Türkmenistanda innowasion tehnologiýalary, ylmyň, önümçiligiň, senagatyň ileri tutulýan ugurlaryny ösdürmek, nano, bio we maglumat, sanly we “akylly”, kiberhowpsuzlyk, emeli aň we maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalaryny...
Şweýsariýanyň, Ýaponiýanyň, ABŞ-yň we beýleki ýurtlaryň alymlaryndan ybarat halkara topar NASA-nyň ýörite DART zondunyň urgusynyň kömegi bilen Dimorf asteroidiniň ugruny üýtgetmek boýunça missiýasynyň netijelerini...
2021-nji ýylda Google-yň öňki inženerleri tarapyndan döredilen Figure AI başlangyjy gumanoid robotlaryny hakyky iş şertlerinde synagdan geçirip başlaýar diýip, Hi-Tech habar berýär. Işläp düzüjiler tarapyndan ýerleşdirilen...
Italiýada gowşak ýa-da düýbünden atrofirlenen myşsalary bolan adamlar üçin robotlaşdyrylan ekzoskelet döredildi. Bu barada «MedicalXpress» habar berýär. «TWIN» diýlip atlandyrylan ekzoskelet Milanda geçirilen metbugat...
Surreý uniwersitetiniň (Beýik Britaniýa) alymlary deri transplantatlaryny 3D çap etmek üçin täze tehnologiýany döretdiler. Ol gubkalary elektrofibrizasiýa etmek usulyna esaslanýar, bu jelatin we polikaprolakton...
Phohan ylym we tehnologiýa uniwersitetiniň (Günorta Koreýa) alymlary hirurgiki operasiýadan soň gan akmany togtatmagyň täze usulyny oýlap tapdylar. Ol midiýadan we ýüpek gurçugynyň pilesinden alnan gemostatiki...
Şanhaýly alymlar 1,6 petabaýt maglumat saklamaga ukyply optiki CD disk döretdiler. Bu adaty Blu-ray diskinden 16000 esse uludyr. Şeýle diskleriň hyzmat ediş möhleri 50 ýyldan 100 ýyla çenlidir diýlip, «Nature»...
Hytaýly, ABŞ-ly we ýewropaly paleontologlaryň halkara topary Guýçžou welaýatynda (Hytaý), takmynan, 250 million ýyl ozal ýaşap geçen, örän uzyn boýunly deňiz süýrenjesini - dinosefalozawryň bitewi diýen ýaly skeleteni...
Halkara alymlar topary ýylanlaryň 384 görnüşiniň ölüm howply zäherine garşy ählumumy madda tapdylar. Özboluşly açyş barada makala Science Translational Medicine žurnalynda neşir edildi diýip, esquire.kz habar berýär...
Kongoda geçirilen ekspedisiýa 20 ýyllap göze ilmän galan sary hüpükli, tuwulga kelle guşuň (Prionops alberti) seýrek görnüşini bellige aldy. Açyk sary “tuwulgaly” gara guş öň “ýitirilen” diýip hasaplanýardy. "Haýtek"...
Taryhdan öňki we taryhy mazarlardan alnan galyndylaryň DNK seljermesi Daun sindromly çagalaryň azyndan 5000 ýyllap dürli jemgyýetlerde ýaşandygyny görkezdi diýip, Nature neşiri ýazýar. Dürli ýurtly paleogenetikler...
Astronomlar Günüň günorta polýusynda seýrek partlamany hasaba aldylar. Astrofotograf Eduardo Şaberger Pupo bu hadysanyň täsin suratlaryny düşürdi diýip, Spaceweather.com-a salgylanýan “Hi-Tech” ýazýar. 17-nji fewralda...
Halkara alymlar topary Nakgaş ýyldyzlar toplumynda iň ýagty we iň çalt ulalýan gara girdap tapdylar. Onuň massasy 17 milliard Güne barabar. Bir günüň dowamynda ol Günüň massasyna deňeçer maddany ýuwudýar diýip...
