, Russiýa Federasiýasynyň «Moskwanyň Inžener-fiziki instituty» Milli ylmy-barlag ýadro uniwersitetiniň zatlaryň interneti esasynda infrastrukturany ösdürendigi, intellektual ulag ulgamlary, energik taýdan netijeliligi ýokarlandyrmak boýunça çözgütleri, daşky gurşawy gözegçilikde saklaýandygy we dolandyrýandygy üçin üstünlik şahadatnamalary, şeýle hem ekologik taýdan arassalygy üçin Koreýa Respublikasynyň «Data Science Technology International Co., Ltd.» hem-de «Sawwave Co., Ltd.» kompaniýalarynyň, Rumyniýanyň Milli ylym we tehnologiýa uniwersitetiniň, Türkiýe Respublikasynyň Izmir tehnologiýa institutynyň, Özbegistanyň Samarkant döwlet uniwersitetiniň hil taýdan tapawutlylyk we üstünlik şahadatnamalary gowşuryldy.
Maslahatyň işi bölümçelerde dowam etdi. Olarda innowasion tehnologiýalary ösdürmekde halkara barlaglaryň netijelerine, ylmyň, önümçiligiň we senagatyň ileri tutulýan ugurlaryna, nano-, bio-, maglumat, sanly, “akylly” tehnologiýalaryň işlenip taýýarlanylyşyna, kiberhowpsuzlyk tehnologiýalaryna, emeli aň, maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryna, kompýuter, ykjam programmalara, ylmy gazanylanlaryň bäsdeşlige ukyplylygyny üpjün etmek, ýurdumyzda innowasion tehnologiýalary işläp taýýarlamak işine ýaşlary çekmek meselelerine garaldy.
Forumyň çäklerinde guralan tehnologiýalar sergisinde «akylly» öý we şäher tehnologiýalary tanyşdyryldy. Şeýle hem uniwersitetiň «Oguzlar» döredijilik toparynyň konserti, «FoodTech» atly ekologik taýdan arassa önümleriň festiwal-ýarmarkasy, «CraftTech» atly hünärmentçilik-senetçilik önümleriniň sergisi, kibersportuň dürli görnüşleri boýunça talyplaryň arasynda «SportTech» bäsleşigi, ýokary okuw mekdebi bilen tanyşdyrylyş gezelenji guraldy.
Halkara ylmy-amaly maslahatyň ahyrynda Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersiteti bilen daşary döwletleriň ýokary okuw mekdepleriniň arasynda özara düşünişmek hakynda ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi.


07.07.2025 13:17
1.8k+

ChatGPT kosmos gämisini dolandyrmaga ukyplydygyny görkezdi

ChatGPT kosmos gämisini dolandyrmaga ukyply bolup çykdy. Ol «Kerbal Space Program Differential Games» atly simulýasiýadaky uçuş bäsleşiginde ikinji orny eýeledi. Bu barada «Live Science» neşiri habar berýär. Bäsleşik ilkinji gezek 2023-nji ýylda Massaçusets tehnologiýa institutynyň başlangyjy bilen geçirilip başlandy...

07.07.2025 10:53
3.2k+

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...

06.07.2025 15:46
9.7k+

ABŞ-da mallary goramak üçin milliardlarça tohumsyz siňekler köpeldiler

ABŞ-nyň hökümeti Tehasda we Meksikada et senagatyny Amerikanyň tropik et siňeginiň (Cochliomyia hominivorax) zabun liçinkalaryndan halas etmek üçin uly taslamany durmuşa geçirip başlady. Bu siňekler mallaryň ýarasynda ýumurtga taşlaýarlar, bu bolsa iri şahly mallaryň kesellemegine we  ölmegine sebäp bolup bilýär...

06.07.2025 15:03
11k+

Heopsyň piramidasynda hakyky gurluşykçylaryň atlary tapyldy, olar gul däl bolup çykdy

Arheologlar Heopsyň piramidasynda ozal näbelli ýazgylary tapdylar, bu onuň gurluşykçylarynyň gelip çykyşyny anyklamaga kömek edýär diýip, Daily Mail ýazýar. Müsüri öwreniji alym Zahi Hawassyň berýän maglumatlaryna görä, täze açyşlar gadymy grek awtorlarynyň piramidany 100 müň sany gullaryň gurandygy baradaky tassyklamany ýalana çykarýar...