J.Pol Getti muzeýiniň (Los-Anjeles, Kaliforniýa ştaty) hünärmenleri Türkmenistanyň Döwlet muzeýi bilen bilelikdäki taslamanyň çäklerinde Gadymy Merwde tapylan we V asyra degişli hasaplanan Buddanyň kelle heýkelini...
2024-nji ýylyň dekabrynda Saud Arabystanynda robot önümlerini öndürýän kompaniýa açylar. Taslama SoftBank korporasiýasynyň goldawy bilen ýörite döredilen Alat maýa goýum kompaniýasy tarapyndan durmuşa geçirilýär...
Alymlar smartfonda barmagyň süýşýän sesiniň barmak yzlaryny dikeltmek üçin ulanylyp bilinjekdigini anykladylar diýip, Tom's Hardware neşiri habar berýär. Häzirki wagtda smartfonlarda we beýleki enjamlarda ulanylýan...
Alymlar Gün ulgamyna düşünmäge kömek edip biljek Plutonyň orbitasynyň daşyndaky gipotetiki jisim bolan dokuzynjy planetanyň gözlegini dowam etdirýärler. Alymlar Gün ulgamynyň gurluşyna, şeýle-de onuň emele gelşine...
Italiýaly we şweýsariýaly alymlar el-aýagy amputirlenen adamlara protezleri arkaly galtaşýan zatlarynyň temperaturasyny duýmaga mümkinçilik berýän özboluşly MiniTouch ulgamyny döretdiler. Tehnologiýa amputasiýadan...
Kaliforniýanyň Tehnologiýa institutynyň (Caltech) alymlary beýleki guramalardaky hyzmatdaşlary bilen kosmos energiýasy pudagynda üstünlik gazandylar. “Extremetech” portalynyň habaryna görä, olar ýörite enjamyň...
ABŞ-nyň Azyk önümleriniň we derman serişdeleriniň hiline gözegçilik müdirligi (FDA) ulularda sowuk almany bejermek üçin ilkinji derman serişdesini tassyklady. Düzgünleşdirijiniň web sahypasynda aýdylyşyna görä...
Kosmos enjamlarynyň döwük bölekleri we beýleki kosmos zibilleri barada maglumat ýygnamak üçin niýetlenen ýapon hemrasy orbita üstünlikli çykaryldy. Bu barada Astroscale Japan işläp düzüji kompaniýa salgylanyp,...
RYA-nyň A.A.Borisýak adyndaky paleontologiýa instituty öz saýtynda Sibir psittakozawrynyň kelle süňküniň öwrenilişiniň netijelerini habar berdi. Gözlege görä, Aziýada hek döwründe (129,4-113,0 mln ýyl mundan ozal)...
Alymlar ABŞ-nyň gündogar böleginiň beýleki ýerlerden tapawutlylykda global ýylama hadysasyna sezewar bolmandygyny anykladylar. Gözleglere görä, bu täsin hadysanyň sebäbi bu ýerde tokaýlaryň giň gerimde dikeldilmegi...
Eýranyň günorta-gündogaryndaky Jiroft sebitinde arheologlar 3600 ýyllyk ýaşy bolan gyzyl dodak boýagyny tapdylar diýip, Arkeonews habar berýär. Gazuw-agtaryş işleri wagtynda tapylan kiçijik hlorit mineral çüýşäniň...
Baltika deňziniň düýbünde, Meklenburg aýlagynda 10 000 ýyldan gowrak ýaşy bolan köne suwasty diwar tapyldy. Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) žurnalynda çap edilen gözlegiň makalasynda munuň...
Monaş uniwersitetiniň Wiktoria ýürek institutynyň gözlegçileri üýtgeşik bir gözlegiň netijeleri bilen paýlaşdylar. Olar meşhur aýdymçy Teýlor Swiftiň aýdymlaryny öwrenmek bilen, olaryň adam ömrüni halas etmäge...
Türkmen alymlary hapalanan topraklary dikeltmekden başlap, bioplastik we beton önümçiligine çenli dürli maksatlar üçin ulanylyp bilinýän köpýyllyk däneli ekin bolan miskantusyň mümkinçiliklerini öwrenýärler. Türkmen...
Arheologlar 1977-nji ýylda ýüze çykarylan gadymy grek mazaryndan tapylan galyndylaryň kime degişlidigini anykladylar. Hünärmenleriň pikiriçe, olar Aleksandr Makedonskiniň kakasy Filip II-ä degişlidir. Ilki bilen...
Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy Türkmenistanyň hem-de daşary ýurtlaryň alymlaryny «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar» atly halkara ylmy maslahatyna...
Hytaýda paleontologlar 100 million ýyl mundan ozal ýaşap geçen Gansubatrachus qilianensis görnüşindäki gurbaganyň daşa öwrülen galyndylaryny tapdylar. Dinozawrlaryň döwürdeşiniň garnyndan ýumurtga tapyldy diýip...
2024-nji ýylyň 16-njy fewralynda Günüň ýüzünde X2.5 klasa degişli kuuwatly tolgunma bolup geçdi. Bu klas öz kategoriýasynda iň ýokarysydyr. Bu barada TASS agentligi Amaly geofizika institutynyň Geliogeofizika gullugyna...
Maks Plank adyndaky Ýerden daşarky fizika institutynyň eROSITA konsorsiumynyň astronomlary asmanyň rentgen şöhlesinde nähili görünýändigini görkezdiler. Nowini Yu neşiriniň habar berşi ýaly, alymlar eROSITA teleskopy...
Waşington uniwersitetiniň (WU) alymlary saglyk görkezijilerini ýygnamak üçin döredilen, dakynyp bolýan tehnologiýanyň täze görnüşli konsepsiýasyny döretdiler. Bu barada ýokary okuw mekdebiniň web sahypasynda habar...
ETH Zurich-iň (Şweýsariýanyň Sýurih ýokary tehniki mekdebi) we Berkelidäki Kaliforniýa uniwersitetiniň gözlegçileri çökündiniň emele gelmeginiň öňüni alyp biljek täze örtük döretdiler. Bu barada Şweýsariýanyň...
Ýer bilen Marsyň arasyndaky aragatnaşyk – geljekde Gyzyl planeta amala aşyryljak missiýalar üçin iň kyn we möhüm meseleleriň biridir. Maglumatlary radio tolkunlary arkaly geçirmegiň bar bolan usullarynda ep-esli...
Kwant kompýuterleri hasaplaýyş tehnologiýasynda rewolýusiýany wada berýär, ýöne olaryň esasy meselesi bitleriň kwant analoglary bolan kubitlerde ýalňyşlyk ýygylygynyň ýokary bolmagydyr. Garward uniwersitetiniň...
2009-njy ýylyň 10-njy fewralynda kosmosda emeli hemralaryň taryhda ilkinji çaknyşygy bolup geçdi. Russiýanyň hereket etmeýän “Kosmos-2251” hemrasynyň we hereket edýän amerikan Iridium-33 hemrasynyň orbitalary,...
Alymlar Marezin 1 atly bir maddanyň myşsa dokumasyna edýän täsirini öwrendiler we onuň täzelenmegine we güýçlenmegine kömek edýändigini anykladylar. Bu açyş myşsa şikeslerinden ýa-da atrofiýadan ejir çekýän adamlara...
Florida Atlantik Uniwersitetiniň (Florida Atlantic University) psihologlar topary dürli şäherleriň ýaşaýjylarynyň şahsyýet tapawudynyň hakyky psihologiki landşafty we munuň olaryň hal-ýagdaýyna nähili täsir edýändigini...
Awstraliýaly alymlar 700 million ýyl ozal planetanyň aşa sowamagyna nämäniň sebäp bolandygyny anykladylar. Bu barada Sidneý uniwersitetiniň web sahypasynda aýdylýar. Doktor Adriana Dutkiewiçiň ýolbaşçylygyndaky...
